گروه جهان|
رسانه‌های امریکایی از نتیجه تحقیقاتی در سازمان سیا خبر داده‌اند که بر اساس آن مسوولیت قتل جمال خاشقجی برعهده محمد بن‌سلمان شاهزاده عربستان سعودی، است. در این تحقیقات مشخص شده فرمان قتل این خبرنگار منتقد از سوی شخص بن‌سلمان صادر شده است. این نخستین بار است که یک نهاد اطلاعاتی امریکا بطور رسمی ولیعهد عربستان را مسوول قتل خاشقجی می‌داند. نتیجه این گزارش چالشی جدی برای دولت دونالد ترامپ است که تلاش دارد تا از روابط با ریاض حمایت کند.
خبر دست داشتن محمد بن‌سلمان در پرونده قتل جمال خاشقجی ابتدا از سوی روزنامه واشنگتن پست منتشر شد. گفته شده، سازمان سیا پس از بررسی شواهد و مدارک به دست آمده از طریق ترکیه و ارزیابی تماس تلفنی خالد بن‌سلمان برادر شاهزاده عربستان، با خاشقجی به این نتیجه رسیده است. سخنگوی سفارت عربستان در واشنگتن اما در بیانیه‌ای این ادعا را نادرست و کذب توصیف کرده و بی‌اساس خوانده است.
رسانه‌های امریکا گزارش داده‌اند، خالد بن‌سلمان سفیر عربستان در امریکا در این تماس تلفنی به خاشقجی گفته برای دریافت مدارک مورد نیاز خود باید به کنسولگری عربستان سعودی در استانبول مراجعه کند. واشنگتن‌پست نوشته، خالد بن‌سلمان به خاشقجی گفته خطری او را تهدید نمی‌کند. اخبار منتشر شده حکایت از آن دارند که خالد بن‌سلمان به دستور برادر خود، محمد بن‌سلمان، با خاشقجی تماس گرفته است.
سی‌ان‌ان نوشته، هنوز روشن نیست که آیا خالد بن‌سلمان سفیر عربستان در امریکا، نیز از برنامه قتل خاشقجی مطلع بوده یا صرفا به درخواست برادر خود وظیفه تماس با این خبرنگار منتقد را برعهده داشته است. خالد بن‌سلمان در یک پست توییتری مدعی شده با خاشقجی تماسی تلفنی نداشته و به او توصیه نکرده برای گرفتن مدارک مورد نیاز خود به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کند. اطلاعات و نتایج تحقیقات سازمان سیا در اختیار مقامات دولت امریکا نیز قرار گرفته است. بر اساس گزارش منتشر شده، مقام‌های دولت امریکا در سازمان سیا نیز تردید چندانی درباره صحت این گزارش ندارند. روزنامه وال‌استریت ژورنال نیز گزارشی درباره نتایج تحقیقات سازمان سیا منتشر کرده و به نقل از منبع آگاه نوشته، قتل خاشقجی بدون مشارکت محمد بن‌سلمان ممکن نبوده است.
نتیجه‌گیری سیا خلاف ادعاهای دولت عربستان است که همواره هرگونه دخالت ولیعهد عربستان در قتل خاشقجی را رد کرده است. به اعتقاد ناظران، این نتیجه‌گیری که دقیق‌ترین ارزیابی انجام شده از سوی امریکا در پرونده قتل جمال خاشقجی محسوب می‌شود، تلاش‌های دونالد ترامپ رییس‌جمهوری امریکا را برای حفظ روابط با متحد کلیدی خود در منطقه خلیج فارس را وارد مرحله پیچیده‌‌ای می‌کند.ترامپ بارها با تاکید بر روابط راهبردی واشنگتن و ریاض اعلام کرده حاضر نیست فروش گسترده تسلیحات نظامی امریکا به عربستان را متوقف کند. با این حال در پی تشدید فشارها، دولت امریکا از وضع تحریم‌هایی علیه ۱۷ شهروند سعودی که در قتل خاشقجی نقش داشته‌اند خبر داد. با وجود این بسیاری از قانونگذاران امریکا وضع این تحریم‌ها را کافی نمی‌دانند و معتقدند که واشنگتن باید در این پرونده موضع سخت‌تری در قبال عربستان اتخاذ کند. با انتشار گزارش یافته‌های جدید سیا در این پرونده، موضع این قانونگذاران احتمالا تقویت خواهد شد. جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد حکومت سعودی و سیاست‌های ولیعهد این کشور، دوم اکتبر وارد کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه شد و در آنجا به قتل رسید.
