اجرا نشدن قانون هوای پاک به دلیل کسری بودجه سازمان‌های مختلفی که طبق قانون، وظایفی برای مقابله با آلودگی هوا به عهده‌شان است، وضعیت هوای تهران و کلان‌شهرها را آلوده‌تر از سال قبل کرده است. از طرفی رانت واردات تجهیزات بی‌کیفیت خودرو از چین و رانت تولید خودروهای بی‌کیفیت داخلی، وضعیت مقابله با آلودگی هوا را پیچیده‌تر کرده است.
اما حالا رییس سازمان حفاظت محیط زیست که پیش از این گفته بود برای رفع آلودگی باید دعا کنیم که باد بیاید، گفته هم با رانت مقابله می‌کند، و هم به هر قیمتی شده، قانون هوای پاک را اجرایی می‌کند.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با انتقاد از عدم اجرای قوانین به دلیل رفتارهای رانت گونه اظهار کرد: در صورت تصویب ایین‌نامه‌های قانون هوای پاک در هیات وزیران به هر قیمتی این قانون را در کشور اجرایی می‌کنیم.
عیسی کلانتری در نشست تخصصی نحوه اجرایی کردن قانون هوای پاک که امروز در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، با تاکید بر اینکه برای اجرای قانون هوای پاک و دستیابی به هوای پاک به عنوان یک حق شهروندی به اراده ملی نیاز داریم، گفت: هوای پاک قطعا حق مردم است. معتقدم قبل از حق هسته‌ای، حق هوای پاک است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه محیط زیست کشور وضعیت مناسبی از لحاظ آلودگی هوا، آلودگی آب و آلودگی خاک ندارد، گفت: دلیل اصلی این وضعیت آن است که به جای اینکه بیشتر با جامعه کار کنیم و مردم را آموزش بدهیم و آنان را با حقوق خود آشنا کنیم بیشتر وقت و عمر خود را به تبلیغات گذرانده‌ایم؛ تبلیغات کم حاصلی که امروز دشواری‌های زیست محیطی بسیاری را برای مردم ایران به ارمغان آورده است.
کلانتری تاکید کرد: کشوری که با قوانین رانتی بخواهد زندگی مردم را تنظیم کند نمی‌تواند عملکرد مناسبی داشته باشد. حمایت‌های بی‌حد و حصر رانت‌گونه از تولید داخلی به هر قیمتی حتی به قیمت جان مردم مشکلات بسیاری برای ما ایجاد کرده است.
یک گروه اندک برای جامعه تصمیم می‌گیرند
معاون رییس‌جمهور اظهار کرد: وقتی که یک گروه اندک برای جامعه تصمیم می‌گیرند پیامد آن به هم ریختن وضع زندگی مردم است. ممکن است زیاد از مردم حرف بزنیم و ادعا کنیم دنبال عملی کردن خواسته‌های مردم هستیم ولی وقتی رانت‌های اقتصادی پیش می‌آید مردم فراموش می‌شوند.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وضعیت کیفی هوای کلان‌شهرهای کشور طی ماه گذشته اظهار کرد: جالب است بدانید که تهران آلوده‌ترین شهر در یک ماه گذشته نبوده بلکه طی یک ماه گذشته پنج یا شش شهر دیگر از تهران آلوده‌تر بودند. آیا می‌توان با این شرایط و با کسانی که هوای ناسالم را ایجاد کردند، کنار آمد؟
کلانتری تاکید کرد: آلوده‌کننده‌ها از نظر اقتصادی و سیاسی بسیار قوی هستند. از سوی دیگر همه‌چیز را نمی‌شود با هم درخواست کرد. گازوئیل خارج از استاندارد، تولید خودروهای آلاینده، ساختمان‌سازی‌های خارج از ظرفیت، همه این موارد باید متوقف شود. در شرایط کنونی شهرداری‌ها به دلیل کمبود سیستم حمل و نقل عمومی وسایل آلاینده را وارد شهرها می‌کنند.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه اظهار کرد: واقعیت این است که یک خلأ قانونی و اجرایی در کشور وجود دارد. وقتی مسوولان و مدیران سازمان حفاظت محیط زیست اعلام می‌کنند که فلان کارخانه آلوده‌کننده است اما جواب می‌آید که شما می‌خواهید ۱۰ هزار کارگر را بیکار کنید یا می‌خواهید واحد تولیدی را متوقف کنید؟
معاون رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه قانون هوای پاک تا حدودی تکالیف را روشن کرده است، گفت: تا حدودی با همکاران در این زمینه به تفاهم رسیده‌ایم که به دلیل محدودیت شدید بودجه در دولت و سازمان محیط زیست نمی‌توانیم در این سازمان کارهای پرهزینه انجام دهیم بنابراین باید با اولویت، هزینه کرد را با بیشترین بازدهی اعمال کنیم. کلانتری با اشاره به اینکه در حال حاضر فصل بودجه در مجلس شورای اسلامی است، گفت: شاهدیم که همه به دنبال هزینه هستند و هیچ کس به دنبال درآمد در مجلس نیست. باید اشتغال و رونق در کشور ایجاد و کارهای زیربنایی انجام شود. همه اینها هزینه است و همه انتظار دارند در عین حال چیزی گران و هیچ عوارضی گنجانده نشود و در حالی که هزینه‌های دولت را بالا می‌برند منابع درآمدی وجود نداشته باشد.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه محیط زیست بخش مهمی از زندگی مردم است، گفت: متاسفانه پس از گذشت ۴۰ سال از انقلاب هنوز حرکت‌های پوپولیستی و عوام فریبانه در کشور ما غالب هستند.
