با وجود توسعه کشت و مصرف محصولات ارگانیک در کشورهای توسعه‌یافته به سبب اهمیت بالای آن در حفظ محیط زیست و تضمین سلامت جامعه، اما این موضوع در کشور ما مغفول مانده است به طوری که با وجود تاکید برنامه ششم بر تولید محصولات ارگانیک، اما دولت همانند برنامه پنجم توسعه همچنان در بحث غذای سالم عقب است.
بسیاری از مسوولان بر این باورند که با وجود گسترش بیماری‌های مختلف و جای خالی تولید محصولات ارگانیک و سالم در کشور، دولت همچنان بر طبل تولید و واردات محصولات ترا ریخته می‌کوبد، این در حالی است که در کنار اسناد بالادستی، مطالبات عمومی بر تولید غذای سالم تاکید دارد.
ضرورت حمایت‌های لازم از کشاورزان محصولات ارگانیک
علی خان محمدی مدیرعامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اینکه پروسه طولانی تا تولید محصولات ارگانیک پیش روست، اظهار کرد: با توجه به گسترش بیماری‌های متعدد، جامعه کشاورزی و مصرف‌کنندگان به دنبال محصولات و غذای سالم هستند. وی با انتقاد از بی‌توجهی مسوولان به تولید محصولات ارگانیک در برنامه ششم توسعه افزود: با توجه به آنکه محصولات ارگانیک در بازار داخل و خارج خواهان زیادی دارد، از این رو اعمال حمایت‌های لازم از کشاورزان می‌تواند آنها را به سمت و سوی تولید محصولات ارگانیک سوق دهد. خان محمدی با اشاره به اینکه تولید محصولات ارگانیک در کشور توجیه اقتصادی دارد، بیان کرد: با وجود هزینه‌های سنگین درمان، دولت با اختصاص بخشی از یارانه سم و کود به تولید محصولات ارگانیک‌می تواند به میزان قابل توجهی از هزینه سالانه درمان بکاهد.
توسعه تولید و صادرات محصولات ارگانیک
لاک پشتی است
در همین رابطه رضا نورانی رییس انجمن ارگانیک درباره آخرین وضعیت سطح زیر کشت محصولات ارگانیک در کشور اظهار کرد: بنابر آمار و ارقام غیر رسمی سطح
زیر کشت محصولات ارگانیک با عرصه طبیعی به ۹۰ تا ۹۵ هزار هکتار می‌رسد که از این میزان ۴۰ هزار هکتار مربوط به عرصه‌های طبیعی و ۵۵ هزار هکتار در حال گذار به تولید محصولات ارگانیک است به‌طوری که افراد در حال دریافت گواهینامه‌های استاندارد ۱۱ هزار یا اتحادیه‌های اروپا هستند. او با اشاره به اینکه وضعیت کشور ما در توسعه تولید و صادرات محصولات ارگانیک لاک‌پشتی است افزود: با وجود تأکید برنامه ششم مبنی بر توسعه تولید محصولات ارگانیک در کشور، اما افق روشنی برای تسهیلات و حمایت‌های ویژه از تولیدکنندگان دیده نشده است. نورانی ادامه داد: با وجود آنکه چند دهه از سموم و کود شیمیایی یارانه‌دار استقبال کردیم، اما امروز حمایتی از نهاده‌های کشاورزی ارگانیک نداریم. رییس انجمن ارگانیک با بیان اینکه نهاده‌های مجاز به کشاورزی ارگانیک گران است گفت: با توجه به آنکه تولیدکنندگان خرده پا برای تولید محصولات ارگانیک باید هزینه‌های سنگینی را بابت خرید نهاده‌ها بپردازند از این رو نیاز است وزارت جهاد کشاورزی بخشی از یارانه سموم و کود‌های شیمیایی را به تولید محصولات ارگانیک اختصاص دهد تا حرکت ما در این مسیر توسعه یابد.
او از افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی سالانه مصرف محصولات ارگانیک در بازار‌های جهانی خبر داد و گفت: کشور‌هایی همچون امریکا سپس اروپا و ژاپن و کره به دنبال افزایش سطح زیر کشت و مصرف محصولات ارگانیک در کشورشان هستد چرا که با استفاده از محصولات ارگانیک و تضمین سلامت جسمی هزینه‌های درمان بطور چشمگیری کاهش یا حذف می‌شود از این رو مقرون به صرفه است که مردم محصولات ارگانیک را مصرف کنند. نورانی ادامه داد: تولید محصولات ارگانیک علاوه بر تضمین سلامت جامعه در حفظ محیط زیست نقش مهمی دارد چرا که تولید این محصولات درادامه حیات میکروارگانیسم‌های موجود در طبیعت همخوانی دارد در حالی که با استفاده از سموم و کود شیمیایی تعادل موجود خاطی بر هم می‌خورد. رییس انجمن ارگانیک با انتقاد از بی‌توجهی مسوولان به اجرای برنامه ششم توسعه در خصوص تولید محصولات ارگانیک گفت: اگرچه هزینه‌های تولید، جمع‌آوری، بسته‌بندی و ذخیره‌سازی محصولات ارگانیک در مقایسه با تولیدات طبیعی به سبب قیمت نهاده‌ها بالاتر است و در نتیجه مصرف‌کننده باید قیمت بالاتری را برای خرید محصولات پرداخت کند، اما با اختصاص یارانه به نهاده‌های کشاورزی ارگانیک و کارخانه‌کود‌های ارگانیک قیمت کاهش می‌یابد که این امر در قیمت تمام شده و سیر نزولی قیمت مصرف‌کننده در بازار تأثیر بسزایی خواهد داشت که متأسفانه مسوولان ذی ربط از این موضوع غافل هستند.
