ایران|
«دولت افزایش نرخ ارز را بر نمی‌تابد» اینها عباراتی است که سخنگوی دولت با آنها به بحث موضع دولت نسبت به افزایش نرخ ارز ورود می‌کند. چالشی که بسیاری از کارشناسان آن را ابرچالش پیش روی دولت در ماه‌های پیش‌رو می‌دانند و معتقدند واکنش دولت به آن تکلیف بسیاری از موضوعات اقتصادی را مشخص می‌کند.
اما در کنار بحث افزایش نرخ ارز موضوعاتی چون «ماجرای افزایش چند برابری عوارض خروج از کشور، چرایی حذف جدول 17 در بطن بودجه، افزایش احتمالی قیمت بنزین در بودجه سرنوشت حذف 30میلیون یارانه‌بگیر از لیست دریافت یارانه‌های نقدی و... » مجموعه‌یی از ابهامات و پرسش‌های کارشناسی و عمومی درباره بودجه 97 را تشکیل می‌دهند که طی هفته گذشته در سطح رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بارها و بارها نشر و بازنشر شده‌اند.
در مسیر پاسخگویی به این ابهامات کمتر از یک هفته بعد از ارائه بودجه 97 به مجلس دهم، سخنگوی دولت و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور به عنوان متولی اصلی طراحی و تدوین بودجه سکوت خود را شکست و درباره ابعاد و زوایای مختلف بودجه و انتقاداتی که درباره این سند مالی مطرح می‌شود، صحبت کرد. اظهاراتی که مشخص می‌کند چرا دولت در بطن بودجه 97 تلاش کرده تا عوارض خروج از کشور را افزایش دهد یا برنامه‌ریزی برای حذف حداقل 30میلیون یارانه‌بگیر را در دستور کار قرار داده است؟
نوبخت اما با اشاره به افزایش نرخ ارز از قول رییس‌جمهوری اعلام می‌کند که شخص روحانی از این افزایش قیمت‌ها ناراحت و مکدر است و تاکید کرد که دولت نرخ ارز فعلی را تحمل نمی‌کند و به این حوزه ورود خواهد کرد. ضمن اینکه درباره مشکلات اقتصادی کشور به این نکته اشاره می‌کند که دولت می‌توانست بدون دست زدن به جراحی بزرگ اقتصادی صبر کند تا این 3 یا 4سال هم بگذرد و با همین مشکلات ساختار اجرایی را به دولت بعدی تحویل دهد، اما دولت شجاعت به خرج داده و با علم به اینکه جراحی بزرگ اقتصادی تبعات خاصی را به دنبال دارد، دست به این اقدام زده است.
سخنگوی دولت از گروهی که به بهانه بودجه 97 در آتش انتقاد از رییس‌جمهوری می‌دمند، خواست که دوراندیشی داشته باشند و به دولت برای عبور از این دوران گذار و ورود به دوره‌یی از ثبات اقتصادی و معیشتی در کشور کمک کنند. وی با اشاره به ردیف‌های بودجه‌یی غیرپاسخگو که دولت دوازدهم برای نخستین‌بار بخشی از آن را حذف کرده است، اعلام کرد که این روند در بودجه‌های آینده نیز بر همین منوال دنبال می‌شود.
