جدیدترین گزارش مجمع جهانی اقتصاد در خصوص شکاف جنسیتی در حالی منتشر شده است که ایران از میان ۱۵۳ کشور در رتبه ۱۴۸ قرار دارد، این در حالی است که در گزارش سال ۲۰۱۸ این مجمع، ایران رتبه ۱۴۲ را در زمینه رفع شکاف جنسیتی کسب کرده بود.
مجمع جهانی اقتصاد هرساله روند پیشرفت جهانی در زمینه برابری جنسیتی را در چهار حوزه دستاوردهای آموزشی، بهداشت و سلامت، مشارکت اقتصادی و فرصت‌های اقتصادی و توانمندسازی سیاسی در میان کشورها مورد بررسی قرار می‌دهد. گزارش سال ۲۰۲۰ این مجمع جهانی که وضعیت شکاف جنسیتی ۱۵۳ کشور را مورد بررسی قرار داده حاکی از آن است که بیشترین نابرابری در حوزه مشارکت سیاسی و اقتصاد مشاهده می‌شود، به‌طوری که در سطح جهانی در حوزه مشارکت سیاسی ۷۵ درصد و در حوزه مشارکت اقتصادی ۴۲ درصد شکاف وجود دارد.
اما در مجموع ۱۰۰ سال زمان نیاز است تا شکاف جنسیتی در جهان رفع شود که به تفکیک حوزه‌ای، در حوزه آموزش به ۱۲ سال، در حوزه سیاست به ۹۵ سال و در حوزه اقتصاد به ۲۵۷ سال زمان برای رفع شکاف جنسیتی لازم است. بر اساس این گزارش سوریه، پاکستان، عراق و یمن کشورهایی با بیشترین شکاف جنسیتی و ایسلند، نروژ، فنلاند، سوئد و نیکاراگوئه به ترتیب پنج کشور برتر در زمینه برابری جنسیتی معرفی شده‌اند. در این میان ایران رتبه ۱۴۸ را به خود اختصاص داده است، این درحالی است که در سال ۲۰۱۸، رتبه ۱۴۲ را در زمینه رفع شکاف جنسیتی کسب کرده بودیم.
لیلا فلاحتی، مدیرکل امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری درباره چرایی تنزل رتبه ایران نسبت به سال‌های گذشته، علت را وابسته به دو مساله می‌داند و می‌گوید: در سال ۲۰۱۹ مجموعا ۱۴۹ کشور در گزارش مورد توجه قرار گرفته بودند، اما در سال ۲۰۲۰ مجموعا ۱۵۳ کشور مورد بررسی قرار گرفته‌اند، بنابراین با افزایش چهار کشور در مجموع گزارش نسبت به سال قبل تغییراتی در رتبه کشورها ایجاد شده است.
او می‌افزاید: براساس این گزارش بیشترین دستاورد جمهوری اسلامی ایران در راستای کاهش شکاف جنسیتی در حوزه آموزش، به ویژه در مقطع ابتدایی و بهداشت معرفی شده است.
درآمد زنان ایران، یک‌پنجم مردان است
بنابر اظهارات فلاحتی، بررسی وضعیت شاخص‌های ایران در گزارش سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد که ایران در شاخص کلی مشارکت اقتصادی زنان با رتبه ۱۴۷ و در زیر شاخص‌ها همچون مشارکت در بازار کار رتبه ۱۴۸، در کسب مناصب مدیریتی رتبه ۱۱۵ و کسب مشاغل تخصصی رتبه ۱۲۰ در جمع کشورهایی با شکاف بالای جنسیتی در حوزه اقتصاد را به خود اختصاص داده است. بررسی دیگر شاخص‌های اقتصادی در این بخش نشان می‌دهد که ایران از نظر میزان کسب درآمد زنان نسبت به درآمد مردان، در جایگاه ۱۴۹ قرار دارد، بر اساس این گزارش زنان تقریبا یک پنجم مردان درآمد دارند.
از نظر تحصیلات دانشگاهی ایران در رتبه ۱۱۴ قرار دارد
مدیرکل امور بین‌الملل معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری ادامه می‌هد: دومین مولفه شاخص مربوط به دستاوردهای آموزشی است که از طریق چهار مولفه نرخ باسوادی زنان نسبت به مردان، نرخ زنان نسبت به مردان در ثبت‌نام آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه و آموزش عالی محاسبه می‌شود. بر اساس گزارش سال ۲۰۲۰، ایران از نظر شاخص آموزش به رتبه ۱۱۸، از نظر نرخ باسوادی به رتبه ۱۱۲ و در شاخص تحصیلات ابتدایی و متوسطه به ترتیب به رتبه ۱۰۹ و ۱۱۵ دست یافته است. از نظر تحصیلات دانشگاهی نیز رتبه ۱۱۴ را کسب کرده است.
در مجموع شاخص‌های آموزشی بهترین وضعیت، مربوط به تحصیلات ابتدایی است.
وی با اشاره به سومین مولفه سلامت و بقاء که با استفاده از دو مولفه نسبت جنسی تعداد دختران نسبت به پسران در بدو تولد و امید زندگی سالمِ مردان و زنان مورد بررسی قرار گرفته است ادامه می‌دهد: بر اساس این گزارش ایران از نظر رتبه کلی در رتبه ۱۳۰، نسبت جنسی رتبه یک و در امید زندگی در رتبه ۱۳۹ قرار دارد.
رتبه ۱۳۲ ایران درخصوص رفع شکاف جنسیتی برای مناصب وزارتی
فلاحتی با اشاره به مولفه مشارکت سیاسی که به شکاف جنسیتی در بالاترین سطوح تصمیم‌گیری سیاسی و از طریق بررسی نسبت زنان به مردان در مولفه‌های موقعیت وزارتی، جایگاه پارلمانی و سنوات در اختیار داشتن مهم‌ترین مقام اجرایی (رییس‌جمهور و نخست وزیر و ریاست دولت) در پنجاه سال گذشته، تعیین می‌شود، تاکید می‌کند: بررسی این شاخص در گزارش سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد ایران رتبه کلی ۱۴۵ را کسب کرده و در شاخص‌هایی همچون حضور زنان در پارلمان رتبه ۱۴۴، در مناصب وزارتی رتبه ۱۳۲ و در شاخص مناصب مهم اجرایی رتبه ۷۳ را کسب کرده است.
