گروه جهان|
ایالات متحده جمعه به‌طور رسمی از پیمان منع موشکهای هسته‌ای میانبرد با روسیه خارج شد. به‌دنبال اعلام رسمی خروج واشنگتن از پیمان منع تولید موشکهای هسته‌ای میان برد (INF) با مسکو، وزارت خارجه روسیه نیز از اقدام مشابه خبر داد. ناظران بر این باورند که با پایان یافتن این پیمان، جهان بار دیگر شاهد رقابت تسلیحاتی خواهد بود.
به‌گزارش رویترز، مایک پمپئو وزیر خارجه امریکا، با اشاره به خروج کشورش از پیمانی که امضای آن به دوران جنگ سرد بازمی‌گردد، در توییتر نوشت: «امریکا در تاریخ دوم فوریه 2019 به روسیه شش ماه فرصت داد تا به رعایت تعهداتش در پیمان منع موشکهای هسته‌ای میان برد بازگردد. روسیه سر باز زد، در نتیجه این پیمان پایان یافت. وقتی پیمانی از سوی دیگران نقض می‌شود، امریکا شریک آن باقی نمی‌ماند. مسوولیت این اقدام تنها بر عهده روسیه است.» همزمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز روسیه را مسوول پایان معاهده منع موشکهای هسته‌ای میانبرد خوانده است.
در بیانیه صادره از سوی وزارت خارجه روسیه اما آمده: «دوم اوت ۲۰۱۹ معاهده میان اتحادیه جمهوری‌های سوسیالیستی شوروی و ایالات متحده امریکا در زمینه منع تولید موشکهای هسته‌ای میان بُرد به‌دلیل اقدام واشنگتن پایان یافت.»
پیمان منع موشکهای هسته‌ای میانبرد در سال ۱۹۸۷ میان میخاییل گورباچف، آخرین رهبر شوروی سابق و رونالد ریگان، رییس‌جمهوری وقت امریکا امضا شد. این پیمان تولید موشکهای میانبرد هسته‌ای و غیرهسته‌ای با برد بین پانصد تا پنج هزار و500کیلومتر را منع کرد. اوائل سال جاری میلادی امریکا و ناتو، روسیه را به نقض پیمان متهم کردند و گفتند این کشور موشکی با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای و با برد بیش از ۵۰۰ کیلومتر تولید کرده است. این موشک “۹M۷۲۹ “ نام دارد و امریکا می‌گوید اسناد و مدارکی در اختیار دارد که نشان می‌دهد روسیه دست به تولید چنین موشکی زده است. امریکا این شواهد را در اختیار متحدان خود در ناتو گذاشته و آنها از این ادعای امریکا حمایت کرده‌اند. دونالد ترامپ در ماه فوریه گفت اگر روسیه تا دوم اوت به مفاد این پیمان عمل نکند از این پیمان خارح خواهد شد.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، گفته این پیمان عامل بازدارنده ارزشمند در برابر جنگ هسته‌ای بوده است. گوترش تاکید کرده این مساله احتمالا، تهدید موشکهای بالستیک را افزایش خواهد داد. هایکو ماس وزیرخارجه آلمان، نیز درباره به راه افتادن یک مسابقه تسلیحاتی جدید در جهان هشدار داده است. او ضمن تأکید بر اهمیت توافق بر سر پیمانی که ساخت سلاح هسته‌ای را منع کند، گفته: «چالش‌هایی که ما اکنون با پایان قرارداد با آن روبرو هستیم، محدود به اروپا نیست.»
وزیر خارجه آلمان در ادامه از مسکو و واشنگتن خواسته تا راهکاری برای نجات این پیمان پیدا کنند واز حالا بیش از پیش برای حفظ پیمان محدود کردن سلاح‌های هسته‌ای استراتژیک که تاریخ آن سال ۲۰۲۱ میلادی به پایان می‌رسد، تلاش کنند. هایکو ماس همزمان هشدار داد: «حتی قدرت‌های هسته‌ای دیگر مانند چین نیز باید برای کنترل تسلیحات، مسوولیت خود را بپذیرند. آنها حال نسبت به دوران جنگ سرد وزن بیشتری در جهان دارند.»
گورباچف نیز پیشتر درباره خطر یک مسابقه تسلیحاتی جدید در جهان هشدار داده بود. آخرین رییس‌جمهوری شوروی سابق پیش‌بینی کرده یک مسابقه تسلیحاتی جدید امنیت همه کشورها را تهدید می‌کند.
تحریم علیه روسیه
دولت ایالات متحده علاوه بر خروج رسمی از پیمان موشکی با روسیه، به بهانه پرونده اسکریپال با امضای فرمانی اجرایی مجوز اعمال تحریم‌های جدید علیه روسیه را صادر کرده است. نیویورک تایمز نوشته، دومین دور از تحریم‌های امریکا علیه روسیه به بهانه پرونده اسکریپال وضع شده است. دور نخست این تحریم‌ها در اوت ۲۰۱۸ میلادی با استناد به «قانون نابودی جنگ‌افزارها و تسلیحات بیولوژیکی و شیمیایی ۱۹۹۱» اعمال شده بود. واشنگتن مدعی است مسکو مفاد این قانون را نقض کرده است. سرگئی اسکریپال جاسوس سابق روس و دخترش یولیا چهارم مارس 2018 در سالزبری انگلیس مسموم شدند و دولت بریتانیا در کمتر از 24ساعت، روسیه را به دخالت در این حادثه متهم کرد. بریتانیا موفق شد سران حدود 30 کشور غربی عمدتا عضو ناتو را مجاب کنند که حدود 150دیپلمات روس را در حمایت از لندن از کشورشان اخراج کنند.
اسکریپال در سال ۲۰۰۶ میلادی از سوی مقامات روسیه به اتهام همکاری با سرویس اطلاعاتی بریتانیا و افشای اسامی ماموران پوششی اطلاعاتی روسیه در اروپا به 13سال زندان محکوم شد. دیمتری مدودف رییس‌جمهور وقت روسیه، در سال ۲۰۱۰ با امضای فرمانی اسکریپال را عفو کرد اما او به بریتانیا رفت.