رییس سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: در جلسه‌یی که با رییس‌جمهوری داشتیم، وی از افزایش نرخ ارز بسیار ناراحت و مکدر است
محمدباقر نوبخت در گردهمایی دانشجویان و جوانان حزب اعتدال و توسعه با عنوان جوانان، نقش‌آفرینی و مسوولیت‌پذیری با بیان این مطلب افزود: این روزها درباره بودجه حرف‌های زیادی می‌شنویم ولی باید به منتقدان بگویم اگر امروز بودجه کاملا شفاف نبود آیا می‌توانستید اجزای آن را تحلیل کنید و دستگیر نشوید؟
سخنگوی دولت افزود: البته قبول دارم بیماری مزمن اقتصادی در کشور وجود دارد که نمی‌توان آن را با دارو درمان کرد بلکه باید دست به جراحی بزرگی زد ولی راه‌حل دیگری وجود دارد که می‌توانیم دست روی دست بگذاریم و دو، سه سال آینده را نیز بگذرانیم و همین بیماری مزمن را با رعایت امانت به دولت بعد بسپاریم. نوبخت با تاکید بر اینکه حق نداریم جامعه را متشنج کنیم و باید با آرامش کار خود را پیش ببریم، گفت: از همه می‌خواهیم انتقاد کنند و هیچ کس در زمینه بودجه مسوول نیست بلکه خودم به عنوان محمدباقر نوبخت شخصا مسوول بودجه هستم و اگر اشتباه می‌کنم، بگویید که برگردم. وی یکی از ویژگی‌های بودجه سال آینده را توجه به اشتغال دانست و اظهار داشت: در بودجه سال آینده پیش‌بینی ۹۸۰هزار فرصت جدید شغلی را کرده‌ایم زیرا در هر خانه‌یی که می‌روید حداقل سه بیکار تحصیلکرده وجود دارد.
گروه ایران
ردیف‌های غیرپاسخگوی بودجه
دبیرکل حزب اعتدال و توسعه با بیان اینکه یک‌هزار و ۱۹۴هزار میلیارد تومان در کشور هزینه خواهد شد که ما فقط می‌توانیم ۳۶۸هزار میلیارد تومان از خزانه دولت برداشت کنیم، گفت: جامعه حق دارد که این سوال را بپرسد که مابقی این هزینه را از کجا می‌خواهید بیاورید؟ نوبخت گفت: در جدول بودجه سال‌های گذشته ۵۹ ردیف و موسسه وجود داشت که از دولت کمک می‌گرفتند و حتی بسیاری از این موسسات را ما نمی‌شناختیم که در سال جاری این ردیف‌ها حذف شد، البته ۱۹۴هزار میلیارد تومان نیز از حقوق گمرکی و مالیات درآمد کسب خواهیم کرد که در عین حال ۵۰۰هزار میلیارد تومان نیز طرح و پروژه نیمه‌تمام در کشور داریم. وی ادامه داد: پس باید چیزی بفروشیم تا بتوانیم این میزان را تامین کنیم که اولا ساختمان‌های دولتی است که پیش‌بینی کردیم یک‌هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان و فروش سهام شرکت‌های دولت که آن نیز حدود ۱۰۶هزار میلیارد تومان خواهد بود و برای تامین بقیه آن مجبور شدیم اوراق قرضه بفروشیم که آن نیز حدود ۴۷ میلیارد تومان است.
سخنگوی دولت افزود: هزار میلیارد تومان نیز باید به بازنشستگان برای همسان‌سازی پرداخت کنیم که با این کسری بودجه مجبور شدیم ۲۰هزار میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی برای اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام استفاده کنیم.
نوبخت با بیان اینکه برجام توانست برای دولت گشایش ایجاد کند، گفت: برخی می‌گویند برجام هیچ دستاوردی نداشته ولی من به عنوان رییس سازمان مدیریت می‌گویم حداقل گشایشی که داشته این بود که فروش نفت ما از حدود یک میلیون بشکه به 2 میلیون و ۴۱۰هزار بشکه رسید که توانستیم با پول آن هزینه‌های جاری دولت و حقوق کارمندان را پرداخت کنیم البته ترامپ از اقدام و مذاکرات ما و به ثمر رسیدن برجام بسیار می‌سوزد و می‌داند که اگر برجام به ثمر نمی‌رسید، مشکلات زیادی در کشور وجود داشت. وی به بحث قبلی خود برگشت و ادامه داد: خلاصه برای طرح‌های عمرانی پول کافی نداریم و برای این کار مجبور شدیم، سال گذشته ۱۷هزار میلیارد تومان از بانک‌ها پول بگیریم تا بتوانیم واحدهای متوقف و نیمه‌تعطیل را دوباره فعال کرده و فرصت شغلی ایجاد کنیم.
