گروه تشکل‌ها
مقاومت در برابر تغییر در کشور ما ریشه تاریخی دارد و در حال حاضر هم در مورد تشکیل بعضی استارت‌آپ‌ها این مقاومت از سوی برخی فعالان سنتی در اقتصاد کشور وجود دارد اما به نظر می‌رسد که توفیق خیلی سریع‌تر حاصل می‌شود، بنابراین به گفته فعالان اقتصادی؛ نباید این مقاومت‌ها را خیلی بزرگ فرض کرد و باید تلاش کرد که موانع پیش روی کسب وکارهای نوپا و نوآور برطرف شوند. حال نمایندگان اتاق بازرگانی ایران روز گذشته در نشست کمیسیون فناوری اطلاعات، ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق ایران گردهم آمدند تا چالش‌های کسب‌وکارهای نوپا و نوآور را بررسی کنند.
حال باتوجه به اینکه شکاف تکنولوژیک بین تولید کالاهای ایرانی و تولید کشورهای به عنوان یک مشکل اساسی در کشور یاد می‌شود که تولیدات ما را ازنظر قیمت و کیفیت تحت تاثیر قرار داده تا با تولیدات دیگر کشورها قابل رقابت نباشند. رییس پارلمان بخش خصوصی در این ارتباط گفت: باید برای حضور در پروژه جاده ابریشم و تغییر شرایط اقتصادی به ابزار فناوری اطلاعات مجهز شویم؛ فعالان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نباید از مشکلات کاری خود ناامید شوند؛ باید موانع کاری خود را اولویت‌بندی کرده و آنها را در شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی و کمیته ماده 12 مطرح کنید.
غلامحسین شافعی با اشاره به ائتلاف اتاق ایران و اتاق اصناف برای تشکیل کارگروه پیگیری مشکلات کسب‌وکارهای نوپا و نوآور گفت: این اقدام مبارک مایه امیدواری است، همچنین همان‌طور که می‌دانیم که سه اتاق غیردولتی اصناف و تعاون و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران دبیرخانه سه اتاق را تشکیل داده‌اند و تلاش می‌کنند مسائلشان را با یکدیگر حل کنند. شافعی مقاومت در برابر تغییرات تکنولوژیک را مورد توجه قرار داد و گفت: اگر شرایط گذشته را بررسی کنیم، می‌بینیم که همیشه در برابر تغییرات مقاومت بوده است و نباید از این موضوع ناامید شد. شافعی افزود: مقاومت در برابر تغییر در کشور ما ریشه تاریخی دارد و در حال حاضر هم در مورد بعضی استارت‌آپ‌ها این مقاومت وجود دارد اما به نظر بنده توفیق خیلی سریع‌تر حاصل می‌شود. نباید این مقاومت‌ها را خیلی بزرگ فرض کرد و باید تلاش کنیم که رفع شوند.
رییس اتاق ایران در بخش دیگری از سخنانش موضوع اعتماد به افراد جوان‌تر در جامعه را مورد توجه قرار داد و گفت: اعتماد ما به جوان‌ها در کشور کم است و ما شاهد هستیم که به جوانی با تحصیلات و ابتکارات عالی به‌گونه‌یی نگاه و برخورد می‌شود که گویی نمی‌تواند از پس‌کاری برآید. درصورتی‌که در سایر کشورها می‌بینیم بسیاری از افراد کم سن و سال در سنین ۳۰-۳۲ سال به مدارج بالا رسیده‌اند اما در ذهن ما اصلا چنین مواردی قابل‌قبول نیست.
شافعی تصریح کرد: ممکن است مشکلات زیادی وجود داشته باشد اما باید بدانیم که ما نمی‌توانیم همه آن مسائل را باهم حل کنیم، بهتر است چند اولویت را انتخاب و روی آنها تمرکز کنیم؛ اگر بتوانیم سالی پنج مشکل را حل کنیم پیشرفت بسیار خوبی است و نمی‌توان ۵۰ مشکل را با هم حل کرد. او افزود: همه ظرفیت‌های اتاق مانند شورای گفت‌وگو و کمیته ماده ۱۲ هم برای رفع مشکلات در اختیار فعالان اقتصادی است و می‌توانند مسائل خود را از این طریق پیگیری کنند.
رییس اتاق ایران همچنین با تاکید بر نقش فضای کسب‌وکار در کسب‌وکارهای نوپا گفت: محیط کسب‌وکار مانند زمینی است که باید در آن دانه به‌کاریم و اگر این دانه‌ها خوب و مرغوب نباشند، حاصل خوبی هم نخواهد داد. شافعی افزود: بهبود فضای کسب‌وکار به عنوان یک اولویت باید موردتوجه قرار گیرد و تا زمانی که فضای کسب‌وکار آماده نباشد، نمی‌توان نتیجه خوبی گرفت.
رییس پارلمان بخش خصوصی کشور شکاف تکنولوژیک را در عرصه تولید کشور موردتوجه قرار داد و گفت: این شکاف تکنولوژیک بین تولیدات ما و تولیدات کشورهای دیگر یک مشکل اساسی در کشور است که باعث می‌شود تولیدات ما ازنظر قیمت و کیفیت با تولیدات کشورهای دیگر قابل‌رقابت نباشند. شافعی همچنین با اشاره به لزوم اصلاح بعضی قوانین و مقررات در حوزه کسب‌وکار گفت: بعید می‌دانم کشوری از نظر تورم و تناقض مقررات مانند ایران باشد. همچنین گاهی قوانین با شرایط خاصی وضع می‌شوند اما آن شرایط تغییر می‌کند و بر این اساس باید آن قانون هم تغییر کند. او افزود: فعالان اقتصادی می‌توانند مشکلات قانونی خود را از شورای گفت‌وگو و کمیته ماده 12 در اتاق ایران پیگیری کنند؛ همچنین مصوبات این دو نهاد از ابتدای سال 96 و با شروع برنامه ششم ضامنت اجرایی پیدا می‌کنند و باید ظرف مدت یک ماه در هیات دولت مطرح شوند.
