معاون عملیات امداد و نجات هلال احمر: بی‌توجهی شهروندان به هشدارها، سبب افزایش خسارت‌ها شد
گروه اقتصاد اجتماعی|
سیل چون اشک، همچنان روی ایران جاری است؛ جان می‌ستاند و خانه خراب می‌کند. در حالی که دیروز یک کارشناس هواشناسی پیرامون شدت گرفتن بارش‌ها در استان‌های مازندران و گلستان و احتمال طغیان دوباره رودخانه‌های محلی در گلستان هشدار داد و معاون عملیات امداد و نجات هلال احمر از رایزنی‌ها برای جست‌وجوی مفقودان سیل اخیر استان خراسان‌رضوی در ترکمنستان گفت، رییس سازمان امداد و نجات این سازمان، از ادامه عملیات امدادرسانی به ۲ هزار و ۲۰۰ شهروند ایرانی در نقاطی دیگر خبر داد و از درگیری 6 استان و 17منطقه ایران با سیل گفت. مرتضی سلیمی ادامه داد: از ۲۴ مرداد، شش استان آذربایجان‌شرقی، آذربایجان غربی، هرمزگان، کهگیلویه‌وبویراحمد، فارس و خوزستان درگیر سیل هستند. او پیرامون آمار فوتی‌ها و مفقودی‌های سیل این استان‌ها افزود: جسد یک نفر که به دلیل گرفتار شدن خودرو در مسیر سیلاب در بندر خمیر مفقود شده بود، پیدا شد. امدادرسانی در استان هرمزگان همچنان ادامه دارد.
سیل، همچنان جاری در هرمزگان
همان‌طور که سلیمی اعلام کرد، جسد فردی که براثر بارندگی در حوالی تنگ دالان از توابع دهستان کهورستان مفقود شده بود با تلاش نیروهای مردمی پیدا شد. این حادثه غروب چهارشنبه در حوالی تنگ دالان از توابع دهستان کهورستان رخ داد که در پی آن‌یک خودرو در رودخانه‌یی فصلی گیر افتاد و در آب غرق شد.
رییس سازمان امداد و نجات هلال احمر در ادامه با اشاره به اینکه ۵۹ واحد مسکونی از آب تخلیه شده است، گفت: در میان حادثه‌دیدگان اقلام مختلفی از جمله پتو، موکت، لوازم شست‌وشو، نایلون و کنسروجات توزیع شده است. مدیرکل مدیریت بحران استان هرمزگان هم با تکرار درخواست از شهروندان برای توجه به اخطارها، گفت: در روزهای گذشته هشدارهای زیادی مبنی بر وجود بارش و امکان طغیان سیل در استان هرمزگان صادرشده که حتی دیروز نیز اخطاریه‌یی در این زمینه صادر شد. با این همه، بی‌توجهی شهروندان به این هشدارها و اخطاریه‌ها سبب گرفتار شدن یک خودرو و فوت یک نفر شد.
علیرضا صفا با اشاره به خسارت باد شدید دو روز گذشته در پارسیان، افزود: فرمانداری پارسیان در حال برآورد خسارت است و به‌محض اطلاع میزان خسارت اعلام خواهد شد.
زیان 8 میلیارد ریالی سیل به خوی
در آخرین روزهای هفته گذشته همچنین، چند ساعت پس از اعلام آماده باش به 24 پایگاه عملیاتی امداد در آذربایجان غربی، بارش باران آغاز شد و از پی شدت گرفتن آن، رودخانه‌های محلی در ده روستای بخش صفاییه خوی طغیان کردند و سیل به سوی خانه‌ها جاری شد؛ خسارت بسیاری به مزارع کشاورزی وارد شد و پل چندین روستا آسیب دید. هر چند این حادثه خسارت جانی نداشت، اما بنابر اعلام بخشدار بخش صفاییه شهرستان خوی، سیل در این منطقه نزدیک به ۸ میلیارد ریال، خسارت پدید آورد. ناصر سنایی با بیان اینکه نزدیک به ۱۲۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی خسارت وارد شده است، گفت: پل‌های روستا‌های بلسورسفلی، چکمه زر والند به‌طور کامل تخریب شدند.
