گروه جهان|
بزرگ‌ترین توافق دوجانبه تجاری جهان از جمعه میان اتحادیه اروپا و ژاپن اجرایی شد. در شرایطی که چین و ایالات متحده همچنان در دام اختلافات تعرفه‌ای گرفتار شده‌اند؛ توافق توکیو و بروکسل باعث حذف موانع گسترده تجاری از جمله کاهش و حذف تعرفه‌های گمرکی و در‌نهایت استانداردسازی و هماهنگی مقررات مربوط به واردات و صادارت اروپا ـ ژاپن شده و همکاری تجاری دو‌طرف را بطور چشمگیری تسهیل می‌کند.
فایننشال تایمز نوشته، این توافق تقریبا تمام (97درصد) موانع تجاری میان اقتصادهایی را برطرف می‌کند که 30 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را دارند. اتحادیه اروپا با انتشار گزارشی اعلام کرده که اکنون اروپایی‌ها و ژاپنی‌ها می‌توانند از مزایای بزرگ‌ترین بازار آزاد تجاری جهان بهره‌مند شوند.
به اعتقاد ناظران، این توافق‌نامه فراتر از یک همکاری تجاری بین اتحادیه اروپا و سومین قدرت اقتصادی جهان است. اسو ماسویاما کارشناس بازرگانی، می‌گوید: «سه نکته کلیدی در توافق تجاری میان اتحادیه اروپا و ژاپن وجود دارد. اولین نکته آن مربوط به حذف تعرفه‌های تجاری میان ژاپن و کشورهای اتحادیه اروپا است. نکته بعدی، حذف موانع موجود در بخش کشاورزی و مواد غذایی بین دو طرف است و سومین نکته اصلی، استانداردسازی و هماهنگی مقرراتی که منجر به شفافیت بیشتر و تسهیل همکاری تجاری میان اتحادیه اروپا و ژاپن خواهد شد.»
ژان کلود یونکر رییس کمیسیون اروپا، با اشاره به اینکه این بازار ۶۳۵ میلیون نفر جمعیت دارد و تقریبا یک‌سوم تولید ناخالص داخلی جهان را شامل می‌شود، گفته: «با این اقدام، مردم اروپا و ژاپن بیش از پیش به همدیگر نزدیک خواهند شد. توافق جدید به مردم امکان انتخاب و دسترسی ارزان‌تر به کالاها را خواهد داد. تجار خرده‌پا جان خواهند گرفت و شرکت‌های اروپایی از پرداخت سالانه یک میلیارد یورو تعرفه‌های گمرکی معاف خواهند شد. ما نشان دادیم تجارت بالاتر از مقوله‌های سهم‌خواهی، تعرفه، صحبت میلیون و میلیارد است. نشان دادیم که تجارت باید بر‌اساس عدالت، اصول و ارزش‌ها باشد.»
ژان کلود یونکر تاکید کرده پیام اتحادیه اروپا با اجرایی کردن این توافق تاکید بر تجارت آزاد منصفانه است. سخنان رییس کمیسیون اروپا کنایه‌ای به دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا است که جنگ تجاری را مثبت دانسته و گفته است که امریکا در این جنگ برنده خواهد بود. ترامپ همچنین به دفعات از اروپا و به‌ویژه چین انتقاد کرده که چرا صادرات آنها به امریکا بیشتر از وارداتشان از ایالات متحده است.
ژان کلود یونکر پس از اعلام اجرایی شدن توافق تجاری با ژاپن گفته صرف‌نظر از دوری و نزدیکی مرزها، تجارت بر‌اساس اصول طبیعی هم منافع مصرف‌کننده‌ها را تامین می‌کند و هم منافع شرکت‌ها، کارگران و امنیت را ارمغان می‌آورد. به‌گفته او، در این توافق حقوق کار، امنیت، تغییرات اقلیمی و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان لحاظ شده است.
ناظران اقتصادی می‌گویند با اجرای کامل این توافق ژاپن تعرفه ۹۷ درصد از کالاهای اروپایی را حذف می‌کند. بر اساس آمارهای رسمی کمیسیون اروپا، این اتحادیه سالانه ۵۸ میلیارد یورو کالا و ۲۸ میلیارد یورو خدمات به ژاپن صادر می‌کند. واردات سالانه کالای اتحادیه اروپا از ژاپن نیز حدود ۶۹ میلیارد و واردات خدمات حدود ۱۸میلیارد یورو است. تقریبا ۱۰درصد تجارت خارجی ژاپن با اتحادیه اروپا انجام می‌گیرد. کل صادرات سالانه اتحادیه اروپا به خارج از اتحادیه حدود ۱۸۰۰ میلیارد دلار است و به همین میزان نیز واردات دارد. بدین‌ترتیب ژاپن از سهم قابل توجهی در بازرگانی خارجی اتحادیه اروپا برخوردار است.
به نوشته فایننشال‌تایمز، توافق تجاری ژاپن و اتحادیه اروپا که به‌دلیل ایجاد فرصت‌های تجاری برای خودروسازان ژاپنی و کشاورزان اتحادیه اروپا اصطلاحا «خودروهایی برای پنیر» (cars for cheese) نام گرفته، به صادرکنندگان اروپایی کمک می‌کند که از محل حذف تعرفه‌ها چیزی حدود یک میلیارد یورو در سال ذخیره کنند. “ اتحادیه اروپا نیز پیش‌بینی کرده که این توافق تا سال 2035میلادی حدود 33میلیارد یورو به تولید ناخالص داخلی این منطقه خواهد افزود. دولت ژاپن نیز برآورد کرده که توافق تجارت آزاد با اتحادیه اروپا، تولید ناخالص داخلی این کشور را یک درصد افزایش خواهد داد.
این توافق پس از چهار سال مذاکره در شرایطی اجرایی شده که تجارت جهانی به‌دلیل سیاست‌های حمایت‌گرایانه دولت ترامپ و جنگ تجاری این کشور با چین حال و روز خوبی ندارد؛ تا جایی که بسیاری از نهادها و موسسات مالی بین‌المللی نسبت به ادامه روند فعلی و بازگشت رکود بزرگ به اقتصاد جهان هشدار می‌دهند.
در توافق میان ژاپن و اتحادیه اروپا، همچنین دو طرف برای نخستین‌بار بر اجرای توافق آب‌وهوایی پاریس تاکید کرده‌اند. این در حالی است که دونالد ترامپ بارها از این توافق که در زمان باراک اوباما رییس‌جمهوری پیشین امریکا، در پاریس میان جامعه جهانی حاصل شد، انتقاد کرده و سال گذشته از آن خارج شد. ترامپ این معاهده را «هزینه‌بر برای مردم امریکا» خوانده و گفته بود که بر اساس یک مطالعه انجام شده، اجرای این معاهده تا سال ۲۰۲۵ بیش از دو و نیم میلیون شغل را از بین خواهد برد. با خروج ایالات متحده از توافق پاریس، امریکا به دو کشور نیکاراگوئه و سوریه پیوست که خارج از این معاهده هستند. معاهده تغییرات آب‌وهوایی پاریس در سال 2015 میلادی و با حضور نمایندگان ۱۹۶ کشور، با هدف محدود کردن گرمایش زمین با کاهش تولید دی‌اکسید کربن و کاهش سوزاندن سوخت‌های فسیلی به امضاء رسید.
