گروه جهان طلا تسلیمی
رییس‌جمهوری فرانسه در جدیدترین سخنرانی خود از قانون‌گذاران کشورش خواست تمایل به تغییرات را با آغوش باز پذیرا باشند و حتی گفت که اگر نتواند نظر نمایندگان را جلب کند، دستورکار اصلاحات خود را به همه‌پرسی می‌گذارد. امانوئل ماکرون در سخنرانی کم‌نظیری در جلسه مشترک سنا و مجمع ملی اظهاراتی جنجالی درخصوص دستور کار دولت برای اصلاحات گسترده در این کشور داشته است.
در حقیقت، فرانسه در تاریخ معاصر خود کمتر چنین رییس‌جمهوری را به خود دیده است؛ دولت‌مداری در این کشور به‌ویژه در سال‌های اخیر روندی متداول داشت و رییس‌جمهوری در جلسه مشترک پارلمان اهداف 5 ساله خود را بیان می‌کرد، درحالی که نخست‌وزیر مسوولیت ارسال مصوبات دولت به سنا و مجلس ملی و گفت‌وگو درمورد قانون‌گذاری‌ها و رسیدگی به جزییات را برعهده داشت. اما این مرتبه ماکرون 24 ساعت پیش از اعلام برنامه‌های دولت ادوارد فیلیپ، برنامه خود برای اصلاحات را با قانون‌گذاران مطرح کرد تا شاید به نوعی نشان دهد که بالاترین مقام رسمی است و بیشترین مسوولیت را در کشور داراست.
فرانسه به‌دنبال دگرگونی
ماکرون که از هفتم ماه مه و زمان پیروزی در انتخابات درمورد برنامه‌های خود سخنی نگفته بود و وجهه‌یی مرموز داشت، دوشنبه در سخنرانی یک ساعته برنامه‌یی کلی از دوره 5 ساله ریاست‌جمهوری خود ارائه و البته از اشاره به جزییات اجتناب کرد. به گزارش نیویورک تایمز، وی به‌ویژه بر شهروندان عادی و رابطه آنها با قدرت سیاسی متمرکز شد و گفت که این رابطه آسیب دیده است و باید احیا شود. ماکرون اولویت خود را دفاع از دموکراسی حقیقی در فرانسه توصیف کرد و گفت که چنین مساله‌یی تنها از طریق اقدام و قابلیت تغییر با زمان امکان‌پذیر است. ماکرون تاکید کرد که فرانسوی‌ها انتظار یک دگرگونی اساسی را دارند و او برای شروع کاهش یک‌سومی نمایندگان پارلمان را پیشنهاد داد و از قانون‌گذاران خواست قوانین کمتری را به تصویب برسانند، اما در روند تصویب عجله کنند. ماکرون گفت: «بیایید سعی کنیم از قانون‌گذاری زیاد خودداری کنیم. چنین اقدامی با اقتصادی که به سرعت در حال تغییر است همخوانی ندارد.»
ماکرون همچنین حذف نقش دولت اجرایی در تعیین قضات دادگستری، کاهش تعداد وزرای کابینه دولت و همچنین رسیدگی سریع‌تر به پرونده‌های قضایی را مطرح و پیشنهاد کرد که اصلاحات برای یک دوره آزمایشی دو ساله به اجرا گذاشته شوند و بعد از آن مورد بازنگری قرار گیرند. رییس‌جمهوری فرانسه همچنین تغییر در نظام انتخاباتی کشور و توجه بیشتر به احزاب کوچک‌تر را خواستار شد.
چرا همه‌پرسی؟
امانوئل ماکرون حدود دو ماه پیش به‌عنوان رهبر یک حزب تازه تاسیس میانه‌رو در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شد و همین حزب تازه تاسیس «جمهوری به پیش» توانست در انتخابات پارلمانی اکثریت کرسی‌ها را به دست آورد. با این حال، رییس‌جمهوری در سخنرانی در کاخ ورسای تاکید کرد که اگر سناتورها و نماینده‌های مجمع ملی از تغییرات پیشنهادی او حمایت نکنند، اصلاحات را به همه‌پرسی خواهد گذاشت.
