گروه جهان طلا تسلیمی
دونالد ترامپ بامداد سه‌شنبه را به توییت کردن در مورد توافق تجاری درحال وقوع با بریتانیا گذراند و توافقی «هنگفت» و «جذاب» را وعده داد. اما چنین اتفاقی در گفته آسان است. دولت بریتانیا پس از انتخابات ناموفق خودخوانده با مناقشات داخلی مواجه و تضعیف شده است و از سوی دیگر به نظر می‌رسد که در روند گفت‌وگوهای برگزیت چندان موفق عمل نمی‌کند. این درحالی است که لندن برای ورود به هر گونه توافق تجاری مستقل باید تا خروج کامل و قطعی از اتحادیه اروپا یعنی دست‌کم تا پایان ماه مارس سال 2019 منتظر بماند و حتی بر فرض موفقیت‌آمیز بودن جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا و تجارت آزاد منطقه‌یی در مسیر مذاکرات دوجانبه با امریکا یک مشکل بزرگ وجود دارد و آن هم مساله مواد غذایی و تولیدات کشاورزی است. لیام فاکس، وزیر تجارت بین‌الملل بریتانیا در گفت‌وگوهای هفته جاری در واشنگتن به طور ضمنی نشان داد که دولت وی آماده است تا در این زمینه امتیازاتی برای طرف امریکایی قائل شود. رییس‌جمهوری امریکا حق دارد؛ چنین توافقی در صورت حصول به طور قطع دستاورد سیاسی بزرگی است اما برای مصرف‌کنندگان بریتانیایی نتیجه چندان مثبتی در بر نخواهد داشت.
چالش‌های پیش رو
مساله مواد غذایی و محصولات کشاورزی پیش‌تر و در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما در مذاکرات با اتحادیه اروپا بر سر پیمان تجاری و سرمایه‌گذاری ترنس‌آتلانتیک(تی‌تی‌آی‌پی) مشکلاتی ایجاد کرده بود. طبق قوانین اتحادیه اروپا، واردات مواد غذایی به منطقه در پی نگرانی‌های سلامت محصولات ممنوع است.
لیام فاکس برآورد کرده، توافق با امریکا می‌تواند تجارت میان دو کشور را سالانه و تا سال 2030 به میزان 40میلیارد پوند(52.2 میلیارد دلار) افزایش دهد و از روند گفت‌وگوها به نظر می‌رسد که فاکس آماده است تا بر سر واردات مرغ امتیازاتی قائل شود. اما به نظر می‌رسد، مناقشات داخلی دولت ترزا می، نخست‌وزیر تضعیف شده بریتانیا علاوه بر برگزیت به دیگر سیاست‌گذاری‌ها نیز سرایت کرده است. به گزارش فارن پالسی ریچارد گریفیت، رییس شورای دام بریتانیا دوشنبه در این باره گفت:«صنعت گوشت ماکیان بریتانیا متعهد است تا محصولاتی با ارزش غذایی برای ملت فراهم آورد و هیچگونه امتیازدهی در مورد استانداردها پذیرفته نیست. در یک توافق ایمن برای دوران پس از برگزیت باید امنیت و سلامت غذایی بریتانیا مد نظر قرار بگیرد.»
اما مساله تنها به گوشت مرغ محدود نمی‌شود و بر سر گوشت گاو صادراتی امریکا نیز مناقشاتی وجود دارد. امریکا برای تسریع روند رشد دام‌ها از هورمون استفاده می‌کند و سازمان تجارت جهانی تایید کرده که محصولات تولیدی اینچنینی سلامت مصرف‌کنندگان را به خطر نمی‌اندازند اما اتحادیه اروپا این مساله را نپذیرفته و همچنان از واردات این محصولات خودداری می‌کند.
دانه‌هایی که مورد اصلاح ژنتیکی قرار گرفته‌اند نیز احتمالا مشکل ایجاد می‌کنند. محصولات تولیدی اینچنینی در منابع غذایی اروپا وجود دارد اما روند تایید آنها بسیار کندتر از امریکاست. کشاورزان امریکایی خواستار تسریع روند تولید هستند و به نظر می‌رسد که اتحادیه ملی کشاورزان بریتانیا نیز با تحول در روند تولید و تسریع این روند مشکلی ندارد.
