براساس آمار انجمن پزشکی ایران، عمل‌های زیبایی در ایران از سال 84 روند رو به افزایش داشته و در سال‌های اخیر، سن کسانی که خود را به تیغ جراحی می‌سپارند، به 15 سال رسیده است. گرچه آمار جراحی‌های زیبایی در ایران دقیق و رسمی نیست، با این وجود براساس همین آمارها، میزان جراحی‌های زیبایی در ایران هفت برابر اروپا است و برخی آمارهای دیگر نیز ایران را در ردیف دوم یا سوم از نظر جراحی‌های زیبایی قرار داده است، در میان فهرست بلندبالای جراحی‌های زیبایی، از مدتی قبل جراحی گوش گرگی و دماغ خوکی هم دیده می‌شد و حالا هم کار به جراحی گوش الاغی و چشم گربه‌ای رسیده است اما روز گذشته سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی، این عمل‌های زیبایی را مصداق ظاهر نامتعارف دانست و از تعیین ۲ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق بر اساس ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی هم برای افراد متقاضی انجام عمل‌های چشم گربه‌ای و گوش الاغی و هم پزشکان تسهیل‌کننده این اقدام خبر داد. این وضعیت در حالی است که رییس انجمن جراحان پلاستیک ایران معتقد است این عمل‌ها را پزشکان متخصص جراحی پلاستیک انجام نمی‌دهند و اصولا توسط افراد به صورت غیرقانونی صورت می‌گیرد.
انجام عمل زیبایی با اخذ مجوز از دادگاه
نخستین‌بار علی بیژنی، رییس انجمن جراحان پلاستیک ایران در نشست خبری کنگره بزرگان جراحی پلاستیک و زیبایی ایران، از انجام عمل‌های جراحی گوش الاغی و چشم گربه‌ای خبر داد و بعد از آن برخی جراحان پلاستیک هم این ماجرا را تایید کردند، تا جایی که رسیدگی به این امر به مجلس هم کشیده شده و حالا هرفردی که تصمیم داشته باشد با انجام عمل جراحی تغییراتی در ظاهر خود ایجاد کند، باید به دادگاه صالحه که دادگاه خانواده است، مراجعه کند و دادخواست ارایه دهد و بعد با مجوز دادگاه به این امر مبادرت ورزد. حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی درباره این موضوع بیان کرد: «جراحی‌های نوظهور زیبایی مثل تغییر رنگ چشم وشکل گوش مشروع تلقی نمی‌شوند و بر اساس قانون مجازات اسلامی غیرقانونی و قابل تعقیب کیفری هستند، اصولا تغییرات در پیکره وضعیت نظام خلقتی انسان از نظر مذاهب گوناگون رد شده است، کما اینکه اهل سنت و مسیحیت این اقدام را حرام می‌دانند و معتقدند خلقت خدا را نباید تغییر داد و تقریبا نظر همه ادیان به این می‌رسد که انجام این نوع عمل‌ها امری ممنوع است.»
او افزود: « اگر افرادی که گرفتار یک وسواسی شده باشند و تصمیم بگیرند که با انجام عمل جراحی تغییراتی در ظاهر خود ایجاد کنند، باید به دادگاه صالحه که دادگاه خانواده است، مراجعه کنند و دادخواست ارایه دهند و بعد با مجوز دادگاه به این امر مبادرت ورزند. انجام عمل جراحی برای قراردادن عنبیه مصنوعی و کاشت نگین در چشم، تغییر دایم رنگ چشم به رنگ‌هایی همچون قرمز و عمل‌های نامتعارف تحت عنوان چشم گربه‌ای و گوش الاغی، مصداق ماده 638 قانون مجازات اسلامی بوده و اقدامی مجرمانه است و چنین تغییراتی که در جسم انسان انجام شده و باعث تحریف در جامعه می‌شود، ممنوع است.»
نوروزی بیان کرد: “ تعیین مجازات برای این افراد بر اساس ماده 638 قانون مجازات اسلامی صورت می‌گیرد که در آن آمده هر گاه کسی علناً در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل به حبس از 10 روز تا 2 ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نباشد؛ اما عفت عمومی را جریحه‌دار نماید، تنها به حبس از 10 روز تا 2 ماه یا تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»
مراجعه به روانپزشک به جای جراحی زیبایی
اظهارت نوروزی مبنی بر اینکه انجام چنین عمل‌های زیبایی نامتعارف تلقی شده و باید طبق قانون با آن برخورد شود در حالی است که متخصصان جراحی پلاستیک معتقدند این موضوع بیش از هر چیز به وضعیت روانی افراد بستگی داشته و باید پیش از اقدام به عمل جراحی، تحت مداوای روانپزشک قرار گیرند. علی بیژنی، رییس انجمن جراحان پلاستیک ایران، درباره این موضوع بیان کرد: «متاسفانه امروزه تعدادی زیادی از افراد از حوزه‌های مختلفی همچون بیهوشی، جراحی عمومی و حتی تکنسین اتاق عمل وارد حوزه جراحی پلاستیک شده و برخی از افراد نیز در آرایشگاه‌ها عمل‌های زیبایی سرپایی انجام می‌دهند. کشور ما ۳۶۰ فوق تخصص حراج پلاستیک و زیبایی دارد که افراد برای انجام عمل‌های زیبایی حتما باید از وضعیت علمی پزشکان و مجاز یا غیرمجاز بودن فعالیت آنها از طریق سایت سازمان نظام پزشکی یا وزارت بهداشت همچنین انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی اقدام کنند.
