شرایط بازار سهام از زوایای مختلفی قابل بررسی است و بر همین اساس اوضاع فعلی و راهکارهایی که می‌تواند از سوی سیاست‌گذاران برای بهبود روند معاملات و بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران در پیش گرفته شود باید مورد واکاوی قرار گیرد. علی جبل عاملی کارشناس بازار سرمایه می‌گوید این روزها بورس از جهات مختلف در داخل و خارج از کشور تحت فشار قرار گرفته و از چند وقت گذشته شرایط به گونه‌ای رقم خورده که به نظر می‌رسد با رصد این بحران باید آمادگی لازم در سیاست‌گذاری و نیز بنگاه‌داری، مدنظر قرار گیرد.
اثر تحولات اقتصاد چین بر بورس
جبل عاملی با بررسی وضعیت بازار سهام از بعد خارجی گفت: در بعد خارجی با وجود ارتباط کم با بازارهای جهانی و نیز تحریم‌های روزافزون، متاثر از رکود تورمی هستیم که این موضوع کشورها را درگیر خود کرده و با توجه به کامودیتی‌محور بودن بازار سرمایه ایران، نخستین جایی که از این بحران تاثیر می‌پذیرد شرکت‌های بزرگ حاضر در بازار سرمایه خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: درست است که در ظاهر رکود در اروپا و امریکا به دلیل عدم انجام صادرات و نیز مبادلات تجاری تاثیر زیادی بر اقتصاد کشور نمی‌گذارد اما به دلیل انجام مبادلات وسیع ایران با چین به‌طور حتم رکود حاکم در چین به‌طور مستقیم اثرگذار بر اقتصاد ایران خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) اظهار کرد: به نظر می‌رسد رشد اقتصادی در کشور چین برای سال ۲۰۲۲ در خوش‌بینانه‌ترین حالت به ۴ درصد و در حالت واقع‌بینانه به ۸/۲ درصد برسد که می‌تواند معادل ۵ درصد تورم و نیز ١٠ درصد افزایش بیکاری باشد. وی افزود: این امر در کنار سیاست‌های پولی انقباضی از جمله افزایش نرخ بهره در دنیا و چین، زمینه‌ساز کاهش سرعت در رشد اقتصادی و نیز کاهش تقاضا می‌شود که این مساله به مراتب تاثیرگذار بر فروش و صادرات شرکت‌ها خواهد بود.
کاهش قیمت کامودیتی‌ها
جبل عاملی با بیان اینکه قیمت کامودیتی‌ها طبق تجربیات گذشته در اثر رکود تورمی و نیز افزایش شاخص دلار کاهش می‌یابد، افزود: بخش زیادی از صادرات شرکت‌های بزرگ از طریق شرکت‌های کامودیتی‌محور انجام می‌شود. وی افزود: این مساله، سودآوری این شرکت‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مگر آنکه افزایش نرخ ارز متاثر از انتظارات تورمی و تورم افزایش یابد و بتواند بخشی از این زیان را جبران کند. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به این نکته که تا بازگشت اقتصاد چین به مدار رونق، نباید انتظار جهش در بازار کامودیتی‌ها را داشت، گفت: نکته دیگر هم ادامه جنگ اوکراین، چگونگی ادامه آن و نیز رویکرد قدرت به تایوان است که می‌تواند معادلات ایران را در جهت مثبت و چه منفی در حوزه سیاست و انرژی به هم بریزد. وی ادامه داد: در این میان به نظر می‌رسد که با رصد این بحران باید آمادگی لازم در سیاست‌گذاری و نیز بنگاه‌داری، مدنظر قرار گیرد.
کم‌توجهی به بازار سرمایه از سوی ذی‌نفعان
جبل عاملی در ادامه به تحولات بازار از نگاه داخلی پرداخت و گفت: به نظر می‌رسد در وضعیت فعلی در تصمیم‌گیری‌ها کمتر به بازار سرمایه توجه می‌شود و نقش کلیدی بازار در کنترل نقدینگی، تامین مالی، سرمایه‌گذاری و ایجاد فضای شفاف نادیده گرفته می‌شود. وی تصریح کرد: واقعیت این است که سرمایه‌گذاران خاطره خوشی از وضعیت بازار سهام در سال ۱۳۹۹ ندارند و بحق نسبت به آن معترض هستند؛ بر همین اساس باید اقداماتی برای بازگشت اعتماد و دلجویی آنها انجام شود و اجازه ندهیم تا سوداگری در سایر بازارها جای سرمایه‌گذاری در سهام، اوراق و صندوق‌ها را بگیرد.
افزایش سود بانکی؛ تاثیرگذار بر نوسان اخیر بورس
جبل عاملی افزایش سود بانکی را دیگر عامل تاثیرگذار بر نوسان اخیر معاملات بورس عنوان کرد و گفت: این موضوع روند بازار سهام را تحت فشار قرار داده و اکنون شاهد پرداخت سود ۲۲ درصدی به سپرده‌های یک‌ساله در برخی بانک‌ها هستیم که پیش از این هیچگاه درگیر بازی نرخ سود نمی‌شدند. این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: به اعتقاد بنده لازمه این روزها، اجرای سیاست‌های پولی - انقباضی است اما این اقدام باید مشروط به اجرای صحیح آن و نیز با در نظر گرفتن مصالح بازار سرمایه باشد. وی بر اجرای سیاست‌های مالی تاکید کرد و افزود: مهم‌ترین اقدام در این زمینه رصد تراکنش‌های مشکوک با هدف سفته‌بازی در بازارهای غیرمولد و نیز اخذ مالیات از سوداگرانی است که بدون هیچ ریسکی در فضای غیرشفاف به فعالیت می‌پردازند.
