شرکت‌های بورسی هم براساس قانون تجارت تا ۸ ماه بعد از برگزاری مجمع سالانه خود فرصت دارند تا سود نقدی را بین سهامداران خود توزیع کنند، اما نحوه پرداخت این سود در سال‌های گذشته به یکی از دغدغه سهامداران تبدیل شده بود؛ زیرا برخی شرکت‌ها از روش‌های سنتی استفاده می‌کردند که سهامداران در این مورد مجبور بودند به بانک مورد نظر آن شرکت مراجعه کرده و گاها با افتتاح حساب، سود خود را دریافت کنند. سهامداران خرد برای دریافت سود نقدی خود که مبلغ آن ناچیز، اما حق قانونی‌شان بود، از دریافت سود و ایستادن در صف بانک منصرف شده و این سود در شرکت‌ها به صورت رسوب می‌ماند که مبالغ آن سالانه بیش از هزاران میلیارد تومان است.راه‌اندازی سامانه سجام این مشکل را حل کرده است؛ به‌طوری که شرکت‌ها می‌توانند به آسانی از طریق این سامانه سود سهام را به حساب سهامداران واریز کنند.از آنجا که عمده مردم با سرمایه‌های اندک وارد بورس شده‌اند، برای ماندگاری در این بازار باید سود سهام آنها به صورت متمرکز و از طریق شماره شبا بانکی که در سجام اعلام شده، واریز شود تا حقی از کسی ضایع نشود. این موضوع یکی از مطالبات سهامداران است؛ آن هم برای بازاری که امروز حدود ۶۰ میلیون نفر در آن حضور دارند که سرمایه بیشتر این افراد مبالغ خرد و حتی زیر ۲۰ میلیون تومان است.«مجید عشقی» رییس سازمان بورس و اوراق بهادار سال گذشته با اشاره سود رسوب شده سهامداران در شرکت‌های بورسی، آن را حق‌الناس عنوان کرده و گفته بود که این مبالغ باید پرداخت شود.سال گذشته و در ادامه تلاش‌های انجام شده از سوی مسوولان برای استفاده شرکت‌ها از سجام، رییس سازمان بورس درباره پرداخت سود شرکت‌ها از طریق سامانه سجام، گفت: حدود ۲۷۰ شرکت، سود سهامداران در سال ۱۴۰۰را از طریق سجام واریز کردند، اما بقیه همکاری نکردند. از این رو با توجه به امکانات موجود و ضمانت‌های اجرایی قطعا با این شرکت‌ها برخورد خواهد شد. براساس قانون بودجه ۱۴۰۱، تمامی شرکت‌های بورسی امسال ملزم هستند تا سود سهامداران را از طریق سجام به حساب سهامداران خود واریز کنند. به‌طوری که سهامداران دیگر مجبور نباشند از این بانک به آن بانک مراجعه کنند بلکه بتوانند به صورت متمرکز سود سهام را دریافت کنند. به دنبال مطرح شدن چنین صحبت‌هایی از سوی مسوولان حاضر در بازار سرمایه، «محسن انصاری مهیاری»، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در نامه‌ای در راستای اجرای قانون بودجه سال ۱۴۰۱، اعلام کرد: تمامی ناشرین ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای تسهیل امور سهامداران موظف شدند سود تقسیمی مصوب مجمع عمومی را با همکاری شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه از طریق سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) به سهامداران پرداخت کنند.با توجه به اعلام چنین خبری، برخی از سهامداران جویای سودهای رسوب شده‌ای در شرکت‌ها شدند که به دلیل پایین بودن رقم آن و قرار گرفتن در صف‌های طولانی از دریافت چنین سودهایی انصراف می‌دادند، این در حالی است که جمع چنین سودهایی می‌تواند مبالغی کلان باشد که در حساب شرکت‌ها قرار گرفته است.
سودهای رسوب شده در حساب شرکت‌ها تحت تاثیر ۲ عامل مختلف
در این خصوص محسن انصاری مهیاری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگو با ایرنا به جزییات پرداخت سودهای رسوب شده شرکت‌ها به حساب سهامداران اشاره کرد و افزود: سودهای رسوب شده در حساب شرکت‌ها ناشی از چند عامل است که باید مورد بررسی قرار بگیرند.وی گفت: در ابتدا ممکن است سودهای رسوب شده تحت تاثیر تخلف صورت گرفته از سوی ناشر باشد که اقدام به پرداخت سود شرکت‌ها نکرده است.انصاری مهیاری عدم وجود شماره حساب معتبر در اختیار ناشران را دیگر عامل سودهای رسوب شده شرکت‌ها عنوان کرد و اظهار داشت: تحت تاثیر چنین اتفاقی سود به حساب سهامدار پرداخت شده اما سود پرداختی به دلیل عدم اعتبار شماره حساب به حساب شرکت برگشت خورده است.وی به پرداخت سود مجامع شرکت‌ها در سال‌های گذشته تاکید کرد و افزود: سازمان بورس اکنون در حال انجام برنامه‌ریزی جامعی است تا ضمن تهیه سامانه‌ای معتبر، سودهای سال گذشته شرکت‌ها را از طریق شرکت سپرده‌گذاری به حساب سهامداران واریز کند.مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: ابلاغیه روز گذشته سازمان بورس نشات گرفته از قانون بودجه امسال بود، براین اساس باید سود مشخص شده شرکت‌ها در مجامع سال ۱۴۰۱ از طریق سامانه سجام به حساب سهامداران پرداخت شود.وی ادامه داد: با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده؛ مشکل پرداخت سود رسوب شده شرکت‌ها از طریق اقداماتی که در دستور کار سازمان بورس است برطرف خواهد شد.انصاری مهیاری به جریمه در نظر گرفته شده برای ناشران متخلف اشاره کرد و گفت: پیشنهاد لایحه بودجه ۱۴۰۱ این بود تا ناشران متخلف که از پرداخت سود سهامداران از طریق سجام خودداری می‌کنند، متحمل پرداخت سود با ۲۰ درصد جریمه شوند؛ این در حالی است که این جریمه در قانون بودجه با تغییر همراه شد.مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: در قانون بودجه اعلام شده تا اگر تخلفی از سوی شرکت‌ها در زمینه پرداخت سود صورت گرفت، اعضای هیات‌مدیره آن بین ۶ ماه تا ۲ سال سلب صلاحیت شوند. وی ادامه داد: با توجه به این قانون، سازمان بورس نظارت‌های لازم را در این زمینه انجام خواهد داد و به محض ملاحظه تخلف از سوی شرکت‌ها در سال ۱۴۰۱، مراتب را برای سلب صلاحیت کل اعضای هیات‌مدیره به قوه قضاییه ابلاغ می‌کند. انصاری مهیاری افزود: همه ناشران ثبت شده در سازمان بورس باید سود خود را از طریق سامانه سجام به حساب سهامداران پرداخت کنند که در این زمینه سازمان بورس به صورت روزانه نظارت لازم را در این زمینه خواهد داشت.