رییس انجمن جراحان پلاستیک ایران افزود: «متاسفانه برخی در فضاهای مجازی همچون اینستاگرام فعالیت غیرقانونی انجام می‌دهند که پیشگیری هرچه بیشتر از این تبلیغات امری ضروری به شمار می‌رود. متاسفانه آمار رسمی از تعداد جراحی‌های پلاستیک و زیبایی در کشور نداریم، اما افراد باید توجه کنند که هر عمل جراحی می‌تواند با عارضه همراه باشد ولی اگر جراحی توسط فرد متخصص صورت گیرد از عارضه پیشگیری کرده یا اقدام مناسب در صورت وقوع عارضه انجام می‌گیرد. »
او افزود: «جراحی بینی شایع‌ترین جراحی زیبایی در کشور است و سنی که می‌توان جراحی بینی را برای فرد آغاز کرد ۱۷ سال بوده؛ لذا هر پزشکی که کمتر از این سن برای بیمارش جراحی کرده خیانت کرده و وجدان پزشکی ندارد. انجام جراحی‌های غیرمتعارف همچون گوش الاغی، چشم گربه‌ای و ... عوارض چندانی داشته که البته این عمل‌ها را پزشکان متخصص جراحی پلاستیک انجام نمی‌دهند و اصولا توسط افراد به صورت غیرقانونی صورت می‌گیرد در حالی که برخی از افرادی که برای جراحی‌های زیبایی به مطب‌ها مراجعه می‌کنند نیاز به عمل‌های زیبایی ندارند و باید به روانپزشک و روانشناس ارجاع داده شوند که البته اکثر افراد نپذیرفته و این مساله را نوعی انگ می‌دانند. »
رییس انجمن جراحان پلاستیک ایران گفت: «متاسفانه امروزه تکنسین‌های جراحی قارچ‌گونه رشد کرده و عمل جراحی انجام می‌دهند که ما در این زمینه هشدارهای لازم را داده و با سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت صحبت کرده‌ایم؛ البته هنوز شاهد هستیم که متاسفانه در برخی از بیمارستان‌های خصوصی تکنسین‌های جراحی و افراد فاقد صلاحیت جراحی‌های زیبایی انجام می‌دهند که این نوعی تخلف است. »
اظهارات بیژنی در حالی است که بهزاد خوروش، جراح پلاستیک، معتقد است بیشتر افرادی که اقدام به عمل‌های جراحی نامتعارف می‌کنند از سلامت روان برخوردار نیستند. او درباره این موضوع بیان کرد: «این افراد می‌خواهند با انجام این عمل‌ها در جامعه خودنمایی کنند و بگویند که ما متمایز و متفاوتیم، انسان‌های عجیبی هستیم و تافته جدا بافته‌ایم. در صورتی که اصلا از سلامت روان برخوردار نیستند و جایگاه شان در تقسیم‌بندی علم روان‌شناسی جزو آن دسته افرادی است که دچار آسیب‌های روانی هستند. در این میان مشخصه مهم یک جراح پلاستیک این است که بتواند تشخیص دهد بیماری که می‌خواهد عمل جراحی زیبایی انجام دهد سلامت روان دارد یا خیر و بعد از آن هم به دلیل تجربه‌ای که در طبابت پیدا کرده با چند سوال از مریض و سنجیدن شرایط عمومی او متوجه می‌شود که آیا این فرد از این عمل راضی می‌شود یا اینکه نباید اصلا عمل شود. خیلی مهم است که جراح پلاستیک تشخیص دهد چه فردی را نباید عمل کند چون مریضی که همیشه ناراضی است، هیچ‌وقت راضی نمی‌شود. این افراد نه تنها از نتیجه عمل بلکه از شرایط فردی و اجتماعی خود هم راضی نیستند و همیشه در صحبت خود تاکید می‌کنند که از شرایط موجود ناراضی هستم.»