سی‌ان‌بی‌سی در گزارشی در این‌باره نوشت که مطرح کردن برگزاری همه‌پرسی به دو مساله اشاره دارد؛ اول اینکه فوریت اجرای تغییرات برای ماکرون را نشان می‌دهد و دوم اینکه پیامی شفاف به مردم است بدین مضمون که صدای آنها شنیده می‌شود. آخرین مرتبه‌یی که در فرانسه همه‌پرسی برگزار شد، سال 2005 بود که در آن اکثریت 55درصدی مردم علیه تدوین قانون اساسی یکپارچه برای کل اتحادیه اروپا رای دادند. این اقدام درست همانند همه‌پرسی‌ها در بریتانیا و ایتالیا، به ضرر ژاک شیراک رییس‌جمهوری وقت، تمام شد. اما در مورد ماکرون مساله متفاوت است، چراکه می‌داند نظر مردم در کوچه و خیابان با نظر سیاستمداران تفاوت دارد و او می‌خواهد نشان دهد که صدای آنها را می‌شنود و به آنها اهمیت می‌دهد.
اتحاد مخالفان ماکرون
شماری از اعضای پارلمان از جناح چپ افراطی سخنرانی رییس‌جمهوری در کاخ ورسای را تحریم کردند و به وضوح مشخص است که بر سر برنامه‌های ماکرون درمورد اصلاحات قوانین کار، جبهه گرفته‌اند؛ چراکه رییس‌جمهوری را عامل نابودی رویکرد حمایت از تولیدات داخلی در جامعه فرانسه می‌دانند. ژان لوک ملانشون رهبر حزب چپ افراطی، یکی از سردمداران تحریم سخنرانی رییس‌جمهوری بود.
اما ماکرون در رویکردی نه چندان متداول در میان سیاستمداران فرانسوی هشدار داد که نباید با بیان کردن برخی اظهارات حس مسوولیت را در جامعه ازبین برد. وی که اخیرا به‌دلیل اشاره اندک به سطوح پایین جامعه و افراد کم‌درآمد مورد انتقاد قرار گرفته است، در سخنرانی خود اهمیت چندانی به این انتقادها نداد و بار دیگر گفت که «محافظت از ضعفا» نباید به «شعار دایمی کشور» تبدیل شود. وی تصریح کرد: «به‌طور قطع باید نقش مهم و اساسی بخش خدمات عمومی را به رسمیت بشناسیم. اما محافظت از ضعفا به معنای تبدیل آنها به یک اقلیت ناتوان نیست. در این پیروزی که به‌دنبال آن هستیم، هر فرد فرانسوی مسوولیت و نقش مختص به خود را دارد.»
سخنرانی مهم
آنچه احتمالا از سخنرانی بعدازظهر دوشنبه ماکرون اهمیت بیشتری دارد، سخنرانی روز سه‌شنبه ادوارد فیلیپ در مجمع ملی است. این سخنرانی تحت عنوان «بیانیه سیاست‌گذاری عمومی» انجام شد و نخست‌وزیر فرانسه در آن به مسائل جا مانده در سخنرانی ماکرون همانند اصلاحات در بازار کار، تجدیدنظر مالیاتی و تدابیر امنیتی اشاره کرد. اگرچه ماکرون وعده داد که به وضعیت اضطرار در فرانسه که از زمان حمله تروریستی سال 2015 در پاریس به اجرا گذاشته شده پایان می‌دهد، اما شفاف‌سازی درمورد این موضوع نیز برعهده فیلیپ بود.
در عین حال، نشریه «فیگارو» این مساله را مطرح کرد که باتوجه به تمایل شدید ماکرون به رسیدگی به همه امور کوچک و بزرگ، جایگاه نخست‌وزیر دقیقا کجاست؟ جک لانگ وزیر فرهنگ پیشین و از چهره‌های برجسته حزب سوسیالیست، بر این باور است که رییس‌جمهوری باید سمت نخست‌وزیر را از ساختار دولت فرانسه حذف کند و خودش شخصا و به‌طور مستقیم به پارلمان پاسخگو باشد. فرانسه در دو دولت پیشین نیکولا سارکوزی را داشت که به شعار «یکی برای همه و همه برای یکی» معتقد بود و در مقابل او فرانسوا اولاند قرار داشت که به برخی جنبه‌های دولت توجهی نشان نمی‌داد. ماکرون به وضوح نشان داده که می‌خواهد در همه امور نقش داشته باشد و باید دید که فیلیپ می‌تواند از نقش خود در چنین دولتی دفاع کند یا خیر.