خسارت 10 میلیارد تومانی در کهگیلویه
همزمان با جاری بودن سیل در هرمزگان و خوی، مدیرکل ستاد بحران استان کهگیلویه‌وبویراحمد از خسارت 10میلیارد تومانی به بخش‌های مختلف این استان در پی تند باد و بارش‌های اخیر خبر داد. سیدعلی وفایی مقدم به ایسنا گفت: طبق بررسی صورت گرفته تاکنون در پی بارشی‌های رگباری و وزش باد شدید خساراتی به شهرستان‌های گچساران، باشت، بویراحمد، لنده، بهمئی و چرام وارد شده است. در پی این بارش‌ها و باد شدید به بخش‌های زیرساخت‌ها و تاسیسات آب و برق، دام و عشایر، دیوارهای منازل مسکونی، فضای سبز شهری، باغات، زراعت، صیفی‌جات و شالیزارهای مناطق مختلف استان خسارت وارد شده است.
او با بیان اینکه هنوز میزان خسارات وارد به بخش‌های مختلف در شهرستان‌های این استان به‌طور دقیق و کامل مشخص نیست، ادامه داد: میزان خسارت وارده به 6 شهرستان تاکنون اعلام شده و مابقی در حال برآورد است. پس از برآورد خسارت کامل، اطلاع‌رسانی و به ستاد بحران کشور اعلام می‌شود.
او افزود: استقبال نکردن مردم استان از بیمه به خصوص بیمه آتش سوزی و حوادث باعث شده که سالانه در تمام فصول سال خساراتی به بخش‌های مختلف و اموال منقول و غیر منقول استان وارد شود؛ اما چون بیمه نیستند امکان جبران خسارت آنها وجود ندارد.
۴۶ میلیارد تومان خسارات در خراسان
از دیگر سو نصرالله پژمان‌فر نماینده مشهد و کلات در مجلس، در تذکری شفاهی در جلسه علنی روز پنج‌شنبه مجلس، گفت: سیل کلات در نقطه صفر مرزی خسارت ۴۶ میلیارد تومانی را به مردم و به باغات و مزارع وارد کرده و مشکلات فراوانی را برای مردم ایجاد نموده است.
او ادامه داد: راه‌های مواصلاتی در اثر سیل در روستاها از بین رفته و منازل مسکونی مردم آسیب جدی دیده و دیوار ساحلی نابود شده است.
او با انتقاد از عملکرد فرماندار منطقه کلات گفت: فرماندار منطقه در محل حضور ندارد و در زمان حادثه نیز ساعت‌ها بعد از حادثه مطلع شد و ضعف عملکرد وی در امدادرسانی به مردم مشهود بوده است. همچنین نبود آب شرب و مشکلات امدادی وضعیت بحرانی را برای مردم رقم زده که مسوولین باید به آن توجه کنند.
بحران در بحران
بارانی که از روز پنج‌شنبه، نوزدهم مردادماه آغاز شد، بحران را به شمال شرق کشور کشاند. سیلی که از پی بارش شدید باران، از استان گلستان آغاز شد، به سه استان خراسان‌شمالی، خراسان رضوی و خراسان‌جنوبی هم رسید و بحران را به دامن خراسان هم انداخت. 13 نفر فوت شدند و تعدادی بیشتر مفقود، تعداد زیادی خودرو آسیب جدی دید، راه‌های ارتباطی مسدود شدند و بسیاری از زمین‌های کشاورزی، از بین رفتند. دو روز بعد، معاون رییس‌جمهوری و رییس سازمان برنامه و بودجه در بازدید از مناطق سیل‌زده گلستان، خسارت سیل در این استان را 140 میلیارد تومان اعلام کرد. برآورد خسارت‌های سیل در خراسان هم نزدیک به 46میلیارد تومان برآورد شده است. جمع این دو عدد با خسارت 10 میلیاردی کهگیلویه‌وبویراحمد و خسارت 800 میلیون تومانی در آذربایجان‌شرقی، رقمی نزدیک به 200 میلیارد تومان را به دست می‌دهد؛ چیزی معادل اعتباری که بنابر اعلام ماه گذشته مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، برای وام به بازنشستگان و مستمری بگیران تامین اجتماعی، با پوششی 40 میلیون نفری، در نظر گرفته شده است.
