«بی‌قانونی» در درمان آسیب‌دیدگان سیل و زلزله
ریحانه جاویدی|
شرایط در مناطق سیلزده همچنان بحرانی اعلام می‌شود و بارندگی‌هایی که از دیروز در برخی مناطق آغاز شده نیز وضعیت را وخیم کرده است. دیروز غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان اعلام کرد: بنا بر احتیاط و به لحاظ جوانب پیشگیرانه، دستور تخلیه شهرستان‌های «سوسنگرد»، «بستان»، «حمیدیه»، «کوت سید نعیم»، «ابوحمیظه» و «رفیع» در استان خوزستان، صادر شده است. از لرستان هم خبر می‌رسد ساکنان ۷ روستای خرم‌آباد به علت خطر رانش زمین تخلیه شدند.
در همین حال به گزارش «تعادل»، بحران سیل فقط از بین رفتن خانه‌های مردم، آسیب به زیرساخت‌ها و مرگ نیست. موج تازه بحران با انواع میکروب‌ها و بیماری‌هایی که از آب آلوده نشات می‌گیرد و گسترده می‌شود، جان دوباره می‌گیرد و مجموعه‌ای از بیماری‌هاست که سلامت مردم در مناطق سیلزده را تهدید کرده و هزینه درمان آنها را به صورت اجباری بالا می‌برد. اگرچه تصور بر این است که سازمان‌های بیمه‌گر باید تمهیداتی برای حمایت از درمان افراد در مناطق سیلزده و درگیر بحران اندیشیده باشند اما در قانون چنین موضوعی گنجانده نشده است که سبب شده تا نسبت به اقدامات درمانی در شرایط بحرانی دیدگاه سلیقه‌ای حاکم شده و هربار در شرایط بحرانی، با تصمیمات مقطعی اوضاع به ظاهر سر و سامان داده شود. این میان برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی این موضوع را ناشی از ضعف قانون مدیریت بحران و نبود سیستم یکپارچه مدیریتی در شرایط حادثه می‌دانند که ضرورت بازنگری در قانون مدیریت بحران را بیش از پیش نشان می‌دهد و برخی دیگر معتقدند لزومی ندارد سازوکار بیمه‌ها در حواث غیرمترقبه از حالت عادی خارج شود.
گلایه مردم و تکذیب وزارت بهداشت
روز گذشته حمیدرضا کاظمی، نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی، از گلایه مردم سیلزده این منطقه از دریافت هزینه‌های درمان توسط مراکز درمانی در ازای خدماتی که به آنها ارایه داده‌اند، خبر داد. موضوعی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آن را کذب می‌داند. کاظمی درباره جزییات این خبر به «خانه ملت» گفت: «در روزهای اول مشکلاتی در زمینه تامین دارو وجود داشت که رفع شد، اما مردم از این موضوع گلایه داشتند که مراکز درمانی برای ارایه خدمات به سیل‌زدگانی که تمام دارایی خود را از دست داده‌اند، هزینه دریافت می‌کنند، بنابراین روز گذشته با رییس دانشگاه علوم پزشکی صحبت کردم و وی دستور داد که به هیچ‌وجه نباید از مردم مبلغی دریافت شود و اگر مواردی هم مشاهده شد باید به سرعت گزارش داده شود.» اما مسوولان وزارت بهداشت معتقدند این موضوع صحت ندارد. ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره این موضوع به «تعادل» گفت: خبری از سوی یکی از مسوولان منتشر شد که در معمولان از مردم هزینه درمان دریافت شده اما این موضوع را تکذیب می‌کنیم. در معمولان و پلدختر که شرایط آسیب بسیار جدی است، خدمات به صورت رایگان ارایه می‌شود. در مناطق دیگر هم که شدت حادثه کمتر بوده است، مردمی که به دفترچه بیمه و کد ملی دسترسی دارند، با دفترچه بیمه خدمات درمانی را مانند روال عادی دریافت می‌کنند.