اما مشکلات واضح‌تری نیز همچون تعرفه وارداتی وجود دارد؛ برای برخی کالاها همچون خودرو تعرفه وارداتی بالایی در نظر گرفته می‌شود و در شرایط کنونی که بریتانیا هنوز عضو اتحادیه اروپاست، ورود هر خودرویی به این کشور از خارج از منطقه با 10درصد تعرفه مالیاتی همراه خواهد بود.
با این حال به نظر می‌رسد که وزیر بریتانیایی از آینده همکاری‌ها با امریکا مطمئن و خشنود است. فاکس در صبحانه کاری بامداد سه‌شنبه در مجلس نمایندگان، هدف اصلی از سفر خود به واشنگتن را افزایش سطح تجارت‌های دو جانبه اعلام کرد و گفت: «اتحادیه اروپا برآورد کرده است که 90درصد از رشد جهانی در یک دهه آتی از خارج از اروپا نشات می‌گیرد و من به عنوان رییس یک نهاد اقتصادی بین‌المللی بر این باورم که اکنون فرصت فوق‌العاده‌یی برای بریتانیا برای همکاری نزدیک‌تر با بزرگ‌ترین شریک تجاری یعنی امریکا به وجود آمده است.»
پیمان تجاری و سرمایه‌گذاری ترنس آتلانتیک
در سال 2013 و در زمان مذاکرات امریکا و اتحادیه اروپا در مورد پیمان تجاری و سرمایه‌گذاری ترنس‌آتلانتیک، بریتانیا در تحقیقاتی اعلام کرد که این پیمان می‌تواند سطح تجارت‌ها میان لندن و واشنگتن را تا سال 2027 حدود 38میلیارد پوند افزایش دهد. اکنون به نظر می‌رسد که این پیمان تجاری به عنوان الگویی برای توافق دو جانبه لندن و واشنگتن در نظر گرفته شده است. به گزارش بلومبرگ، بریتانیا از زمان عضویت در اتحادیه اروپا در مورد هیچ توافقی به تنهایی مذاکره نکرده و از این رو تکیه بر تجربیات مذاکره‌کنندگان کارکشته بلوک اروپایی چندان تعجب‌آور به نظر نمی‌رسد. اما فاکس برای رسیدن به دستاوردهای پیش‌بینی شده پیمان تجاری و سرمایه‌گذاری ترنس‌آتلانتیک باید از همه محدودیت‌ها بر سر راه این پیمان عبور کند و این به معنای حذف همه تعرفه‌های موجود همچنین نادیده گرفتن «موانع اجرایی غیرتعرفه‌یی» همچون محدودیت‌ها درخصوص مواد شیمیایی، خودرو و خدمات تجاری و فناوری است و البته مشکل واردات مواد غذایی نیز نباید نادیده گرفته شود.
مساله مواد غذایی بود که به شکست مذاکرات درخصوص پیمان تجاری و سرمایه‌گذاری ترنس‌آتلانتیک منجر شد چراکه اروپایی‌ها به‌ویژه آلمان، کیفیت مواد غذایی تولیدی امریکا را کمتر از استانداردهای اروپایی می‌دانستند. عضویت در اتحادیه اروپا در این زمینه برای بریتانیا یک مزیت محسوب می‌شد چراکه امکان دسترسی به محصولات با کیفیت از ایتالیا، فرانسه و اسپانیا را فراهم می‌آورد. اکنون بیشتر مباحثات در بریتانیا درخصوص توافق تجاری با امریکا حول محور مواد غذایی به‌ویژه شست‌و‌شوی گوشت مرغ در محلول کلر می‌چرخد؛ اقدامی که از سال 1997 تاکنون در اتحادیه اروپا ممنوع است.
مشکل بزرگ‌تر برای بریتانیا نبود توازن قدرت در مذاکرات است چراکه بازار چندان بزرگی به امریکا ارائه نمی‌دهد و از سوی دیگر دولت ترزا می ناامیدانه به یک موفقیت سریع در توافق با کاخ سفید نیاز دارد. اما ترامپ عجله چندانی ندارد و توافق تنها زمانی برای وی ارزشمند خواهد بود که همه امتیازات ممکن را از طرف بریتانیایی گرفته باشد. ترامپ به دنبال امتیازهای ملموس است و به نظر می‌رسد، ترزا می مجبور است در زمینه‌هایی همچون واردات مرغ و خودرو عقب‌نشینی کند. لندن بر مهم‌ترین رابطه تجاری برای دوران پس از برگزیت متمرکز شده است اما این پیروزی دستاورد چندانی برای مردم بریتانیا نخواهد داشت.
