گروه جهان
مدیران اجرایی شرکت ملی نفت عربستان سعودی(آرامکو) و مقامات این کشور در چند هفته گذشته برنامه‌های خود را برای آنچه می‌توانست بزرگ‌ترین فروش سهام جهان به برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌های تامین سرمایه باشد به تعویق انداخته‌اند. تمایل مقامات سعودی در به تاخیر انداختن عرضه عمومی سهام آرامکو از سال 2018 به 2019 دلایل متعددی دارد که از نمونه‌های آنها می‌توان به مخاطرات قانونی و پروژه‌های دیگر در دستورکار شلوغ دولت ریاض اشاره کرد. اما شاید بتوان گفت که مهم‌ترین دلیل سعودی‌ها برای این تاخیر بی‌توجهی سرمایه‌گذاران سعودی به این سهام بوده است.
به گزارش بلومبرگ در شام‌ها و جلسات غیررسمی در نیویورک، هوستون و واشنگتن واکنش سرمایه‌گذاران به چندین جنبه از توافق منفی بوده است. به گفته افراد آگاه از این دیدارها که خواستند نامشان فاش نشود ازجمله مسائل مطرح شده در این دیدارها ارزش‌گذاری دو تریلیون دلاری بر بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت خام جهان از سوی دولت سعودی، میزان سود سهامی که آرامکو قصد پرداخت آن را دارد همچنین تاثیر توسعه نفت شیل بر بهای نفت خام در چند سال آینده بوده است. آرامکو در بیانیه‌یی اعلام کرد:«برگزار شدن چنین جلساتی را تایید یا تکذیب نمی‌کند.» شرکت نفت سعودی همچنین افزوده که سیاست این شرکت خودداری از ارائه اطلاعات و اظهارنظر در مورد روند عرضه عمومی سهام آرامکو است.
محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی که عرضه عمومی سهام آرامکو را به عنوان بخش کلیدی برنامه جاه‌طلبانه خود برای آماده‌سازی اقتصاد برای عصر پسانفت مطرح کرده 20ماه مارس(29 اسفند) به امریکا سفر و در کاخ سفید با رییس‌جمهوری دونالد ترامپ دیدار خواهد کرد. ترامپ گفته مشتاق است که عرضه سهام آرامکو در فهرست شاخص سهام نیویورک صورت بگیرد و این درحالی است که لندن و هنگ‌کنگ نیز بر سر عرضه بین‌المللی سهام آرامکو رقابت می‌کنند. محمد بن سلمان قصد دارد در سفر خود به امریکا از شهر هوستون، پایتخت نفتی این کشور نیز دیدن کند.
آرامکو از حفاری‌ها در بزرگ‌ترین و کم‌هزینه‌ترین میدان‌های نفتی جهان نزدیک به 10میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کند که اندکی بیش از 10درصد از کل تولیدات نفت خام جهان است. حتی اگر ارزش این شرکت نفتی یک تریلیون در نظر گرفته شود باز هم می‌توان گفت که ارزشمندترین شرکت در سطح جهان خواهد بود و به سادگی از شرکت‌هایی نظیر اپِل، آلفابت و آمازون پیشی می‌گیرد.
مقامات سعودی در سفر هفته گذشته خود به لندن به احتمال تاخیر در عرضه عمومی سهام آرامکو تا سال 2019 اشاره کردند؛ برنامه اولیه دولت ریاض عرضه این سهام تا پیش از پایان سال 2018 بود. خالد الفالح، وزیر نفت عربستان نخستین مقام ارشد این کشور بود که از این احتمال سخن گفت و مهلت تعیین شده برای عرضه عمومی سهام آرامکو را «ساختگی» خواند.
مقامات ارشد سعودی در محفل‌های خصوصی گفته‌اند که به دستیابی به هدف محمد بن سلمان در ارزش‌گذاری دست‌کم دو تریلیون دلاری آرامکو متعهد هستند اما این مساله به دسترسی آرامکو به ذخایر 261میلیارد بشکه‌یی سعودی بستگی دارد. ریاض تصمیم دارد 5 درصد از شرکت را به صورت عرضه سهام به فروش بگذارد که به طور بالقوه می‌تواند با افزایش 100میلیارد دلاری بودجه دولت سعودی همراه شود. بزرگ‌ترین درآمد ناشی از عرضه عمومی سهام یک شرکت در نتیجه عرضه سهام هلدینگ علی‌بالا، توزیع‌کننده خرد اینترنت چین در سال 2014 حاصل شد که برابر با 25میلیارد دلار بود.
صرف‌نظر از اینکه سهام آرامکو در نهایت در بازار بین‌المللی لندن، نیویورک یا هنگ‌کنگ عرضه شود، مقامات سعودی امیدوارند که بیشتر این سهام توسط سرمایه‌گذاران امریکایی خریداری شود. در جلسات اولیه با سرمایه‌گذاران این مساله مطرح شد که عرضه عمومی سهام آرامکو وضعیتی مشابه اوراق قرضه خواهد داشت و سود سهام از میانگین عملکرد سود بالاتر خواهد بود. با این حال سرمایه‌گذاران امریکایی گفته‌اند، آرامکو باید سود سهامی بیشتر از پیشروان کنونی در صنعت نفت همچون اکسون موبیل و رویال داچ شل بپردازد. این دو شرکت که در صدر فهرست شرکت‌های خصوصی‌سازی شده نفتی در جهان قرار دارند به ترتیب عملکرد سودی برابر با 4.1و 6.2 درصد دارند. اوراق قرضه 10ساله عربستان سعودی که به دلار عرضه می‌شود اکنون بیش از 4درصد بهره‌وری دارد و بدین‌ترتیب آنهایی که خواستار سرمایه‌گذاری در عربستان باشند، می‌توانند بدون مالکیت سهام آرامکو سودی نسبتا بالا دریافت کنند. به عقیده برخی از سرمایه‌گذاران، آرامکو با کاهش ارزش‌گذاری می‌تواند عملکرد سود رقابتی‌تری ارائه و فروش سهام این شرکت بزرگ نفتی را به پیشنهادی جذاب‌تر تبدیل کند.
در عین حال به گفته افراد آگاه از جلسات اولیه، تعدادی از صندوق‌های تامین سرمایه در یکی از جلسات شام پیش‌بینی کرده‌اند، توسعه نفت شیل بر قیمت نفت خام تاثیر بگذارد. مدیران این صندوق‌های سرمایه‌گذاری نگران این مساله هستند که در روند تلاش دولت‌ها برای کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در تلاش برای مقابله با تغییرات آب‌و‌هوایی به کاهش ارزش برخی از میدان‌های نفتی منجر شود. به علاوه برخی سرمایه‌گذاران بر این باورند که خودروهای برقی از افزایش تقاضا برای سوخت‌های فسیلی در دو دهه آینده جلوگیری می‌کند. امین ناصر، مدیرعامل آرامکو اوایل ماه جاری میلادی در شهر هوستون گفت:«اصلا نگران «افزایش تقاضا برای نفت خام» یا «منابع استاندارد» نیستم.» اگرچه شرکت بزرگ نفتی و دولتی آرامکو برای کاهش نگرانی‌ها تلاش می‌کند اما به نظر می‌رسد در نهایت سرنوشت عرضه عمومی سهام شرکت ملی نفت سعودی در دست سرمایه‌گذاران خواهد بود.