دولت بر طبل حمایت از محصولات تراریخته می‌کوبد
آزاد عمرانی عضو هیات رییسه انجمن ارگانیک در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره آخرین وضعیت برنامه ششم توسعه مبنی بر توسعه و تولید محصولات ارگانیک در کشور اظهار کرد: با توجه به شرایط اقلیمی آب و هوایی ایران و مزیت‌های نسبی تولید محصولات ارگانیک بدون تردید توسعه و ترویج این محصولات و حمایت‌های لازم از تولیدکنندگان امری ضروری است.
او افزود: اگرچه قیمت محصولات ارگانیک در مقایسه با محصولات فعلی کمی بالاتر است، اما با توسعه و رونق ارگانیک قیمت برای مصرف‌کننده مناسب‌تر خواهد شد.
عمرانی با اشاره به اینکه قابلیت تبدیل محصولاتی همچون انار، پسته و زعفران به ارگانیک بسیار بالاست بیان کرد: تغییر مزارع و باغات انار، پسته و زعفران از حالت فعلی به ارگانیک تنها ظرف مدت ۳ سال با سرمایه‌گذاری و آموزش بهره‌برداران دست یافتنی است ضمن آنکه با توسعه صادرات این محصولات در بازار‌های جهانی علاوه بر ارز‌آوری مناسب می‌توان خلأ حضور خود در چند سال گذشته را جبران کرد.
عضو هیات رییسه انجمن ارگانیک ادامه داد: با توجه به آنکه محصولات ارگانیک سلامت جسمی افراد را تضمین می‌کند از این رو مسوولان امر به منظور کاهش هزینه‌های درمانی و پیشگیری از بیماری‌های مختلف باید توسعه و تولید این محصولات را طبق برنامه ششم در دستور کار خود قرار دهند که متأسفانه از سوی سیاست‌گذاران و سایر نهاد‌های اجتماعی همتی برای این موضوع وجود ندارد.
او با انتقاد از بی‌توجهی مسوولان امر به توسعه محصولات ارگانیک در برنامه ششم توسعه اظهار کرد: با توجه به آنکه کشاورزی ارگانیک نمودی در بودجه سراسری ندارد و همواره سیاست مدونی با وجود طرح‌ها و پیشنهاد‌های مختلف به سازمان برنامه و بودجه وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت برای اجرای آن نیست از این رو نهاد‌های اجرایی همتی برای اجرای آن ندارند این در حالی است که بار‌ها از مسوولان دستگاه‌های ذی‌ربط تقاضای ملاقات داشتیم تا بتوانیم طی جلسات مختلف موضوع محصولات ارگانیک را ساماندهی کنیم که متأسفانه ملاقاتی میسر نشد.
عمرانی ادامه داد: اگر برچسب محصولات ارگانیک توسط یکی از مراجع ذی صلاح روی محصولات تأیید شود اعتماد خریداران به خرید این محصولات افزایش می‌یابد، اما تا زمانی که مراجع ذی صلاح دغدغه‌ای برای رفع موانع نداشته باشند به‌طور قطع پیشرفتی در این زمینه حاصل نمی‌شود و مردم به حق طبیعی خود که مصرف محصولات سالم است دست نمی‌یابند. عضو هیات رییسه انجمن ارگانیک با انتقاد از این مساله که طی سال‌های اخیر عزمی جدی در خصوص توسعه و تولید محصولات ارگانیک در کشور وجود نداشت اظهار کرد: با وجود آنکه سازمان استاندارد، استاندارد ۱۱ هزار را در چند سال اخیر تضمین و مسیر ریل‌گذاری آن را مشخص کرد، اما وزارت جهاد کشاورزی و وزارت بهداشت به جای حرکت در مدار این استاندارد و جهت دهی و قانون‌گذاری و تدوین دستورالعمل‌های ارگانیک متناسب با این استاندارد توجهی به این موضوع ندارند و همچنان این مساله در بلاتکلیفی محض وجود دارد. به گفته عمرانی هم‌اکنون تولیدکنندگان خرد محصولات در عرصه‌های مختلف همچون زنبور عسل، محصولات زراعی و باغی که متقاضی ارگانیک در کشور هستند، اما در صورت مراجعه به نهاد‌های مربوط و مطرح کردن پیشنهاد خود متأسفانه راهکار و بسته حمایتی در اختیار آنها قرار نمی‌دهند که نتیجه این امر منجر به گسترش بیماری‌های مختلف همچون سرطان و هزینه‌های درمانی کمرشکن در کشور شده است. این مقام مسوول با بیان اینکه موضوع کشاورزی ارگانیک در برنامه ششم توسعه برای دولت هدف‌گذاری و تکلیف شده است بیان کرد: همچنین مقام معظم رهبری در سیاست ابلاغیه کلی اصل ۱۱۰ قانون اساسی در بند ۸ به این موضوع تأکید کردند که این اسناد بالادستی در کنار مطالبات عمومی وجود دارد، اما متأسفانه در عمل می‌بینیم که دولت همچنان بر طبل محصولات تراریخته، حمایت از تولید و واردات تراریخته، توجیه علمی در سلامت این محصولات و نادیده گرفتن تجربیات جهانی در خصوص مخاطرات تراریخته در سلامت و حفظ محیط زیست گام برمی‌دارد و این موضوع موجب شده تا از تکلیف قانون و سیاست‌های کلی نظام دور بمانیم.
