گروه جهان| سمانه قربانی|
دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا، در اقدامی غیرمنتظره تعرفه کالاهای چینی را بالا برد و با این کار ارزش سهام در بازارهای بورس سقوط کرد. به‌گزارش رویترز، شاخص اس‌اندپی و داوجونز در بازارهای بورس امریکا سقوط کرده و در بازارهای آسیایی نیز بازار سهام شانگهای بیش از 5 درصد تنزل داشته است. شاخص سهام هنگ‌سنگ و فوتسی نیز روند نزولی داشته‌اند.
چین و امریکا در سال گذشته بر بیش از صد میلیارد دلار کالای وارداتی یکدیگر تعرفه بستند که «جنگ تعرفه‌ها» نام گرفت اما دو کشور سپس راه مذاکره را در پیش گرفتند اما حالا با تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر افزایش تعرفه‌ها، سرنوشت این مذاکرات در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
به‌گزارش رویترز، این تصمیم غیرمنتظره ترامپ پس از اظهارات رابرت لایترز نماینده تجاری ایالات متحده، مبنی بر عقب‌نشینی چین از برخی از تعهدات گذشته خود اتخاذ شده است. به‌نظر می‌رسد که رییس‌جمهوری امریکا قصد دارد با این اقدام چین را برای توافق تجاری مورد نظر بیش از پیش تحت فشار بگذارد. ترامپ تهدید کرده که حجم تعرفه‌هایش برای کالاهای چینی بزودی به صدها میلیارد دلار خواهد رسید.
این اقدام ترامپ نشان‌دهنده تشدید اختلافات میان بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان است که باعث شده تا دونالد ترامپ لحن و رویکرد خود را تغییر دهد. او همین چند روز پیش گفته بود که مذاکرات تجاری چین و امریکا پیشرفت داشته است. در پی افزایش تعرفه‌ها، بازار سهام به‌شدت سقوط کرد و قیمت نفت نیز کاهش یافت.
نشریه وال استریت‌ژورنال گزارش داده چین که از اقدام ترامپ غافلگیر شده به‌دنبال لغو مذاکرات تجاری واشنگتن در هفته جاری است. ترامپ در توییت خود نوشته: «تعاملات تجاری با چین ادامه دارد اما بسیار آهسته چرا که آنان تلاش دارند تا دوباره مذاکره کنند. نه!»
به‌نظر می‌رسد که مقام‌های امریکایی به اینکه چین در مذاکرات این هفته شرکت می‌کند یا خیر، اهمیت چندانی نمی‌دهد. کاخ‌سفید و دفتر نمایندگی تجاری ایالات متحده از اظهارنظر در این باره خودداری‌کردند. وزارت بازرگانی چین نیز حاضر نشده که در این باره اظهارنظر کند. با این حال یک مقام چینی آگاه از شرایط گفته که فضای مذاکرات تغییر کرده است. این مقام چینی بطور ناشناس به رویترز گفته که مذاکرات ادامه خواهد یافت و چگونگی ادامه این مذاکرات، مساله‌ای است که باید دوباره ارزیابی شود. او گفته که تمام این مسائل به نگرش ایالات متحده بستگی دارد.
در همین حال سردبیر نشریه بانفوذ دولتی چین گفته بعید است که «لیو هی» معاون نخست‌وزیر چین، برود. «هو شی‌جینگ» سردبیر نشریه گلوبالتایمز توییت کرده: «بگذارید ترامپ تعرفه‌ها را افزایش دهد؛ بگذارید ببینیم مذاکرات سیاسی چه زمانی از سر گرفته می‌شود.» نشریه گلوبالتایمز گرچه نشریه‌ای دولتی است اما سخنان هو شی‌جینگ لزوما سخن رسمی و صدای دولت چین نیست.
آشفتگی بازار
بازارهای مالی جهانی که انتظار یک توفق تجاری زودهنگام میان چین و امریکا را داشتند با اعلام تعرفه‌های جدید ترامپ روند نزولی پیدا کردند. سهام آتی ایالات متحده بیش از 2درصد کاهش یافت و ارزش سهام بازارهای آسیای وابسته به تجارت نیز کاهش بافت. شاخص‌های رسمی چین هم 5 درصد کاهش یافت.
نیک تویدل تحلیلگر مستقر در سیدنی در اوراق بهادار استرالیا گفته: «هنوز یک سوال وجود دارد که آیا این یکی از ترفندهای معروف ترامپ است یا ما واقعا شاهد افزایش شدیدی در تعرفه‌ها هستیم. اگر دومی باشد ما شاهد فشارهای شدید در تمام بازارها خواهیم بود.» ترامپ پیشتر گفته بود که تعرفه‌های 200 میلیارد دلار کالا 10درصد به 25درصد افزایش می‌یابد و ماه فوریه تغییر عقیده داد تا نرخ تعرفه10 درصد برای ادامه بافت مذاکرات همچنان حفظ شود. رییس‌جمهوری امریکا همچنین گفته هدفش این است که تعرفه 325 میلیارد دلار کالای چینی را بزودی تا 25درصد افزایش دهد که عمدتا شامل تمام محصولات وارد شده به امریکا از چین است. با توجه به کاندیداتوری مجدد او در انتخابات 2020 میلادی، ترامپ تاکید کرده که این اقدامات منجر به افزایش قیمت برای مصرف‌کنندگان ایالات متحده نمی‌شود. او گفته تعرفه کالاهایی که به ایالات متحده وارد می‌شود تاثیر کمی بر هزینه‌های محصول دارد؛ هزینه‌هایی که عمدتا توسط چین پرداخت می‌شود.
در واقع تعرفه‌های کالاهای چینی توسط شرکت‌های وارداتی کالا به ایالات متحده پرداخت می‌شود و بیشتر این شرکت‌ها در ایالات متحده هستند. اگرچه این شرکت‌ها از تشدید فشارهای ترامپ بر چین حمایت می‌کنند اما مشتاق هستند که تعرفه‌ها حذف شوند نه اینکه گسترش یابند. کریستین فرناندز سخنگوی انجمن صنفی صنایع خرده‌فروشی، گفته: «افزایش تعرفه‌ها به معنای افزایش مالیات میلیون‌ها خانواده امریکایی و انتقام‌گیری بیشتر از کشاورزان امریکایی است.» گرچه استراتژی تهاجمی رییس‌جمهوری امریکا به‌ندرت مورد تایید دو حزب امریکا قرار می‌گیرد اما چاک شومر رهبر دموکرات سنا ایالات متحده، رویکرد جدید ترامپ در برابر چین را تایید کرده و در توییتی از ترامپ خواسته تا عقیده‌اش را تغییر ندهد. او نوشته: «تسلیم نشوید، قدرت تنها چیزی است که می‌توان با آن چین را شکست داد.» یک کارشناس تجاری چینی اعلام کرده نشانه‌های مقاومت در هر دو کشور دیده می‌شود، بنا براین احتمال دارد شاهد یک جنگ تجاری بلندمدت‌تر باشیم.»
این در حالی است که جنگ تجاری دو کشور به میلیاردها دلار خسارت برای هر دو طرف در سال 2018 منجر شد که شامل ضربه زدن به صنایعی مثل خودروسازی، فناوری و به‌ویژه کشاورزی شده است. تاثیرات جنگ تجاری چین و امریکا به اقتصادهای وابسته به صادرات و شرکت‌های دیگر جهان از جمله ژاپن و آلمان نیز آسیب زده است.
