«برنامه راهبردی صنعت خودرو» به عنوان یکی از صنایع منتخب وزارت صنعت، معدن و تجارت برای هدف‌گذاری در افق 1404 اردیبهشت‌ماه سال گذشته منتشر شد. در این برنامه پیش‌بینی‌شده است صنعت خودرو به عنوان یک صنعت مادر با فناوری متوسط بتواند با جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و ایجاد پایگاه ساخت و تولید خودرو بانام و نشان تجاری داخلی و مشترک یا نام و نشان معتبر جهانی در منطقه که تاکید بر صادرات محصولات تولیدی دارد به چشم‌انداز موردنظر دست یابد. به گزارش پایگاه خبری اتاق ایران، وزارت صنعت، معدن و تجارت پیش‌بینی کرده که در سال ۱۴۰۴ میزان اشتغال‌زایی مستقیم صنعت خودرو و قطعه‌سازی به ۶۰۰ هزار نفر و جایگاه ایران در جهان از رتبه 15 در سال 96 به رتبه 11 در افق 1404 برسد. برنامه‌ای که به اعتقاد برخی از فعالان صنعت خودرو، تحقق آن با تصمیم‌های غیر کارشناسی که از سوی دولت گرفته می‌شود، کاملاً در تناقض است. بر اساس ابلاغیه 2 تیرماه سال جاری، وزیر صنعت، معدن و تجارت به سازمان توسعه تجارت، ثبت سفارش و واردات ۱۳۳۹ ردیف تعرفه‌ای کالا که شامل بیش از ۱۴۰۰ قلم کالاست، ممنوع اعلام شد که خودرو نیز جزو کالاهای ممنوعه واردات قرار داشت.تصمیمی که به گفته مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال «حمایت از کالای ایرانی» و در راستای تحقق شعار سال گرفته شد؛ اما فعالان صنعت خودروسازی کشور معتقدند که دولت بدون توجه به آینده مشاغل مرتبط با واردات خودرو، چندین هزار نفر به آمار بیکاران کشور اضافه کرده است. با این حال، سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی برای راه‌اندازی خطوط تولیدی در کشور، نکته‌ای است که برخی صاحب‌نظران و موافقان ممنوع شدن واردات خودرو بر تحقق آن در دوران تحریم‌ها تاکید می‌کنند.در همین زمینه، مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو از چشم‌انداز صنعت خودرو در دوران تحریم‌ها و سرنوشت نامعلوم 15 هزار خودرویی که در حال حاضر در گمرک خاک می‌خورند، می‌گوید. به گفته دادفر هیچ‌یک از این 15 هزار خودرو با ارز 4200 تومانی وارد کشور نشده‌اند، بلکه همه با ارز آزاد به کشور وارد شده‌اند. به عبارتی ارز تخصیصی برای خودرو وجود نداشته است و کلیه خودروهایی که ارز 4200 تومانی دریافت کرده‌اند در حال حاضر به بازار عرضه‌شده‌اند. دبیر انجمن واردکنندگان خودرو معتقد است تصمیم‌های خلق‌الساعه دولت به بازار خودرو و فعالان این صنعت ضربه وارد کرده است. از نظر تصمیم‌گیری دولت در بلاتکلیفی به سر می‌برد.دادفر در پاسخ به این سوال که تکلیف خودروهای بلوکه شده چیست، بیان کرد: این احتمال به‌هیچ‌وجه وجود ندارد که این خودروها به کشور سازنده برگشت داده شوند؛ چراکه پول آنها کاملاً پرداخت‌شده است و امروز به دلیل تغییر قوانین و مقررات می‌بینیم که در گمرک خاک می‌خورند.
3 هزار نفر به آمار بیکاران کشور اضافه شد
دادفر گفت: تا الان 3 هزار و 30 نفر از کارکنان نمایندگی‌های رسمی بیکار شدند و بالغ بر 200 دفتر خدمات پس از فروش شرکت‌های نمایندگی در سطح استان‌ها تعطیل شدند. درحالی‌که مطابق قانون، این شرکت‌های نمایندگی موظف‌اند تا 10 سال از پس از فروش به خریداران خدمات ارایه بدهند. افقی که پیش روی این بخش از صنعت و کارآفرینان قرار دارد به‌هیچ‌وجه روشن نیست و اگر فکری به حال واردات خودرو نشود قطعاً تعداد بیشتری از نیروهای فعال در این حوزه بیکار می‌شوند. دادفر تاکید کرد: واردات خودرو حدود 5 درصد از نیاز بازار را تامین می‌کند و این عدد کمی نیست. از طرفی بطور متوسط سالانه 70 هزار خودرو وارد کشور می‌شود که باعث بالا رفتن سطح فناوری در داخل کشور می‌شود. اما شاهدیم مسوولان بی‌توجه به ظرفیت تشکل‌ها و انجمن‌هایی که در این صنعت فعالیت می‌کنند، در هیچ‌کدام از تصمیم‌گیری‌ها از این تشکل‌ها و انجمن‌ها نظرخواهی نمی‌کند.دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با انتقاد از این پیش‌فرض که با ممنوع شدن واردات خودرو زمینه برای سرمایه‌گذاری خارجی و راه‌اندازی خطوط تولید خارجی در کشور فراهم می‌شود، گفت: شرکت‌های خارجی در همین مدت هم با احساس خطری که کرده‌اند حتی از دادن خودرو به صورت CBU به ایران خودداری می‌کنند. او افزود: با یک محاسبه سرانگشتی هم مشخص می‌شود که شرکت‌های خارجی نیازی به سرمایه‌گذاری در ایران یا راه‌اندازی خطوط تولید ندارند. کمااینکه پیش از این هم به اصرار ما اقدام به راه‌اندازی نمایندگی در ایران کردند و تبادلات آنها با ایران تاثیر هنگفتی در گردش مالی آنها ندارد. دبیر انجمن واردکنندگان خودرو تصریح کرد: برای اینکه جلوی واردات خودرو را بگیریم، شعاری دادیم و ادعا کردیم که می‌توانیم هر چیزی را تولید کنیم، بدون توجه به اینکه اصلاً توانایی تحقق این شعار را داریم یا نه. دادفر معتقد است، کتمان کردن واقعیت‌های موجود، مشکل اساسی صنعت خودرو است و نمی‌خواهیم اذعان کنیم که خودروساز نیستیم. همین موضوع باعث شده تا سیاست‌هایمان هم متناسب با آنچه هست تدوین نشود.به گفته دادفر، اعمال تحریم‌های امریکا علیه ایران باعث شد تا برخی واقعیت‌ها بر خلاف گذشته نمایان شود. امروز شاهد اعتراض برخی خودروسازنماها و قطعه‌سازنماهایی هستیم که تا پیش از این واردات را در تضاد با منافع ملی و اشتغال می‌دانستند، اما امروز به افزایش نرخ ارز که منافع آنها را در واردات به خطر می‌اندازد، انتقاد می‌کنند.
