ضرورت حل مشکلات صنعت کارگزاری: تدبیری عاجل گرفته شود
محمدرضا دهقانی احمدآباد، دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار طی نامه‌ای خطاب به مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار به بررسی و تشریح برخی از مهم‌ترین مشکلات صنعت کارگزاری پرداخت و خواستار تدبیری عاجل برای برطرف شدن مشکلات نخستین صنعت بورسی کشور شد. وی بیان کرده است: «با برآورد کاهش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و احتمالا تعدیل نیروی انسانی وکاهش تعداد شعب، ظرفیت خدمت رسانی کارگزاران به مشتریان در آینده در حالت هشدار قرار دارد و عواقب این موضوع در آینده گریبان‌گیر همه ذینفعان بازار (به خصوص سهامداران) خواهد شد. همچنین، از آنجایی که کسب و کار اصلی سایر ارکان بازار سرمایه که مشمول واریز ۳۷.۵ %از کارمزد معاملات خود به حساب صندوق توسعه شده‌اند (شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، فناوری اطلاعات و سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه) مشابه کارگزاران، مبتنی بر کارمزد معاملات است، برآورد می‌شود وضعیت نقدینگی نامناسبی را داشته باشند و از توان سرمایه‌گذاری آنها بر روی زیرساخت‌ها به خصوص تجهیرات فناوری اطلاعات، به‌شدت کاسته شده باشد؛ موضوعی که نشان‌دهنده شدت خطر احتمالی برای آینده بازار سرمایه کشور است.» دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار، در ابتدای این نامه که رو نوشت آن به ارکان بازارسرمایه و مدیران عامل شرکت‌های عضو این کانون هم ارسال شده، گفته است: «وضعیت عملکردی نهادهای مالی به منظور سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در جهت توسعه و تعمیق بازار سرمایه، اهمیت بسزایی برای نهاد ناظر دارد. در همین راستا و مطابق با رسالت این کانون، به پیوست گزارش مقایسه‌ای از وضعیت مالی صنعت کارگزاری در مقاطع ۶ ماهه سال ۱۴۰۰ ایفاد شده است.» گزارش پیوست حاصل اطلاعات صورت‌های مالی ۷۲ شرکت کارگزاری در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ و ۸۱ شرکت در نیمه دوم سال است. از آنجایی که شرکت‌های مورد بررسی در حدود ۸۵% از ارزش معاملات کل بازار را به خود اختصاص دادند و برآورد عملکرد عملیاتی ضعیف شرکت‌هایی که صورت‌های مالی آنها در دسترس نیست، می‌توان استدلال کرد که اولا نتایج این گزارش قابل تعمیم به کل صنعت است و دوما برآوردهای آن از واقعیت خوشبینانه‌تر است. برخی از مهم‌ترین نکات مطرح شده در این گزارش به‌طور مختصر شامل موارد زیر است: -با خارج کردن سود حاصل سرمایه‌گذاری‌ها از سود خالص صنعت، مشاهده می‌شود که نخست سود عملیاتی کاهش ۵۷ درصدی نسبت به نیمه سال اول داشته (کاهش سود خالص ۲۷ درصد بوده است) و همچنین سهم شرکت‌های با زیان عملیاتی از ۱۷ درصد در نیمه نخست به۴۵ درصد در نیم سال دوم افزایش یافته است. - با توجه به برآورد افزایش سرسام آور هزینه‌های عملیاتی صنعت درسال پیش رو از یک طرف و ثبات ارزش معاملات بورس و فرابورس ازطرف دیگر، پیش‌بینی می‌شود با تداوم شرایط موجود در برداشت اجباری ۳۷.۵ درصد از کارمزد معاملات، نه تنها، شاهد کاهش بیشتر سرمایه‌گذاری صنعت در زیرساخت‌ها خواهیم بود بلکه به ناچار تعدیل نیروی انسانی و کاهش تعداد شعب نیز در انتظار است. مشتریان شرکت‌های کارگزاری و سهام داران از حیث دریافت خدمات با کیفیت و به موقع، بیشترین آسیب را خواهند دید. شایان ذکر است، در گزارش وضعیت سودآوری صنعت کارگزاری موضوعاتی مانند صنعت کارگزاری در سال گذشته، میزان سرمایه‌گذاری از سود خالص منهای سرمایه‌گذاری‌ها در سال ۱۴۰۱، درصد سرمایه‌گذاری از سود خالص روی زیرساخت‌ها و حمایت از بازار سرمایه (صندوق توسعه بازارسرمایه) و ... به تفصیل بررسی شده‌اند. در بخشی از این گزارش آمده است: همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد با تداوم شرایط موجود، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها (به خصوص زیرساخت‌های IT) کاهش چشمگیری داشته است.
انتشار صورت‌های مالی سازمان نقطه پایان ندارد
سال گذشته، سازمان بورس و اوراق بهادار برای نخستین‌بار صورت‌های مالی حسابرسی شده خود را در اختیار آحاد جامعه قرار داد. سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای رسالت و ماموریت خود و مطابق با مصوبه شورای عالی بورس و اوراق بهادار، در جهت اصل شفافیت عملکرد مالی‌اش را در دید و قضاوت عموم مردم قرار داد. در همین راستا، این سازمان صورت‌های مالی تصویت شده سال ۱۳۹۹ را در خرداد سال گذشته منتشر کرد. علاقه‌مندان برای مشاهده این صورت‌های مالی، می‌توانند اینجا را کلیک کنند. حال با گذر یک سال از این اتفاق، انتشار صورت‌های مالی مربوط به سال ۱۴۰۰ سازمان بورس موضوعی است که برای فعالان بازار سرمایه مطرح شده است. معاون اجرایی سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به انتشار صورت‌های مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در سال گذشته برای نخستین‌بار به «سنا» گفت: در سال گذشته، این اقدام یک گام موثر و جدی در راستای ارتقای شفافیت سازمان بورس به عنوان رکن ناظر بازار سرمایه بوده است. این اتفاق نیز در سال جاری و برای صورت‌های مالی ۱۴۰۰ این سازمان نیز حتماً رخ خواهد داد. حسن فرج‌زاده با بیان اینکه انتشار صورت‌های مالی به روشن کردن منابع و ظرفیت‌های ماموریت‌های سازمان کمک می‌کند، تصریح کرد: سازمان بورس اگرچه در سال‌های گذشته صورت‌های مالی خود را منتشر نمی‌کرد، اما رویه روشن، شفاف و عاری از ابهامی را در انجام فعالیت‌های مالی خود داشت. این مقام ارشد سازمان بورس با بیان اینکه دریافت گزارش «مقبول از حسابرس» گواهی بر فعالیت‌های مالی شفاف این سازمان طی سال‌های فعالیت خود بوده است، اذعان کرد: دریافت این گزارش از سوی حسابرس حکایت از این دارد که این سازمان از قوانین و مقررات مالی و سایر ضوابطی که چه در قوانین وجود دارد و چه توسط مراجعی همچون شورای عالی بورس به تصویب رسیده، پیروی کرده است.