رییس پارلمان بخش خصوصی کشور از لزوم تغییر کسب‌وکار متناسب با تغییرات جهانی را موردتوجه قرارداد و گفت: جاده ابریشم هم با پیوستن 67 کشور در حال تشکیل است و ما باید برای این تغییر و همچنین تغییر شرایط اقتصادی دنیا با ابزار فناوری اطلاعات آماده شویم. شافعی با تاکید بر نقش آموزشی اتاق‌های بازرگانی در سراسر دنیا گفت: موضوع آموزش همیشه در اتاق ایران هم مطرح بوده و تلاش می‌کنیم این موضوع را پیگیری کنیم؛ چنانچه در هفته‌های گذشته در فرانسه تفاهمنامه‌یی آموزشی را امضا کردیم.
تشکیل کارگروه مشترک با هدف حل چالش‌ها
در ادامه نشست، رییس کمیسیون فناوری اطلاعات، ارتباطات واقتصاد رسانه اتاق ایران از تشکیل کارگروه مشترک میان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق اصناف ایران با هدف پیگیری و حل چالش‌ها و مشکلات شرکت‌های نوپا و نوآور خبر داد. محمدرضا طلایی گفت: بخش خصوصی ما توان و ظرفیت فراوانی در حوزه فاوا دارد، اما متاسفانه مشکلات زیادی در حوزه قوانین و مقررات این حوزه وجود دارد و ما نتوانسته‌ایم رشد قابل ملاحظه‌یی داشته باشیم. طلایی ابراز امیدواری کرد که با تشکیل این کمیته مشترک میان دو اتاق غیردولتی، بتوان این مشکلات قانونی را جمع‌آوری، پیگیری و برای رفع آنها تلاش کرد. طلایی افزود: فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور باعث تسهیل رشد و توسعه می‌شود و دولت‌های منطقه فعالیت‌های زیادی برای توسعه فاوا داشته و سعی کرده‌اند محیط مناسبی را برای این امر به وجود آورند؛ چراکه حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث رشد سایر بخش‌ها هم می‌شود.
عمر 95 درصد استارت‌آپ‌ها 5 سال است
همچنین نایب‌رییس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و کسب‌وکارهای نوین دانش‌بنیان با تاکید بر نقش کسب‌وکارهای جدید بر بالا بردن سطح رفاه جامعه و ایجاد اشتغال گفت: درعین‌حال این کسب‌وکارهای جدید برای رسیدن به موفقیت به یک اکوسیستم جدید هم نیاز دارند. افشین کلاهی با اشاره به تشکیل کارگروه مشترک میان اتاق بازرگانی و اصناف گفت: اتاق‌های بازرگانی و اصناف در مرحله اول با جلسات و بررسی‌های کارشناسی باید جایگاهی برای کسب‌وکارهای جدید در اتاق‌های تعریف کنند و ساختاری مشخص برای حمایت از این کسب‌وکارها در نظر گرفته شود. همچنین باید با اصلاح بعضی قوانین و مقررات اکوسیستم مناسبی را برای فعالیت در این حوزه ایجاد کنند.
در ادامه جلسه، محمد ثابت، پژوهشگر کارآفرینی مطالبی را در مورد کسب‌وکارهای نوپا بیان کرد. به گفته ثابت یک ذوق‌زدگی و هیجان‌زدگی در مورد استارتاپ‌ها در کشور وجود دارد و اگر سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران متوجه این امر نباشند و آمادگی مواجهه با آن را نداشته باشند، مشکلات زیادی ایجاد می‌شود. این پژوهشگر کارآفرینی در مورد میزان موفقیت استارت‌آپ‌ها گفت: طبق مطالعات ما در دانشگاه، 95 درصد کسب‌وکارهایی که تاسیس می‌شوند، 5 سال دیگر زنده نیستند و 50 درصد کسب‌وکارهای نوپا، بعد از دو سال متوجه می‌شوند که مشتری ندارند و تعطیل می‌شوند. درعین‌حال که استارت‌آپ‌ها باعث رشد می‌شوند اما کسب‌وکارهایی که زنده بمانند و به‌طور موفق به کار خود ادامه دهند، پدیده‌یی کمیاب است و به این کسب‌وکارها غزال گفته می‌شوند.
طبق گفته‌های ثابت، غزال‌ها کسب‌وکارهایی هستند که سالی حدود 20درصد رشد می‌کنند و به اشتغال‌زایی و توسعه و رشد اقتصادی کمک می‌کنند و این دسته از کسب‌وکارها در همه جای دنیا نادر هستند. شکست‌های کسب‌وکارهای ناموفق دیده نمی‌شوند و ما چیزی راجع به آنها نمی‌شنویم و بر این اساساً تصور می‌کنیم که کسب‌وکارهای نوپا همیشه موفق‌اند درصورتی‌که به ازای هر کسب‌وکار موفق، چندین شکست پنهان وجود دارد. ثابت تصریح کرد: درک این موضوع که نقش واقعی و تاثیر کسب‌وکارهای نوپا در جهان چقدر است به ما کمک می‌کند افراد را خیلی ذوق‌زده به تشکیل استارت‌آپ تشویق نکرده و به‌طور هیجان‌زده در این حوزه تصمیم نگیریم.
