زمانی که مزارع پرورش میگو در نزدیکی تالاب گمیشان ایجاد شد، هشدارهای مختلفی از سوی فعالان محیط زیست درخصوص آلودگی زیست‌محیطی این مزارع داده شد، چرا که این میگوی پرورشی گونه بومی دریای خزر نبوده و امروز به واسطه همان استخرهای پرورش میگو، این‌گونه مهاجم به دریای خزر راه پیدا کرده است.
اگرچه هدف از ایجاد این استخرها و مزارع پرورش میگو رفع بیکاری و ایجاد اشتغال برای مردم منطقه بود، اما عملا این مزارع هنوز تاثیر آنچنانی بر میزان کاهش بیکاری در این منطقه که با معضل بیکاری مواجه است، نداشته و در واقع عده‌ای از سرمایه‌گذاران در این منطقه فعالیت اقتصادی خود را آغاز کرده‌اند و نیروهای بومی به عنوان کارگر برای این سرمایه‌گذاران کار می‌کنند. از سوی دیگر این مزارع برای تامین آب مورد نیازشان از دریا اقدام به حفر کانالی در این تالاب کرده که مشکلات زیست محیطی بسیاری از جمله کمبود آب برای تالاب گمیشان نیز ایجاد کرده است.
مسعود باقرزاده کریمی، مدیر دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست، درباره تالاب گمیشان، گفت: در سیل اخیر متاسفانه یک دیدگاه غلط در استان ایجاد شد و فکر می‌کنند؛ تالاب گمیشان مانع تخلیه سیلاب‌‌ها به دریا می‌شود که این تفکر کاملا اشتباه بود و ما آنها را قانع کردیم که این تالاب نه‌تنها مانع این کار نشده، بلکه بخش زیادی از سیلاب را در خود ذخیره کرده است. کارکرد تالاب‌ها بسیار پیچیده است و هر شخصی نمی‌تواند درباره آن اظهارنظر کند.
او ادامه داد: بعد از سیل صحبت‌هایی شده بود، مبنی بر اینکه حال که دیواره بین تالاب و دریا را تخریب می‌کنند تا سیلاب به دریا بریزد، ۶ هزار هکتار جنوبی تالاب گمیشان را نیز خشک کنند و بندر درست کنند یک مدیر توسعه نباید درباره اکوسیستم تصمیم‌گیری کند، در حالی که ما به دنبال این بودیم که این دیواره‌ها دوباره ترمیم شود، اگر این دیواره بین تالاب و دریا ترمیم نشود؛ تالاب بخشی از دریا می‌شود و کارکرد تالابی خود را از دست می‌دهد. این‌باریکه خشکی است که تالاب را از دریا جدا کرده است و یک کانال معروف به کانال محیط زیست نیز آنجاست، اما همان‌طور که گفتم بعد از سیل یک‌تفکر در استان رواج یافته بود که دیوار تخریب شده ساخته نشود، البته هیچ کس جرات ابراز چنین موضوعی را نداشت، اما وقتی اراده‌ای برای ساخت این‌باریکه نیست، یعنی عملا می‌خواهند دریا در این منطقه پیشروی کند و آن را با دریا یکی کنند و یک بندر درست کنند.
وی ادامه داد: درست است که در این زمینه هیچ مکاتبه رسمی با سازمان نشد، اما این تفکر در استان وجود داشت و ما کاملا متوجه این موضوع بودیم و اجازه ندادیم تا این اتفاق بیفتد. تالاب گمیشان ۱۸ هزار هکتار وسعت دارد که ۱۲ هزار هکتار آن در بخش بالایی کانال محیط زیست است و ۶ هزار هکتار در قسمت پایین کانال قرار دارد و ما به دنبال احیای کامل تالاب گمیشان هستیم. ما نمی‌توانیم از این ۶ هزار هکتار تالاب گمیشان که در بخش پایینی کانال محیط‌زیست در چشم پوشی کنیم و اجازه دهیم یا خشک شود یا به دریا ملحق شود. باقرزاده کریمی با بیان اینکه یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ما مقابله با تفکرات غیراکولوژیک مدیران استانی است، به ایلنا گفت: بسیاری از مدیران فقط به مسائل هیدرودینامیکی و ایجاد بندر در این مناطق توجه دارند و به مسائل دیگر توجهی ندارند. این منطقه از لحاظ محیط زیست کارکرد جهانی دارد برای همین ثبت کنوانسیون رامسر و جزو تالاب‌های حفاظت شده قرار گرفته است.
او اظهار کرد: یکی از موضوعات دیگری که برای این تالاب مشکل ایجاد کرده است و ما باید قطعا آن را مدیریت کنیم مزارع پرورش میگو است ما حوضچه‌هایی را برای تصفیه آلودگی‌های این مزارع گذاشته‌ایم تا پساب‌ها ابتدا وارد این حوضچه‌ها شود و آب سالم‌تری وارد تالاب شود، اما عملا این هم درست صورت نمی‌گیرد، البته در سازمان محیط زیست نیز باید نظارت دقیق‌تری بر آن داشته باشیم. باقرزاده کریمی افزود: پرورش میگو حدود ۲۰ سال است که در این منطقه در حال فعالیت است، طرح توسعه‌ای را ارایه داده‌اند، اما با توجه به شرایط تالاب با طرح توسعه آنها مخالفت کرده‌ایم. استقرار مزارع پرورش میگو در کنار یک تالاب با خصوصیات تالاب گمیشان در همان زمان هم تصمیم درستی نبود. وی با اشاره به صدور مجوز برای مزارع پرورش میگو گفت: ما موافق نبودیم یک گونه غیربومی که در شمال کشور وجود ندارد به شمال کشور راه پیدا کند، نوعی بیماری که در میگوی وانامی در جنوب کشور بود، متاسفانه در شمال کشور نیز دیده شده است و ما میراثدار این وضعیت هستیم که از گذشته ایجاد شده و باید آن را کنترل کنیم تا مشکل ایجاد نشود.
مدیر دفتر اکوسیستم‌های تالابی سازمان محیط زیست با بیان اینکه با توجه به قانون جدید تالاب‌ها ما موضوعات مرتبط با تالاب‌ها را بدون هیچ گونه اغماضی دنبال می‌کنیم و هیچگونه مناسبتی در این زمینه نداریم، گفت: گسترش این مزارع به‌شدت به نحوه برداشت آب از تالاب و پساب‌های ورودی به تالاب وابسته است. بین مزارع پرورش میگو و دریا تالاب گمیشان قرار گرفته است، در هر حالتی که این مزارع بخواهند آب مورد نیاز خود را از دریا تامین کنند، تالاب تحت تاثیر قرار می‌گیرد، بنابراین باید سیستم را طوری طراحی کنند تا بتوانند هم آب بیشتری برداشت کنند و هم تالاب خشک نشود، البته ما هنوز به یک جمع‌بندی مشترک در این زمینه نرسیدیم ما مخالف توسعه نیستیم اما اجازه نمی‌دهیم تالاب خشک شود یا آسیب ببیند.
