گروه اقتصاد اجتماعی
تلاش برای افزایش حداقل سن ازدواج دختران همچنان یکی از چالش‌های مهم در مجلس ایران است. در سال‌های گذشته تلاش‌ها برای افزایش این سن به 18سال شکست خورده است اما این‌بار رییس فراکسیون زنان مجلس با بیان اینکه وزارت بهداشت‌ودرمان باید سن فرزند‌آوری دختران را اعلام کند، گفته بعد از اعلام نظر کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس طرح اصلاح سن ازدواج دختران و پسران نهایی و ارائه می‌شود.
به گفته پروانه سلحشوری موضوع اصلاح سن ازدواج دختران در دیدار سال گذشته کمیسیون فرهنگی مجلس با علما مطرح شد که بعد از آن فراکسیون زنان مجلس تصمیم به پیگیری موضوع و طرح مجدد آن با علما گرفت و برخی از آنان هم حمایت خود برای تغییر و اصلاح سن ازدواج دختران را اعلام کردند. نماینده تهران در گفت‌وگو با خانه ملت گفته این موضوع بعد از گذشت حدود یک سال مجددا در فراکسیون زنان مجلس مطرح شده، از این رو جلساتی با کارشناسان بخش حقوقی و قضایی مرکز پژوهش‌های مجلس مقرر شده تا در این رابطه نظرات کارشناسی را جهت ارائه طرحی در این زمینه، اعلام کنند.
به گفته او، موضوع اصلاح سن ازدواج دختران با بخش اجتماعی- فرهنگی مرکز پژوهش‌های مجلس نیز مطرح شده تا به ما اعلام کنند چه گروه از زنان در سن کودکی ازدواج کرده یا اینکه ازدواج پایین‌تر از سن قانونی در کدام استان و شهر است، البته در مورد تبعات ناشی از این نوع ازدواج هم پس از کار کارشناسی اعلام خواهند کرد.
سلحشوری با بیان اینکه مجموعه عوامل برای اصلاح سن قانونی ازدواج باید مورد توجه قرار گیرد، اضافه کرده اظهارنظر حقوقدان‌ها و علما نیز در این زمینه لازم و موثر است، اما آمار دقیق از تعداد دخترانی که در سن کودکی ازدواج می‌کنند، در دست نیست چون بسیاری از این ازدواج‌ها در مناطق دوردست روستایی است که در هیچ دفتر اسنادی هم به ثبت نمی‌رسد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه اصلاح سن ازدواج به 16 یا 18 سال مطرح است، گفته با توجه به نظرات کارشناسی و ارائه نظر وزارت بهداشت و درمان سن ازدواج اصلاح خواهد شد، در حقیقت وزارت بهداشت و درمان باید مشخص کند که فرزند‌آوری در چه سنی برای دختران آسیب‌زاست و از چه سنی به بعد این امکان برای دختران وجود دارد.
سلحشوری یادآور شده علاوه بر اصلاح سن ازدواج دختران، اصلاح سن قانونی ازدواج پسران نیز مورد نظر نمایندگان قرار گرفته است، از این رو شاید بتوان سن 18 سال هم برای پسران تغییر داد زیرا هم‌اکنون سن ازدواج برای پسران 15 سال تمام است.
رییس فراکسیون زنان مجلس درباره ضمانت اجرایی طرح اصلاح سن ازدواج، هم گفته متاسفانه عدم ثبت ازدواج کودکان یکی از مهم‌ترین دلیل نبود آمار واقعی در این زمینه است، از این رو ضمانت اجرایی را می‌توان شرط ثبت ازدواج در دفاتر رسمی و غیره در نظر گرفت اما قوه قضاییه و مجریان دیگر در جلوگیری از چنین ازدواج‌هایی موثرتر خواهد بود، در هر حال مجلس گام مهم یعنی اصلاح قانون را برخواهد داشت.
در بسیاری از کشورهای دنیا ازدواج کودکان زیر 18سال غیرقانونی است و با متخلفان برخوردهای شدیدی می‌شود. این در کشورهای توسعه‌یافته به 21سال هم می‌رسد. روانشناسان ازدواج کودکان پیش از رسیدن به بلوغ کامل را نوعی از کودک‌آزاری به‌شمار می‌آورند. در بسیاری از کشورهای مسلمان‌نشین هم ازدواج کودکان زیر 18سال جرم محسوب می‌شود. سال گذشته دولت قرقیزستان ازدواج دختران را زیر سن قانونی ۱۸سال ممنوع کرد. بر این اساس مسوولیت کیفری متخلفان از این قانون برعهده والدین دختر، عاقد و قیم است و قانونگذار برای کسانی که از این قانون سرپیچی کنند، سه تا پنج سال حبس در نظر گرفته است.
در حال حاضر حداقل سن ازدواج برای دختران در ایران 13 است اما حتی ازدواج‌های زیر این سن هم در ایران ثبت می‌شوند. این را معاون امور زنان ریاست‌جمهوری گفته است. شهیندخت مولاوردی گفته با وجود اینکه ۱۳سالگی حداقل سن قانونی برای ثبت ازدواج دختران است، با این حال شواهد نشان می‌دهد ازدواج دختران کمتر از این سن هم ثبت می‌شود.
به گفته او دولت از راه مجلس پیگیر ازدواج کودکان است و تا الان هم اقدامات خوبی صورت گرفته است. هرچند او درباره اینکه این اقدامات خوب چه اقداماتی بوده‌اند حرفی نزده است. او گفته با اینکه ازدواج کودکان زیر ۱۳سال در برخی موارد در کشور ثبت می‌شود اما آمار دقیقی در دست نیست چون اکثر موارد به دلیل ثبت‌نشدن در دفاتر رسمی اعلام نمی‌شود.
