گروه جهان|
مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده، دوشنبه در شرایطی راهی بروکسل شد که هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا چندان از این سفر استقبال نکرده است. فدریکا موگرینی با تاکید بر فشردگی برنامه کاری‌اش برای یافتن راه‌حلی برای اجرای کامل توافق هسته‌ای با ایران گفته در ساعات بامدادی دوشنبه از سفر غیرمنتظره پمپئو به بروکسل مطلع شده و ممکن است که فرصت دیدار با او را نداشته باشد.
وزیر خارجه امریکا که قرار بود دوشنبه به روسیه سفر کند، با تغییر برنامه خود و حذف دیدار از مسکو، در مسیر این سفر در بروکسل توقف کرد. منابع آگاه در وزارت خارجه امریکا گفته‌اند پمپئو برای گفت‌وگو با وزرای خارجه اتحادیه اروپا در مورد ایران و دیگر مسائل راهی بروکسل شده و سه‌شنبه (امروز) در سوچی با مقام‌های بلندپایه روس دیدار می‌کند.
واکنش نه‌چندان گرم موگرینی
خبرگزاری آلمان نوشته، فدریکا موگرینی هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا نسبت به سفر غیرمنتظره پمپئو به بروکسل واکنشی خویشتندارانه و سرد از خود نشان داده است. موگرینی گفته برنامه نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا پیرامون یافتن راه‌حلی برای اجرای کامل توافق هسته‌ای با ایران بسیار فشرده است و معلوم نیست که آیا امکان دیدار با وزیر خارجه امریکا وجود داشته باشد. این دیپلمات اروپایی گفته بود: «ما در طول روز خواهیم دید که آیا فرصت برای سازماندهی یک دیدار با وزیر امور خارجه امریکا وجود دارد یا خیر.»
هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا پیش از شروع اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل تاکید کرده که از سیاست و مواضع اتحادیه اروپا در قبال برجام حمایت و پشتیبانی می‌کند. ایرنا نوشته: «نشست دوشنبه وزیران خارجه اتحادیه اروپا، اولین نشست این وزرا بعد از هشدار برجامی ایران است.»
گفته شده، موگرینی در حاشیه دیدار دوشنبه وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا پیرامون توافق هسته‌ای با ایران، با وزیران سه کشور حاضر در گفت‌وگوهای هسته‌ای، یعنی با وزیران امور خارجه آلمان، بریتانیا و فرانسه نیز دیدار کرده است. هدف از این دیدارها یافتن راه‌حلی برای اجرای کامل تعهدات پیش‌بینی شده در برجام اعلام شده است. موگرینی با تاکید بر لزوم پرهیز از تنش در منطقه خاورمیانه گفته نقش توافق هسته‌ای با ایران در ایجاد امنیت در منطقه، برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا از اهمیت بسیاری برخوردار است.
سابرینا بلوسی مشاور موگرینی نیز در توییتی دیدار دوشنبه وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را تلاشی برای بررسی نحوه تداوم حمایت کامل از برجام خوانده و نوشته: «توافق هسته‌ای ستون اصلی امنیت ما است. ما اختلافات جدی با ایران در موضوع تحولات منطقه‌ای داریم ولی گفت‌وگو بهترین راه برای پرداختن به آنها است.»
روابط از دست رفته
مایک پمپئو در شرایطی به بروکسل رفته که اتحاد فراآتلانتیک هیچگاه در طول 70 سال گذشته تا این اندازه زیر سوال نرفته است. فایننشال‌تایمز در گزارشی با اشاره به روابط امریکا و اروپا و سفر لغو شده هفته گذشته مایک پمپئو به آلمان نوشته: از سال2017 که ترامپ روی کار آمده، ایالات متحده و متحدان اصلی اروپایی‌اش که شامل آلمان، فرانسه، و بریتانیا هستند درباره همه‌چیز از تغییرات اقلیمی گرفته تا توافق هسته‌ای ایران، اختلاف‌نظر دارند. به عنوان مثال، روابط ایالات متحده و آلمان رو به انحطاط می‌رود. پمپئو هفته گذشته نشستی که با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، داشت را ناگهان لغو کرد. به‌گفته واشنگتن، پمپئو به‌دلیل تحولات منطقه خاورمیانه مجبور شد به عراق سفرکند. اما لغو نشست با مرکل که همواره ترامپ به‌شدت از او انتقاد می‌کند، نشانه این است که روابط ایالات متحده و متحدان اروپایی‌اش تا چه اندازه اجباری و تحمیلی شده است.
ابیگیل اسپانبرگر یکی از اعضای سابق سیا، که سال گذشته وارد کنگره امریکا شده، می‌گوید: «روش تحقیر‌آمیزی که ترامپ در برخورد با متحدان در پیش گرفته مهمترین روابط ایالات متحده را هدف گرفته است. وقتی رابطه خوبی با کشورهای دیگر داشته باشید، رهبران جهان متوجه میشوند که مسائل رو بهبود است. اگر با آلمانی‌ها همکاری می‌کردیم به نفعمان بود. اما روابط امروز دو کشور بیشتر نمایشی دیپلماتیک است.» منتقدان بر این باورند که دونالد ترامپ پیوندهایی که برای چندین دهه امنیت اقیانوس اطلس را تامین کرده، تضعیف کرده است. یکی از رویکردهای ترامپ که باعث تضعیف این روابط شده استقبال ترامپ از رهبران مستبد است، کسانی چون ویکتوریا اوریان نخست‌وزیر مجارستان، که در این هفته قرار است به کاخ‌سفید برود. نیکلاس برنز سفیر سابق ایالات متحده در ناتو، در این باره می‌گوید: «شاهد این هستیم که امریکا ارزش‌هایی که 70 سال متحدانش به آنها باور داشتند را رد می‌کند. دونالد ترامپ اعتقادی به ارزشمند بودن اتحادیه اروپا ندارد. او بروکسل را یک رقیب میبیند.»
بتهو اورورک رقیب دموکرات ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری 2020میلادی، به فایننشال‌تایمز می‌گوید: «ترامپ باید متحدان خود را تقویت کند، متحدانی که دغدغه‌های مشترکی با یکدیگر دارند تا بتواند با کشورهای چون چین به توافق برسد. ما این فرصت فوق‌العاده را داریم تا در برابر دیکتاتورها که هم‌کنون ما را به چالش کشده‌اند، ایستادگی کنیم.»
مقام‌های حامی امریکا اما می‌گویند ترامپ فقط سعی دارد فشارهای غیرمنصفانه بر ایالات متحده را کم کند. گوردون ساندلند سفیر ایالات متحده در اتحادیه اروپا، گفته ترامپ سعی کرده روابطی که در طول این سال‌ها ظاهرا بی‌نقص نشان داده شده را اصلاح کند. ما به جای اینکه اینجا بیاییم و عکس‌های زیبا بگیریم و در شب‌نشینی‌ها شرکت کنیم و مسائل سیاسی را تباه کنیم، به‌دنبال برقراری روابط از دست رفته هستیم. دوستان خوب و متحدان قدرتمند باید گفت‌وگوهای جدی داشته باشند.»