سیلی که از جمعه گذشته در ایران روان شده، بی‌شک می‌توانست خسارت کمتری داشته باشد، اگر مدیریت بحران، کارآمد عمل می‌کرد. ایران چهارمین کشور حادثه خیز آسیا و دهمین دنیاست؛ چه اینکه از 46 حادثه دنیا 34 حادثه در ایران رخ می‌دهد. مهم‌ترین آنها هم به گفته رییس سازمان مدیریت بحران کشور، سیل، زلزله، بهمن و فرونشست زمین است. تعادل هفته گذشته در گزارشی از بلاتکلیفی سازمان مدیریت بحران از پی سرگردانی دو ساله لایحه‌اش از مجلس و بحران منابع و امکانات هشدار در این سازمان، از پس این سرگردانی گفت. بحرانی که به گفته حسام‌الدین نراقی، رییس هیات مدیره انجمن امداد ایران، منجر شده مدیریت بحران در ایران تنها به یک نام تقلیل یابد.
مردم، بی‌تفاوت به هشدارها
دیروز اما معاون عملیات امداد و نجات هلال احمر، با اشاره به وجه دیگری از دلایل ناکارآمدی مدیریت بحران در ایران، از پایین بودن دانش خطرپذیری، میزان آگاهی مردم در اولویت‌بندی خطرها گفت و اینها را از عوامل افزایش خسارت و تلفات حوادثی مانند سیل دانست و بر لزوم توجه به شیوه‌های علمی در امتداد «حرکت در مسیر آموزش» و نحوه اطلاع‌رسانی برای تغییر نگرش مردم تاکید کرد. شاهین فتحی به ایسنا گفت: در سیل‌های اخیر هشدارها داده شد و انتظار می‌رفت با توجه به اعلام این هشدارها تلفات کمتری داشته باشیم و یا اصلا تلفات جانی نداشته باشیم. ولی این اتفاق نیفتاد و باز هم شاهد تلفات بودیم.
او ادامه داد: نباید همه مسوولیت را به دوش حاکمیت بگذاریم بلکه من، به عنوان یک شهروند باید الزامات ایمنی مربوط به خود و خانواده‌ام را مدنظر قرار بدهم. مشکل ما دقیقا در این بخش است و حوادث را جدی نمی‌گیریم. همیشه فکر می‌کنیم حادثه فقط برای دیگران رخ می‌دهد.
فتحی در ادامه با اشاره به یکی از نمونه‌های بی‌توجهی در سیل اخیر گفت: متاسفانه ریسک را نمی‌پذیریم و از حوادث گذشته درس نمی‌گیریم. یکی از مسائلی که در زمان سیل باید در نظر گرفت این است که وقتی از احتمال بروز آن اطلاع داریم از حضور در مناطق خطرناک خودداری کنیم اما در سیل اخیر دیدیم که خودرویی هنگام سیل به آب زد و قصد داشت رد شود و آگاه نبودن او از عمق و شدت آب، باعث شد آب خودروی او را جابجا کند. مدیرکل هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات هلال احمر هم، هم نظر با فتحی، با اشاره به دلایل افزایش خسارات ناشی از سیل‌های تابستانی از عدم توجه و حساسیت مردم نسبت به حوادث انتقاد کرد و گفت: همان‌طور که تبدیل اینترنت 4G به 4. 5G برای مردم دغدغه است حوادث هم باید مورد توجه آنها قرار بگیرد. حسین درخشان به بی‌توجه مردم به هشدارهای سیل اشاره کرد و افزود: قبل از وقوع سیل هواشناسی هشدارهای زیادی را داده بود و حتی این هشدارها از طریق شبکه‌های استانی بخش‌های سیل‌زده کشور اطلاع‌رسانی شده بود. ولی متاسفانه خیلی از مردم به این هشدارها توجه نمی‌کنند و فکر می‌کنند که مرگ فقط برای همسایه است. به همین دلیل مردم چندان به نکات ایمنی توجه نمی‌کنند.
سیل در دو هفته اخیر جان نزدیک به 15 نفر را گرفته و نزدیک به 200 میلیارد تومان خسارت به بار آورده است و این در حالی است که کارشناسان هواشناسی همچنان ادامه بارش‌های تابستانی را در هفته پیش رو پیش بینی می‌کنند و از احتمال شدت یافتن آنها و از پی آن، طغیان رودخانه‌ها و جاری شدن سیل می‌گویند. آیا سیل احتمالی هفته آینده، در سایه تیغ دو دم نابسامانی وضعیت مدیریت بحران و بی‌توجهی شهروندان به هشدارها، همچنان قربانی خواهد گرفت؟