وزارت نفت می‌گوید گازوئیل استاندارد را «وارد کنید»
وی با تاکید بر اینکه برای دستیابی به هوای پاک باید اراده ملی به‌وجود آید، گفت: برای تامین آب پاک و غذای سالم نیز باید عزم ملی داشته باشیم. متاسفانه در شرایط فعلی وقتی شروط دستیابی به هوای پاک ظهور پیدا می‌کند همه پا پس می‌کشند. وزارت نفت اعلام می‌کند که نمی‌تواند گازوئیل استاندارد تولید کند و می‌گوید گازوئیل استاندارد وارد کنید.
گازوئیل توزیعی در مشهد و اصفهان غیراستاندارد است
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ضرورت تامین سوخت استاندارد برای خودروهای دیزلی اظهار کرد: برای خرید و نصب فیلتر دوده روی وسایل نقلیه دیزلی چند میلیون تومان هزینه می‌شود اما چون سوخت نامناسب است این فیلتر در عرض ۲۴ ساعت از بین می‌رود. متاسفانه در شرایط حاضر گازوئیل توزیعی در مشهد و اصفهان غیر استاندارد است.
کلانتری تاکید کرد: در شرایطی که وزارت نفت نمی‌تواند گازوئیل استاندارد تولید کند اصلا نباید گازوئیل تولید کند. دو سوم آلودگی شهرهای بزرگ از جمله تهران مربوط به خودروهای گازوئیل سوز فرسوده است. این خودروها باید جایگزین شوند. در حال حاضر شاهد تردد کامیون ۴۵ ساله در تهران هستیم. رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه ایین‌نامه‌های مربوط به قانون هوای پاک باید تا آخر سال تهیه و به تصویب هیات وزیران برسد، گفت: برای محیط زیست سالم شاید این قوانین هم خیلی کارساز نباشد چون قوانین وضع شده حتما باید به اجرا برسد همانطور که قانون توزیع عادلانه آب مصوب اسفند سال ۶۱ هنوز بطور کامل اجرا نشده است.
برداشت‌های غیرمجاز از آب‌های سطحی از مصادیق
عدم اجرای کامل قانون توزیع عادلانه آب است
وی ادامه داد: به دلیل عدم اجرای کامل قانون توزیع عادلانه آب امروز به جایی رسیده‌ایم که کمبود منابع آب زندگی مردم را تهدید می‌کند، در حالی که اگر این قانون عملی می‌شد وضعیت کشور قطعا بهتر از این بود. برداشت‌های غیرمجاز از آب‌های سطحی و زیرزمینی از جمله مصادیق عدم اجرای این قانون است.
کلانتری با بیان اینکه سازمان حفاظت محیط زیست حتی خبر از حق آبه زیست محیطی خود نداشت، گفت: در جنوب کشور با گرد و غبار ناشی از منشأهای داخلی مواجه هستیم بنابراین تامین حق آبه زیست محیطی تالاب‌ها اهمیت بسیاری دارد. معاون رییس‌جمهور تاکید کرد: برخورداری از قانون خیلی خوب است اما اجرای قانون مهم‌تر از اصل وجود قانون است. قطعا اگر آیین‌نامه‌های اجرایی قانون هوای پاک در دولت به تصویب برسد حتما این قانون را اجرایی خواهیم کرد. یقین داشته باشید قانون هوای پاک را به هر قیمتی شده اجرایی می‌کنیم.
آمادگی برای رویارویی بزرگ
کلانتری اظهار کرد: اجرای قانون هوای پاک فریاد هر خودروساز، سندیکا، صنف و کارخانه‌یی را هم بلند کند این قانون را اجرایی خواهیم کرد. همکاران من در سازمان محیط زیست باید خود را برای یک رودرویی بزرگ برای اجرای قانون هوای پاک آماده کند.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به تصویب قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی و تایید آن در شورای نگهبان اظهار کرد: در حال حاضر این قانون به دولت و کلیه دستگاه‌ها ابلاغ شده است و در حال حاضر موظف به اجرای این قانون هستیم. درست است که سازمان حفاظت محیط زیست موظف است که مسیر توسعه پایدار و بهبود وضعیت اشتغال کشور را فراهم کند اما در عین حال وظیفه دارد که هوای پاک و آب پاک برای مردم به ارمغان آورد. کلانتری در ادامه خطاب به همکاران خود در سازمان محیط زیست، گفت: با اجرای قانون هوای پاک فشارهای بسیاری روی شما خواهد بود.
اجرای قانون هوای پاک یک وظیفه ملی است
وی افزود: طبق آمار وزارت بهداشت ۲۹ هزار نفر بر اثر آلودگی هوا در هر سال فوت می‌کنند. سازمان حفاظت محیط‌زیست موظف است قانون هوای پاک را اجرا کند و اگر تهیه آیین‌نامه‌ها به‌زودی تمام شود یقینا این قانون اجرا خواهد شد. اجرای این قانون یک وظیفه ملی است هر چند که در این مسیر با محدودیت‌هایی مواجه خواهیم شد.
