شیوع آنفلوآنزای حاد پرندگان به یک چالش بزرگ تبدیل شده و نگرانی‌هایی برای آینده بازار مرغ و تخم‌مرغ به وجود آورده است. در ماه‌های اخیر قیمت تخم‌مرغ طی یک روند افزایشی از شانه‌یی 18 هزار تومان فراتر رفت که برخی کارشناسان این گرانی را ناشی از شیوع آنفلوآنزا مرغی و معدوم‌سازی تعداد قابل توجهی مرغ تخم‌گذار دانستند.
با وجود اذعان مسوولان مبنی بر به‌کارگیری برخی اقدامات در راستای جلوگیری از گسترش بیماری آنفلوآنزا، تعداد مرغ‌های معدومی به 25 میلیون قطعه رسید که این امر بیانگر وضعیت وخیم تولید نسبت به سال گذشته است. هم‌اکنون شیوع آنفلوآنزا فوق حاد پرندگان در حال تبدیل شدن به یک چالش بزرگ است که این امر نگرانی‌هایی برای آینده بازار این کالای اساسی به وجود آورده است.
براساس آخرین گزارش بانک مرکزی، تخم‌مرغ 53 درصد گران شده است. البته ناگفته نماند که داستان گرانی مرغ و تخم‌مرغ همه‌ساله به بهانه‌های مختلفی نظیر نامتوازنی توزیع، سودجویی دلالان و کمبود نظارت دستگاه‌های مسوول در ایام پایانی سال اتفاق می‌افتد که امسال وضعیت وخیم تولید ناشی از بیماری، بیش از پیش بر افزایش قیمت دامن زده است.
اگرچه مدیرعامل اتحادیه مرغ گوشتی معتقد است که این بیماری تنها در صنعت مرغ تخم‌گذار بوده است، اما در روزهای اخیر زمزمه‌هایی مبنی بر شیوع بیماری آنفلوآنزا در صنعت مرغ گوشتی در رسانه‌ها پیچیده که این امر نگرانی‌هایی مبنی بر آشفتگی بازار مرغ در ایام پایانی سال رقم زده است. آخرین بررسی از سطح بازار بیانگر آن است که قیمت هر عدد تخم‌مرغ در مراکز خرده‌فروشی به 700 تا 800 تومان و شانه‌یی 18 تا 18 هزار و 500 تومان رسیده است.
فرزاد طلاکش دبیرکل کانون پرورش‌دهندگان مرغ تخم‌گذار با اشاره به اینکه سویه جدید بیماری H5N6 در کانون مرغ بومی و صنعتی گزارش نشده است، اظهار کرد: با وجود آنکه سویه جدید بیماری با ورود خود به کشور منجر به تلفات تعدادی از پرندگان پارک ملی بوجاق در بندرکیاشهر استان گیلان شده است، اما خوشبختانه با اقدامات صورت گرفته تاکنون گزارشی در زمینه انتقال ویروس به کانون‌های مرغ بومی و صنعتی اعلام نشده است.
وی افزود: این ویروس ابتدا از طریق پرندگان مهاجر وارد کشور شده و سپس در جمعیت مرغ‌های بومی شیوع و بعد از آن به واحدهای مرغ صنعتی انتقال می‌یابد که خوشبختانه تاکنون گزارشی از این ویروس در جمعیت مرغ بومی دریافت نشده است.
طلاکش ادامه داد: افرادی که با مرغ زنده و تلف شده در استان‌های شمالی سرو کار دارند، باید مراقبت‌های ویژه‌یی به عمل آورند، چرا که امکان انتقال بیماری از طریق تماس مستقیم وجود دارد. به گفته این مقام مسوول؛ انتقال این بیماری به انسان از طریق ماکیان زنده و مصرف خام گوشت و تخم‌مرغ امکان‌پذیر است که خوشبختانه به سبب فرهنگ مصرف مرغ و تخم‌مرغ در کشور جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد. دبیرکل کانون پرورش‌دهندگان مرغ تخم‌گذار با اشاره به آخرین وضعیت قیمت تخم‌مرغ در بازار گفت: با توجه به شیوع بیماری، معدوم‌سازی تعداد قابل توجهی مرغ تخم‌گذار و کمبود عرضه، پیش‌بینی می‌شود که این گرانی‌ها تنها تا اواسط اسفندماه ادامه دارد. طلاکش بحث روانی موجود در بازار را یکی دیگر از دلایل گرانی تخم‌مرغ دانست و گفت: شواهد نشان می‌دهد که در تمام مغازه‌ها تخم‌مرغ به اندازه کافی وجود دارد و با کمبود جدی عرضه روبه‌رو نیستیم و تنها برخی بحث‌های روانی مبنی بر کمبود تخم‌مرغ توانسته بر گرانی‌های اخیر دامن بزند. وی متوسط قیمت هر کیلو تخم‌مرغ درب مرغداری را 7 هزار و 100 تومان اعلام کرد.
