مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران در گزارشی به بررسی آمار تجارت خارجی بخش کشاورزی و صنایع غذایی در 10ماهه نخست سال 98 پرداخت. این گزارش با پردازش و تحلیل اطلاعات بخش کشاورزی و صنایع غذایی داده‌های آمار گمرک تهیه‌شده و اطلاعات 10 ماهه سال جاری با داده‌های مدت مشابه شش سال گذشته (سال‌های 91 الی 97) مقایسه شده است؛ علاوه بر این واردات محصولات اساسی کشاورزی و صنایع غذایی، صادرات محصولات عمده کشاورزی و صنایع غذایی و تراز تجاری 10ماهه سال 1398 و مدت مشابه سال‌های قبل نیز مورد توجه قرار گرفته است.
کاهش 14.5 درصدی صادرات
در 10 ماهه سال 1398، مقدار صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی 5692 هزار تن و به ارزش 4673 میلیون دلار است که ازنظر وزن 4.9 درصد و ازنظر ارزش 13.2 درصد کل صادرات کالاهای غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است. ارزش صادرات 10 ماهه سال 1398 نسبت به گزارش مدت مشابه سال قبل 14.5 درصد کاهش داشته و در مقایسه با متوسط 6 سال منتهی به سال 1396 نیز 8.6 درصد کاهش دارد. اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل انواع میوه‌های درختی به ارزش 1576.2 میلیون دلار با سهم 33.7 درصد، انواع سبزیجات و محصولات جالیزی به ارزش 1049 میلیون دلار با سهم 22.4 درصد، شیر و فرآورده‌های آن به ارزش 358.1میلیون دلار با سهم7.7درصد، زعفران 230.7 میلیون دلار با سهم حدود 5 درصد و ماهی و میگو به ارزش 190.5 میلیون دلار با سهم 4.1 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است. متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 821 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیرنفتی کشور (308 دلار) 166.6 درصد بیشتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی صادراتی در 10 ماهه سال 98، 107430 ریال و متوسط کل صادرات غیرنفتی کشور 83126 ریال بوده است.
افزایش 25 درصدی واردات
مقدار واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در 10 ماهه سال 98 بالغ‌بر 19686 هزار تن با ارزش 10458 میلیون دلار بوده که به ترتیب ازنظر وزن 17.1 درصد و ازنظر ارزش 29.4 درصد کل واردات کشور را شامل می‌شود. ارزش واردات در این مدت 25.2 درصد بیشتر از سال قبل و درمجموع نیز 12.5 درصد بیشتر از میانگین 6 سال منتهی به سال 1396 بوده است. اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در 10 ماهه سال 98، ذرت به ارزش 1709.4میلیون دلار با سهم 16.3 درصد، شامل برنج به ارزش 1391.3 میلیون دلار با سهم 13.3 درصد، روغن نباتی به ارزش 1073 میلیون دلار با سهم 10.3 درصد، دانه سویا به ارزش 842.4 میلیون دلار با سهم 8 درصد، کنجاله به ارزش 800 میلیون دلار با سهم 7.6 درصد، جو به ارزش 772.4میلیون دلار با سهم 7.4 درصد، گوشت قرمز به ارزش 663.4 میلیون دلار با سهم 6.3 درصد، قند و شکر به ارزش 577.7 میلیون دلار با سهم 5.5 درصد، چای به ارزش 346.5 میلیون دلار با سهم 3.3 درصد و انواع میوه به ارزش 299.4 میلیون دلار با سهم 2.9 درصد، از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده که درمجموع حدود 80.3 درصد ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی را شامل می‌شوند. متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی بخش کشاورزی در 10 ماهه سال جاری، 536 دلار است، که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی کل کشور (776 دلار) حدود 69 درصد کمتر است. متوسط ارزش گمرکی هر دلار محصولات کشاورزی و صنایع غذایی وارداتی 42460 ریال و متوسط واردات کشور42001 ریال بوده است.
افزایش دو برابری کسری تراز تجاری
تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در 10ماهه سال 1398 منفی 5784 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل دو برابر کسری تراز نشان می‌دهد (ارزش صادرات 14.5 درصد کاهش و ارزش واردات 25.2درصد افزایش داشته است) کسری تراز تجاری 10 ماهه سال 98نسبت به میانگین شش سال منتهی به 1396 که منفی 4183 میلیون دلار بوده، 38.3 درصد کسری داشته است.