اگرچه عربستان در نهایت موضوع مرگ خاشقجی در داخل ساختمان کنسولگری و قطعه قطعه کردن بدن وی را پذیرفت اما سخنگوی دادستانی این کشور مدعی شده ماموران اعزامی به کنسولگری عربستان در ترکیه کوشش کرده‌اند با بحث حضوری خاشقجی را متقاعد کنند که به کشورش عربستان بازگردد. با این حال روزنامه حریت نزدیک به دولت ترکیه در مقاله‌ای تصریح کرده مقام‌های ترک نوارصوتی فاش نشده‌ای در اختیار دارند که با سخنان دادستانی عربستان درباره نحوه قتل همخوانی ندارد. در این مطالب آمده، در نوار صوتی که آنکارا از گفت‌وگوهای خاشقجی و ماموران کنسولگری در اختیار دارد هیچ‌گونه بحثی برای متقاعد کردن روزنامه‌نگار در جهت بازگشت به عربستان صورت نگرفته است.
عبدالقادر سلوی در سرمقاله خود تصریح کرده براساس اسناد صوتی موجود خاشقجی تحت تاثیر مواد مخدر قرار نداشته، بلکه بطور مستقیم با استفاده از یک طناب یا کیسه پلاستیکی خفته شده است. این روزنامه‌نگار ترک همچنین به نوارصوتی ۱۵ دقیقهای دیگری اشاره می‌کند که براساس آن از گفت‌وگوی صورت گرفته نشان می‌دهد که جنایت آگاهانه و بطور عمد و با برنامه‌ریزی انجام گرفته است. به نوشته سلوی در این نوار ۱۵دقیقهای از مکالمات ضبط شده نشان می‌دهد که چگونه ماموران سعودی درباره مراحل اجرای طرح قتل و وظایف مشخص هر یک از ماموران گفت‌وگو می‌کنند. مقام‌های ترک بر این باورند که براساس اسناد محمد بن‌سلمان ولیعهد و رییس دولت عربستان از پیش در جریان قتل بوده است.
نیویورک‌تایمز در واکنش به بیانیه دادستانی عربستان نوشته: «در هفته‌های نخست از زمان ناپدید شدن خاشقجی، عربستان این مساله را رد می‌کرد اما بعدا با فشارهای بین‌المللی پرده از راز برداشته شد و ریاض به قتل خاشقجی اعتراف کرد اما روایت‌های گوناگون از این مساله باعث سردرگمی زیادی شده است. آیا جدیدترین روایت، باعث می‌شود تا بقایای جسد خاشقجی نمایان شود. به نظر نمی‌رسد که ترکیه خریدار این روایت جدید باشد و به دنبال اعمال فشار بر ریاض است. در این میان امریکا در شرایطی بر حمایت از عربستان تاکید دارد که زمامداری محمد بن‌سلمان تاکنون باعث بروز مسائل زیادی شده از جمله جنگ یمن، محاصره قطر و بازداشت سعد حریری نخستوزیر لبنان شده است. با وجود تمامی این سوءرفتارها، ولیعهد عربستان هنوز هم مورد علاقه ترامپ و جرد کوشنر است. اما دولت امریکا حالا دیگر باید از قدرت نفوذ خود استفاده کرده و خواستار افشای حقیقت درباره چگونگی کشته شدن خاشقجی، پایان جنگ یمن، احیای روابط با قطر، با ثبات کردن قیمت نفت و احتمالا جایگزین کردن این ولیعهد با فردی کمتر تحریک‌کننده شود.»