طلاکش درباره آخرین روند تولید تخم‌مرغ گفت: تولید روزانه تخم‌مرغ از 2700 تن به 1700 تن تقلیل یافته که نامتوازنی تولید و توزیع در برخی استان‌ها آثار تورمی قیمت را به همراه داشته است. این مقام مسوول با اشاره به ضرورت اصلاح الگوی مصرف تخم‌مرغ گفت: مردم برای جلوگیری از بحران باید به اندازه نیاز روزانه خود خرید کنند تا با کاهش تقاضا قیمت متعادل شود.
طلاکش در پاسخ به این سوال که با وجود نوسان نرخ ارز واردات تخم‌مرغ برای تجار صرفه اقتصادی دارد یا خیر، بیان کرد: در شرایط کنونی شرکت پشتیبانی امور دام در کنار بخش خصوصی وارد میدان شده، به‌طوری که تا چند روز آینده 1400 تن تخم‌مرغ وارد شده از گمرک ترخیص و در بازار توزیع خواهد شد. وی ادامه داد: با وجود نوسان نرخ ارز در روزهای اخیر هنوز واردات تخم‌مرغ برای تجار صرفه اقتصادی دارد، ضمن آنکه با تدابیر اندیشیده شده، شرایط واردات بهتر خواهد شد. این مقام مسوول از توزیع تخم‌مرغ با نرخ مصوب شانه‌یی 12هزار و 600تومان در میادین و فروشگاه‌های زنجیره‌یی خبر داد.
این مقام مسوول بیان کرد: سازمان دامپزشکی به تنهایی کاری از دستش بر نمی‌آید که از تردد غیرمجاز پرنده‌های زنده جلوگیری کند، به همین دلیل سایر دستگاه‌ها باید به کمک این سازمان بیایند. وی ادامه داد: باوجود روند شیوع بیماری در ماه‌های اخیر و حذف و پاکسازی کانون‌های آلوده، سایر دستگاه‌های مربوطه به کمک سازمان دامپزشکی نیامدند و انتظار می‌رود، همکاری بهتری برای جلوگیری از شیوع این بیماری با سازمان دامپزشکی صورت گیرد. طلاکش با اشاره به اینکه 25 میلیون قطعه مرغ معدوم شدند، یادآور شد: بیش از 85 درصد این تعداد مربوط به مرغ‌های تخم‌گذار بودند که همین امر تاثیر بسزایی در افزایش قیمت تخم‌مرغ در بازار داشته است.
افزایش قیمت تخم‌مرغ تا پایان سال ادامه می‌یابد
علیرضا اکبرشاهی مدیرکل بهداشت و پیگیری طیور سازمان دامپزشکی با اشاره به آخرین اقدامات این سازمان جهت مقابله با سویه جدید آنفلوآنزا اظهار کرد: طی روزهای اخیر در کشور، سازمان دامپزشکی اقدامات بهداشتی نظیر قرنطینه کردن تالاب‌ها، ضدعفونی و پالایش تالاب‌های اطراف برای جلوگیری از ورود ویروس سویه جدید به بیماری به کشور انجام داده است.
وی با اشاره به اینکه آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان به یک بحث ملی تبدیل شده است، افزود: با همکاری ستاد ملی آنفلوآنزا، اقداماتی نظیر ساماندهی کارگران موقت، آمایش مرغداری‌ها و ساماندهی کود را در دستور کار خود قرار داده‌ایم و تمام این کارها به عنوان زیرساخت‌های اولیه آغاز شده است. اکبرشاهی از معدوم‌سازی 19 میلیون مرغ تخم‌گذار در 6 ماهه دوم سال خبر داد و گفت: از ابتدای سال، 26 میلیون پرنده معدوم شده که از این تعداد 21 میلیون مربوط به مرغ‌های تخم‌گذار و مابقی سایر پرندگان نظیر پرندگان بومی، وحشی و مرغ مادر است. این مقام مسوول ادامه داد: سازمان دامپزشکی بحث واکسیناسیون هدفمند در سال 97 را در برنامه کاری خود قرار داده است که با وجود این
طی یک برنامه 3 تا 4 سال امکان کنترل بیماری در کشور وجود دارد. اکبرشاهی در پاسخ به این سوال که با توجه به روند شیوع آنفلوآنزا امکان پیشگیری بیماری برای کنترل قیمت تا پایان سال وجود دارد یا خیر، گفت: با توجه به آنکه یک‌سوم ظرفیت مرغ تخم‌گذار نابود شده است، هم‌اکنون امکان جوجه‌ریزی و تولید تخم‌مرغ در این بازه زمانی وجود ندارد و به همین دلیل نوسان قیمت تا پایان سال امری طبیعی است.
مدیرکل بهداشت و پیگیری طیور سازمان دامپزشکی ادامه داد: اگرچه امور دام وزارت جهاد کشاورزی از طریق واردات درصدد کنترل بازار تخم‌مرغ است، اما با وجود افزایش مصرف تخم‌مرغ به سبب بحث شیرینی در ماه‌های بهمن و اسفند نوسان قیمت در بازار را باید پذیرفت.
وی از کاهش تعرفه واردات پودر تخم‌مرغ خبر داد و گفت: تعرفه واردات پودر تخم‌مرغ برای مصارف صنعتی کاهش پیدا کرده است، اما با وجود افزایش تقاضا برای تخم‌مرغ، نوسان قیمت تا پایان سال ادامه خواهد داشت.
