محمود خاقانی|
کارشناس بین‌المللی انرژی|
روزجمعه 29 شهریورماه 1398 نوجوانان دانش‌آموز به ابتکار دختر نوجوان سوئدی گرتا تانبرگ Greta Thunberg پاسخ مثبت گفتند و دربیشتر کشورهای جهان به عنوان اعتراض به عدم توجه بزرگترها به ویژه تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران، دولت‌ها، نمایندگان مجالس، صاحبان صنایع، اصحاب ثروت و قدرت و... در خیابان‌ها راه پیمایی آرام، بدون تنش و خشونت را برگزار کردند. روزنامه گاردین در سرمقاله‌اش نوشت که روز جمعه وقتی بچه‌ها تصمیم گرفتند به مدرسه نروند و به عنوان اعتراض به عدم توجه به جدی بودن آلودگی‌های آب و هوا اعتصاب کنند و به خیابان‌ها بروند، بزرگترها هم به آنها پیوستند. بطوریکه یک روز تاریخی خلق شد. دانش‌آموزان نوجوان می‌گویند که ما از طرف کسانی که حق رای و شرکت در انتخابات ندارند و حق انتخاب کمی برای آنها در جامعه قائل هستند این جنبش را به راه انداخته‌ایم. چرا؟ برای اینکه می‌خواهیم درخارج از صندوق‌های رای نظرمان را بیان کنیم و تاثیرگذار باشیم. در کشورهایی که حاکمان دیکتاتور حکومت می‌کنند سیاست‌ها براساس منافع و میل دیکتاتور‌ها تدوین و تنظم می‌شوند، و در کشورهای مردم سالار که دولت‌ها با رای مردم انتخاب می‌شوند وضع بهتر نیست. زیرا، اصحاب ثروت و قدرت و احزاب سیاسی تصمیم ساز و تصمیم‌گیر هستند و حفظ محیط زیست در بسیاری از موارد با منافع اقتصادی آنها همخوانی ندارد. کما اینکه پرزیدنت ترامپ برای معاهده‌های بین‌المللی نظیر برجام و معاهده پاریس برای کاهش دمای زمین ارزشی قائل نشد و بطور یک جانبه امریکا را از این معاهدات و سایر معاهدات خارج کرد. بچه‌های مدرسه و نوجوانانی که در شهرهای عمده جهان برای حفاظت از محیط زیست دست به تظاهرات زدند معتقدند که باید صدای شان را بلند کنند تا بزرگترها نظر آنها را بشوند. بنابراین، یکی از راه هایی که می‌توانند انتخاب کنند این است که یک روز به مدرسه نروند و برای اعتراضی آرام، بدون تنش و خشونت در خیابان‌ها دست به راهپیمایی بزنند. نمی‌گویم به من گوش کنید به دانشمندان گوش کنید نوجوان سوئدی که از او به عنوان مبتکر نهضت دانش‌آموزان برای حفظ محیط زیست نام می‌برند، خانم «گرتا تانبرگ»، برخی رسانه‌ها از او نقل کرده‌اند که گفته است من نمی‌گویم به من گوش کنید به دانشمندان گوش کنید. اشاره او به دانشمندانی بوده است که کمتر از یک سال قبل صراحتا گفتند که فرصت‌ها برای جلوگیری از افزایش دمای کره زمین در حال ازدست رفتن است و درحالی که از چشم آنها اشک جاری بود گفتند درجه حرارت کره زمین درحال بالا رفتن است و زمین به عنوان اعتراض عکس‌العمل نشان می‌دهد. آنها هشدار داده‌اند مناطقی از کره زمین بیشترین آسیب و صدمات را باید تجربه کنند که از جمله فقیر‌ترین کشورها هستند. دانشمندان می‌گویند افزایش یک ونیم درجه سانتی گراد حرارت کره زمین یعنی کاهش تولید مواد خوراکی و بحران کمبود آب که موجب تنش، جنگ بین میلیون‌ها نفر و مهاجرت میلیون‌ها نفر به مناطقی که قدرت جذب و تحمل آنها را ندارند خواهد شد. درزمان حاضر افزایش مرگ و میر ناشی ازآلودگی هوا درشهر‌ها، گرمای بی‌سابقه هوا، آتش سوزی در جنگل‌ها، زلزله، سیل، فرورفتگی در زمین، نابودی نسل بعضی از انواع حیوانات وغیره را مردم در ایران تجربه کرده‌اند. دانش‌آموزان روز جمعه 29 شهریورماه 1398 در شهرهای بزرگ کشورهای جهان داد می‌زدند که‌ای بزرگترها واقعیت‌ها را ببینید که نسل شما بفکر نسل آینده و فردای ما نیست و کره‌زمین در حال نابودی است. بیایید به این واقعیت‌ها توجه کنید. می‌گفتند ما برای فردای خودمان می‌خواهیم شما را مجبور کنیم وبه شما بفهمانیم که ما در قرن بیست ویکم زندگی می‌کنیم. مشکلات قرن بیست ویکم راه‌حل‌های قرن بیست ویکمی نیاز دارند و راه‌حل هایی که شما هنوز به آنها وابسته هستید کارساز نیستند. خانم «گرتا تانبرگ» و همراهان او در گفت‌وگوی مستقیم با نمایندگان کنگره قانون گذاران امریکایی خواهان حفظ محیط زیست و بازسازی محیط زیست شدند. آنها گفتند باید درباره بهینه مصرف کردن و کاهش مصرف انرژی‌های فسیلی به صورت فوری برنامه‌ریزی کرد.
هدر رفتن یارانه‌های سوخت
موضوع حفظ محیط زیست و جلوگیری از بحران کمبود آب وجلوگیری از آلودگی بیشتر هوا در ایران نیازمند توجه ویژه است که شاید زمان آن فرارسیده که دانش‌آموزان ایرانی هم توجه بزرگترها و مسوولان ذی‌ربط را به آن جلب کنند و بپرسند که چرا به جای اینکه شهریه‌ها گرانتر بشوند، هزینه حمل ونقل عمومی گرانتر بشوند و همه‌چیز گرانتر بشوند برای حفظ محیط زیست و کنترل آلودگی آب و هوا قیمت فرآورده‌های نفتی را گران نمی‌کنند و با درآمدی که دولت خواهد داشت به بخش‌های رونق بخش اقتصاد کشور نظیر حمل و نقل، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، کشاورزی و غیره یارانه بدهد که برای دانش‌آموزان امروز و فردا هم شغل خواهد بود و هم محیط زیست بهتری .شاید یک دلیل مهم آن قدرت و نفوذی است که قاچاقچیان فرآورده‌های نفتی در قانون‌گذاری و تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کشور دارند. کما اینکه مجلس دهم در بودجه سال 97 و بودجه سال 98 با پیشنهاد دولت به بهانه جلوگیری از رشد تورم مخالفت کرد که دیدیم و می‌بینیم اشتباه کردند و هم تورم بسیار بالا داریم و هم فرآورده‌های نفتی قاچاق می‌شوند و با واردات قاچاق به ازاء سوخت قاچاق هزاران شغل و آینده کار و کارآفرینی در کشور را با مشکل دست به گریبان کرده‌اند. ادامه تخصیص یارانه‌های پیدا و پنهان به سوخت و پراداخت یارانه‌های نقدی سوخت فقط می‌توان سیاست هدر رفتن یارانه‌ها توصیف کرد و بس.
