پس از وضع عوارض گمرکی نامتعارف از سوی فرودگاه نجف، ایرلاین‌های ایرانی تصمیم گرفتند پروازهای خود به مقصد نجف را متوقف کنند. تصمیمی که به گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی از 10 تیرماه اجرایی می‌شود.
مقصود اسعدی‌سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در این باره گفت: وضع عوارض‌گمرکی نامتعارف از سوی فرودگاه نجف و عطف به ماسبق‌کردن آن از سال ۲۰۱۰ میلادی در کنار نرخ گران هندلینگ و سوخت باعث شد، ایرلاین‌ها تصمیم بگیرند پروازهای نجف را از ۱۰ تیر ۹۶ متوقف کنند.
اسعدی‌سامانی ادامه داد: بر اساس قوانین گمرکی تازه وضع شده از سوی فرودگاه نجف شرکت‌های هواپیمایی ایرانی باید از سال ۲۰۱۰ میلادی تاکنون به‌ازای هر پرواز، حدود ۸۵دلار به این فرودگاه پرداخت کند. از سوی دیگر فرودگاه نجف در ازای پروازهایی که به این فرودگاه انجام می‌شود، به ازای هر صندلی، مبلغ ۱۵دلار از شرکت‌های ایرانی دریافت می‌کند. ضمن آنکه مبلغ ۱۰دلار هم از مسافران در فرودگاه دریافت می‌شود.
وی افزود: هزینه هندلینگ پرواز در فرودگاه نجف تقریبا چهاربرابر هزینه هندلینگ پرواز در فرودگاه‌های ایران است. ضمن آنکه هزینه سوخت در فرودگاه نجف ۹۸سنت و حدود چهاربرابر هزینه سوخت ایرلاین در ایران است.
سامانی اظهار کرد: وضع عوارض گمرکی جدید و عطف به ماسبق کردن آن از سوی فرودگاه نجف، موجب بروز اعتراضاتی از سوی شرکت‌های هواپیمایی ایرانی شد، البته شرکت‌های هواپیمایی از قبل هم پیگیر حل مشکلات خود در فرودگاه نجف بوده‌اند.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی تصریح کرد: دلیل نرخ‌هایی که بابت هر پرواز و هزینه بالای هندلینگ از ایرلاین‌های ایرانی در فرودگاه نجف دریافت می‌شود، شرکت‌های هواپیمایی مراتب اعتراض خود را به فرودگاه نجف اعلام کردند و مذاکراتی نیز با رییس سازمان هواپیمایی ایران و سازمان هواپیمایی عراق داشته‌اند، ضمن آنکه سازمان هواپیمایی دو طرف نیز مذاکراتی با یکدیگر در این باره داشته‌اند.
دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی ادامه داد: شرکت‌های هواپیمایی ایرانی در این باره به سازمان هواپیمایی عراق شکایت کرده‌اند اما این فرودگاه به دنبال آن است که این رقم را دریافت کند.
مذاکره بی‌نتیجه بود
مقصود اسعدی‌سامانی گفت: مذاکراتی نیز با فرودگاه نجف انجام شد اما این مشکلات رفع نشد. ضمن آنکه این عوارض گمرکی جدید که وضع شد و عطف به ماسبق شدن آن هزینه شرکت‌های هواپیمایی را بسیار افزایش داده است. در این رابطه شرکت‌های هواپیمایی ایران تصمیم گرفته‌اند از دهم تیرماه (یک جولای) همه پروازهای خود را به فرودگاه نجف قطع کنند تا این مشکل رفع شود و مسوولان فرودگاه نجف در وضع این عوارض گمرکی تجدیدنظر کنند. به‌هر‌حال با این عوارض و نرخ‌های گرانی که در فرودگاه نجف از ایرلاین و مسافر ایرانی دریافت می‌شود، فقط هزینه سفر عتبات عالیات افزایش می‌یابد و بنابراین مسوولان فرودگاه نجف باید در این رفتار خود تجدیدنظر کنند.
به گفته اسعدی‌سامانی، فرودگاه نجف جزو گران‌ترین فرودگاه‌های دنیا برای شرکت‌های هواپیمایی ایرانی است، زیرا این فرودگاه در اختیار بخش خصوصی است. به دنبال مذاکراتی که با وزیر حمل‌ونقل عراق و سازمان هواپیمایی کشوری این کشور داشته‌ایم، آنها اعلام کردند که چون فرودگاه نجف توسط بخش خصوصی اداره می‌شود، ما نمی‌توانیم درباره این فرودگاه اعمال‌نظر کنیم و آنها به صورت مستقل عمل می‌کنند و مستقل تصمیم می‌گیرند و تبعیتی از تصمیمات ما ندارند. در واقع به نظر می‌رسد مسوولان فرودگاه نجف از اشتیاق ایرانیان برای سفرهای عتبات عالیات سوءاستفاده می‌کنند.
اسعدی‌سامانی افزود: در فرودگاه‌های ایران به ازای هر پروازی که از عراق به ایران می‌آید، هزینه هندلینگ پرواز بین ۳ هزار دلار تا ۳ هزار و ۵۰۰ دلار برای هر پرواز متفاوت است، اما در فرودگاه نجف رقمی بین ۱۴ تا ۱۸هزار دلار بابت هزینه هندلینگ دریافت می‌شود و این موجب افزایش هزینه شرکت‌ها شده است.
به گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی پرواز شرکت‌های هواپیمایی ایرانی به فرودگاه بغداد طبق برنامه‌های قبلی ادامه خواهد داشت، اما باید توجه داشت فاصله بغداد تا نجف برای مسافرانی که قصد زیارت حرم امیرالمومنین (ع) را داشته باشند، بسیار زیاد است و آنها باید یا از ایران با استفاده از حمل و نقل زمینی به نجف بروند یا با استفاده از مسیر هوایی ابتدا به بغداد رفته و بعد بقیه مسیر 150 کیلومتری را به‌طور زمینی طی کنند که البته با شرایطی که در کشور عراق حاکم است، مسیرهای زمینی بین شهری در این کشور چندان امن نیست.
بازار از دست نمی‌رود
از سوی دیگر با توقف پرواز شرکت‌های هواپیمایی ایرانی به مقصد نجف این احتمال وجود دارد که سایر شرکت‌های هواپیمایی عربی از این فرصت به وجود آمده به‌نفع خود استفاده کنند و پروازهای به مقصد فرودگاه نجف را در اختیار خود بگیرند. احتمالی که به گفته معاون سابق هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری عملی نخواهد بود.
علیرضا منظری، معاون سابق هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری در گفت‌وگو با «تعادل» با اشاره به اینکه اقدام ایرلاین‌های ایرانی برای توقف پروازهایشان به مقصد فرودگاه نجف در اعتراض به وضع تعرفه‌های گمرکی نامتعارف و افزایش مبالغ دریافتی مسوولان فرودگاه نجف از شرکت‌های هواپیمایی ایرانی اقدامی درست و مناسب بوده است، گفت: هزینه‌های گمرکی وضع شده از سوی مسوولان فرودگاه نجف برای ایرلاین‌های ایرانی بسیار زیاد است و در صورتی که شرکت‌های هواپیمایی به جای پرواز به نجف به مقاصد داخلی کشور که زمان پرواز مشابه دارند (مانند مشهد و شیراز) پروار کنند، هزینه‌های کمتری پرداخت می‌کنند زیرا مبالغی که پرداخت می‌کنند به ریال است.
منظری تصریح کرد: در واقع به صراحت می‌توان گفت که قطع پرواز به مقصد فرودگاه نجف نه تنها ضرری برای شرکت‌های هواپیمایی ندارد بلکه به نفع آنها نیز خواهد بود. البته نباید فراموش کرد که این تصمیم برای مردم و مسافرانی که قصر سفر به نجف را دارند چندان خوشایند نیست.
اقدام درست در متوقف کردن پروازها
معاون سابق هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری ادامه داد: از آنجایی که ایرلاین‌های ایرانی در هفته حدود 15-10 پرواز به سمت فرودگاه نجف انجام می‌دهند و بیشتر درآمد این فرودگاه از سوی شرکت‌های هواپیمایی ایرانی است در نتیجه می‌توان پیش‌بینی کرد با توقف پروازهای ایرلاین‌های ایرانی به فرودگاه نجف درآمد این فرودگاه به‌طور قابل توجهی کاهش یابد و همین بهترین و اصلی‌ترین دلیل مدیران این فرودگاه برای بازگرداندن هزینه‌های گمرکی به وضع اول خواهد بود تا مجددا پرواز ایرلاین‌های ایرانی به مقصد فرودگاه نجف از سر گرفته شود.
منظری در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به احتمال استفاده شرکت‌های هواپیمایی عربی از فرصت به وجود آمده پس از توقف پرواز ایرلاین‌های ایرانی به مقصد فرودگاه نجف گفت: چنین اتفاقی نمی‌افتد، زیرا تنها ایرلاین‌های ایرانی و عراقی اجازه پرواز به فرودگاه نجف را دارند و پس از توقف پرواز ایرلاین‌های ایرانی به فرودگاه نجف تنها یک ایرلاین عربی باقی می‌ماند که می‌تواند به این فرودگاه پرواز کند و آن هم ایرلاین العراقیه است. منظری تصریج کرد: شرکت هواپیمایی العراقیه نیز تنها هفته‌یی یک پرواز به مقصد نجف دارد و نمی‌تواند پاسخگوی حجم مسافران این فرودگاه باشد.
پیش‌بینی عقب‌نشینی مسوولان فرودگاه نجف
معاون سابق هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی کشوری با اشاره به اینکه فرودگاه نجف فرودگاه خصوصی نیست بلکه به‌طور مشترک توسط دولت و برخی مقامات استانی نجف اداره می‌شود، گفت: در واقع این مقامات استانی نجف هستند که برای درآمدزایی بیشتر هزینه‌های گمرکی این فرودگاه را برای ایرلاین‌های ایرانی افزایش داده‌اند.
منظری تاکید کرد: اقدام متقابل ایرلاین‌های ایرانی برای متوقف کردن پروازها به مقصد نجف نیز در پاسخ این افرایش نامتعارف عوارض گمرکی است تا به مقامات فرودگاه نجف نشان دهند که قرار نیست شرکت‌های هواپیمایی ایرانی هر تصمیمی که مسوولان فرودگاه نجف گرفتند، بپذیرند. در نهایت همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد، بیشتر درآمد فرودگاه نجف از طریق پرواز ایرلاین‌های ایرانی به این فرودگاه است. با توقف پروازهای شرکت‌های هواپیمایی ایرانی به این فرودگاه درآمد این فرودگاه کاهش یافته و مدیران این فرودگاه مجبور می‌شوند تا عوارض گمرکی را کاهش داده و به حالت اولیه بازگردانند.