حوادث غیر مترقبه در تعهد بیمه‌های پایه نیست
گلایه‌های مردم پلدختر و معمولان و توضیحات سخنگوی وزارت بهداشت در حالی است که صرف‌نظر از فاجعه سیل نوروز 98، با یک نگاه کلان، می‌بینیم که هر بار در بروز یک فاجعه، ضعف سیستم مدیریت بحران که تامین هزینه درمان حادثه‌دیدگان هم بخشی از آن است، رخ‌نمایی می‌کند. اگرچه به نظر می‌رسد قانون باید برای بیمه‌ها تعریفی از شرایط اضطراری و تعیین حد و مرز خدمت‌رسانی، ارایه کند، اما هنوز این موضوع مورد غفلت واقع شده است و هر بار در بروز یک حادثه به صورت مقطعی تصمیماتی گرفته می‌شود. معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت، درباره این موضوع در جلسه ستاد مدیریت بحران استان لرستان گفت: حوادث غیر مترقبه در تعهد بیمه‌های پایه نیست، اما در مناطق سیلزده تلاش می‌شود خدمات قابل توجهی ارایه شود. مرتضی ادیانی درباره تصمیم‌گیری این سازمان برای ارایه خدمات به مردم بیان کرد: خرید خدمات بیمه سلامت از طریق دفترچه درمانی انجام می‌شود، اما به دلیل شرایط مناطق سیلزده بستری بیماران و درمان آنها با ارایه کد ملی قابل انجام است. بیمه‌شدگان جهت مراجعه به مراکز درمان سرپایی می‌توانند با حضور در دفاتر پیشخوان و ارایه کد ملی دفترچه‌های درمانی خود را دریافت و به مراکز طرف قرارداد ارایه کنند. او افزود: برای دریافت دارو به ویژه داروهای بیماران خاص این سازمان، تا زمان دسترسی به اینترنت می‌توان از طریق نوشتن مشخصات هویتی، آدرس و تلفن بیماران در پشت نسخ درمانی بیمه‌شدگان و تایید نسخه به صورت دستی، داروها را در اختیار این عزیزان قرارداد. اظهارات ادیانی درباره گنجانده نشدن حوادث غیرمترقبه در تعهد بیمه‌های پایه در حالی است که محمدنعیم امینی‌فرد، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی درباره این موضوع به تعادل گفت: سیل‌زدگی در این ابعاد یک فاجعه ملی بود که نیاز به آن دارد تمام امکانات مملکت از بخش خصوصی و دولتی برای تجهیز و مدیریت این بلای طبیعی استفاده شود تا بتوان خسارت آن را به حداقل رساند . بنابراین می‌طلبد که بیمه‌ها هم از ظرفیت خود استفاده کنند. اینکه اخباری از دریافت هزینه درمان در مناطق پلدختر و معمولان به گوش می‌رسد، واقعا ناراحت‌کننده بوده و وزارت بهداشت به عنوان متولی امر بهداشت و درمان باید به این موضوع رسیدگی کند. او افزود: اما فارغ از موضوع سیل اخیر، سیستم مدیریت بحران در کشور ما نیاز به بررسی جدی دارد. نمایندگان مجلس باید در نخستین جلسه کاری خود به موارد احتمالی دریافت هزینه درمان از مردم در شرایط بحرانی ورود کنند. هر بار در هر حادثه‌ای شاهد آن هستیم که در مداخله مدیریت بحران دچار مشکلات جدی اجرایی هستیم و متاسفانه از تجربیات جهانی هم استفاده نمی‌کنیم. امینی‌فرد بیان کرد: مدیریت یکپارچه بحران که در کشورهای دیگر اجرا می‌شود یعنی تمامی ارگان‌ها مانند اورژانس، هلال‌احمر، آتش‌نشانی و حتی بیمه‌ها بدانند در شرایط حادثه طبق قانون باید چه اقدامی انجام دهند و به گونه‌ای عمل کنند که موازی‌کاری رخ ندهد اما ما از چنین اقدامی بهره نمی‌بریم. باید بعد از این سیل اخیر سیستم مداخله فوری و مدیریت بحران در کشور بررسی مجدد و جدی شود. اظهارات امینی فرد در حالی است که بشیر خالقی، دبیر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس معتقد است نباید حوادثی مانند سیل اخیر سیستم بیمه‌ها را از روال عادی خارج کند. او درباره این موضوع به تعادل گفت: بیمه‌ها در شرایط بحران مانند روزهای دیگر به کار خود ادامه می‌دهند. آن افرادی که دفترچه بیمه دارند و تحت پوشش بیمه هستند که مانند روال عادی از خدمات بهره‌مند می‌شوند اما برای آن دسته از افرادی هم که تحت پوشش هیچ سازمان بیمه‌ای قرار ندارند هم دولت متعهد است حمایت ویژه اعمال کند. بنابراین اگر بیماری ناشی از سیل اخیر باشد، دولت قبول کرده حمایت کند.
ادامه وضعیت بحرانی در خوزستان
شرایط سخت امدادرسانی و درمانی در مناطق سیلزده در حالی است که صبح دیروز نیز استاندار خوزستان گفت: بنا بر احتیاط و به لحاظ جوانب پیشگیرانه، دستور تخلیه شهرستان‌های «سوسنگرد»، «بستان»، «حمیدیه»، «کوت سید نعیم»، «ابوحمیظه» و «رفیع» در استان خوزستان، صادر شده است. غلامرضا شریعتی اعلام کرد: بنا بر احتیاط و به لحاظ جوانب پیشگیرانه، دستور تخلیه شهرستان‌های «سوسنگرد»، «بستان»، «حمیدیه»، «کوت سید نعیم»، «ابوحمیظه» و «رفیع» در استان خوزستان، صادر شده است. استاندار خوزستان اظهار کرد: البته تاکید ما این بود که فقط زنان و پیران این شهرستان‌ها به تخلیه شهر بپردازند و جوانان این شهرستان‌ها برای کمک جهت مهار سیلاب احتمالی در شهر بمانند.