سرانجام افزایش حامل‌های انرژی
نوبخت خاطرنشان کرد: تصمیم گرفتیم اگر اصلاح قیمتی روی حامل‌های انرژی رخ دهد و مجلس مجوز آن را دهد ۱۷هزار و ۵۰۰میلیارد تومان درآمد داشته باشیم تا بتوان ۸۳ هزار واحد صنفی نیمه‌کاره‌یی که باید کامل شود را تکمیل کنیم.
سخنگوی دولت توضیح داد: در قانون هدفمندی یارانه‌ها قرار بود با اصلاح حامل‌های انرژی و منابع حاصل از آن نصف آن به مردم برای پرداخت نقدی یارانه‌ها و از نصف دیگر ۳۰درصد به واحدهای تولیدی و ۲۰درصد نیز در جیب دولت قرار گیرد ولی امروز نه فقط آن ۳۰درصد به واحدهای تولید داده نشد و ۲۰درصد نیز به جیب دولت نرفت بلکه ۱۲ هزار میلیارد تومان نیز به مبلغ قبلی افزوده و به عنوان پرداخت نقدی یارانه به مردم دادیم.
رییس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه عده‌یی به این پول نیازمند هستند و نمی‌توانیم تحت هیچ شرایطی آن را قطع کنیم، گفت: بنده قسم می‌خورم ماهی حدود 8میلیون و ۷۰۰هزار تومان حقوق می‌گیرم و هیچ پول دیگری از هیچ جای دیگر دریافت نمی‌کنم و دریافت این ۴۵هزار تومان هیچ تاثیری در زندگی من ندارد اما می‌توان با جمع این ۴۵هزار تومان مشکلات زیادی را حل کرد البته امسال یارانه تحت پوشش افراد کمیته امداد و بهزیستی
3.4 برابر شده است و سعی داریم هر کسی که زیر خط فقر باشد پول دیگری به نام بیمه سلامت به آنها بدهیم و سال آینده به‌طور قطع سه دهک افراد بی‌نیاز از یارانه را قطع خواهیم کرد.
وی تاکید کرد: برای ایجاد حدود یک میلیون فرصت شغلی نیاز به اصلاح قیمت حامل‌های انرژی در سال آینده است. رییس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: قیمت فوب خلیج‌فارس که مبنای قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی در کشور است حدود ۲۲۰۰ تومان است که با قیمت کنونی بنزین ۱۲۰۰ ارزانتر است و حتی قیمت بنزین و گازوییل در ایران بسیار ارزانتر از افغانستان است.
ورود دولت به بحث ارز
نوبخت با بیان اینکه رییس‌جمهوری در جلسه پنج‌شنبه نیز با وی تاکید کرده که درباره افزایش نرخ ارز بسیار نگران است، ادامه داد: آقای روحانی اصلا و به هیچ عنوان افزایش نرخ ارز را بر نمی‌تابد و از افزایش آن بسیار مکدر است.
وی با تاکید بر اینکه باید قیمت ارز کنترل شود و برای این کار دولت باید در بازار مداخله کند، افزود: برای اینکه بتوانیم تقاضای بازار را متعادل کنیم باید ارز تزریق کنیم ولی متاسفانه بانک مرکزی اگر ارز بیشتری داشت قطعا ورود می‌کرد.
سخنگوی دولت ادامه داد: در بازار ما دلار زیاد است ولی برای کنترل نرخ آن باید بانک مرکزی ورود کند که متاسفانه برای تهیه ارز مشکل دارد.
نوبخت به میزان سفرهای خارجی از کشور اشاره کرد و گفت: سالانه ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به مسافرت خارجی می‌روند که اگر هر یک هزار دلار با خود ببرند، می‌شود ۹میلیارد دلار که همین میزان برای دولتی که تامین ۲۰۰میلیون دلار برایش سخت است بسیار زیاد است و بار بسیار زیادی را به بازار وارد می‌کند. وی گفت: خروج ارز از کشور به بازار فشار وارد می‌کند و یکی از عوامل جلوگیری خروج ارز از کشور می‌تواند افزایش عوارض خروج مسافران باشد.
پیش از سخنان نوبخت، علی جنتی معاون کانون‌ها و سازمان‌های حزب اعتدال و توسعه سخنرانی کرد.
