سرمایهگذاری غیرمستقیم عامل عمق در بورس
کامران رحیمی، کارشناس اقتصادی می‌گوید: یکی از علل آسیب سهامداران حقیقی در سال 1399 و 1400، ورود مستقیم آنها به بورس و سرمایهگذاری هیجانی در این بازار بود.وی با اشاره به مزیت‌های سرمایهگذاری غیرمستقیم در بازار سرمایه از طریق صندوق‌ها با درآمد ثابت ادامه داد:
سرمایه گذاری غیرمستقیم و با رویکرد بلندمدت از سوی سهامداران حقیقی می‌تواند بازار با ثبات و با عمق بیشتری را رقم بزند.رحیمی تاکید کرد: ورود سرمایه به بازار سرمایه از طریق نهادها و ابزارهای حرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای منجر به تخصیص بهتر منابع در بازار و مانع از ضرر و زیان قابل توجه سرمایه گذاران غیرحرفه‌ای خواهد شد. همچنین رویکرد بلندمدت نیز اثرات مقطعی و هیجانی در بازار را کنترل و ضررهای ناشی از رفتارهای هیجانی در بازار را به حداقل می‌رساند.اما نکته قابل توجه که سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس را درسال 1401 بسیار جذاب می‌کند، به مساله مالیات ستانی از سود این صندوق‌ها بر می‌گردد. صفحه روابط عمومی سازمان بورس در توییتر در این خصوص نوشت: «با توجه به ابهامات در مورد آثار مالیاتی ناشی از بند (ر) تبصره ۶ ماده واحده بودجه ۱۴۰۱ بر صندوق‌های سرمایهگذاری، سازمان بورس پیگیر اظهارنظر صریح سازمان امور مالیاتی کشور شد. مطابق پاسخ سازمان امور مالیاتی، سود سپرده بانکی صندوق‌های سرمایهگذاری مشمول مالیات نخواهد شد.»بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه این تصمیم سازمان بورس و سازمان امور مالیاتی در زمینه رونق صندوق‌های سرمایهگذاری را بسیار مهم دانسته و این موضوع را مزیت بزرگی برای صندوق‌های سرمایهگذاری عنوان کرده‌اند.صندوق‌های سرمایهگذاری یا صندوق‌ها با درآمد ثابت با استفاده از مدیران و کارشناسان متخصص، اقدام به خرید و فروش سهام در چارچوب مقررات بازار سرمایه می‌کنند. سبد سهام متنوع با کاهش ریسک ویژگی اصلی شیوه سرمایهگذاری در این صندوق‌هاست که در اختیار سرمایهگذاران قرار می‌گیرد.بسته به میزان ریسک‌پذیری سهامداران، آنها می‌توانند صندوق‌هایی با بازده بالاتر در دوره‌های زمانی کوتاه‌مدت و بلندمدت انتخاب کرده و این مساله می‌تواند منجر به کاهش ریسک سرمایهگذاران در کنار کسب بازده مناسب و حتی بیشتر از شاخص نیز شود.در عین حال این صندوق‌ها یک مزیت ویژه دارند. قابلیت صدور و ابطال واحدهای سرمایهگذاری این صندوق‌ها، این امکان را برای سرمایهگذاران فراهم می‌سازد تا در هر زمان که مایل به خرید باشند، بدون توجه به عرضه و تقاضایی که برای آن صندوق وجود دارد به قیمت خالص ارزش روز داراییها اقدام به خرید کنند و در زمانی که می‌خواهند واحدهای خود را بفروشند، بدون نگرانی و دغدغه از صف فروش بتوانند واحدهای صندوق خود را با ابطال کردن واحدهای صندوق سرمایهگذاری، به فروش رسانده و وجه خود را ظرف چند روز کاری دریافت کنند.بسیاری از صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک امکان صدور و ابطال آنلاین دارند و لذا نیاز به مراجعه‌های حضوری کاهش یافته است. در عین حال برای افراد تازه وارد در صورتی که صندوق سرمایهگذاری سهامی قابل معامله را خریداری می‌کنند، این نکته باید مد نظر قرار گیرد که این صندوق‌ها دارای ریسک قیمت هستند و در دوره رونق بازار بالاتر از خالص ارزش روز دارایی‌های‌شان معامله می‌شوند و در روزهای رکود بازار با قیمتی پایین‌تر از ارزش روز داراییها معامله می‌شوند که نشان‌دهنده ضعف بازارگردانی آنها بوده و ریسک بیشتری را به سرمایهگذاران خود وارد می‌سازند.
تامین مالی سهامداران شرکت‌های هلدینگ از اوراق اجاره
مجید پیره، دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: در این جلسه، تامین مالی برای شرکت‌هایی که سهام شرکت‌های هلدینگ را در اختیار دارند، بررسی و به جمع‌بندی رسید.پیره بابیان اینکه اوراق اجاره مبتنی بر سهام، چند سالی است که در بازار سرمایه به مرحله اجرا رسیده است، تصریح کرد: شرکت‌هایی که سهام در اختیار دارند با رعایت مصوبات مربوطه این امکان را دارند که سهم خود را بفروشند و منافع آن سهم را در قالب عقد اجاره به شرط تمدید در اختیار بگیرند.او در پاسخ به این پرسش که آیا سهام یک مال قابل اجاره است، گفت: این موضوع در کمیته فقهی بررسی شده است و کمیته در نهایت به این جمع‌بندی رسید که سهام شرکت‌هایی که در آن شرکت‌ها دارایی‌های قابل اجاره (مانند ساختمان، ماشین‌آلات، زمین) نسبت به دارایی‌های غیر قابل اجاره (مانند وجه نقد، مطالبات) غلبه داشته باشد، سهام این شرکت‌ها می‌توانند به عنوان موضوع عقد اجاره قرار بگیرند؛ دارنده این سهام از محل فروش آن و اجاره به شرط تملیک می‌تواند به تامین مالی بپردازد.دبیر کمیته فقهی سازمان بورس افزود: بنابراین، هر سهمی را نمی‌توان موضوع عقد اجاره قرار داد و تنها سهام شرکت‌های خاصی می‌توانند موضوع عقد اجاره قرار بگیرند.او در پاسخ به این پرسش که نظر کمیته تخصصی فقهی در خصوص اجاره دادن سهام یک شرکت هلدینگ که شرکت‌های مختلفی را تحت تملک خود دارد چیست، اذعان کرد: کمیته فقهی در سه جلسه، بحث مفصلی در ارتباط با سهام شرکت‌های هلدینگ و اجاره دادن آنها داشت. این موضوع با قید فوریت در کمیته فقهی با توجه به ضرورتی که مساله تامین مالی از محل تامین مالی حاصل از انتشار اوراق اجاره یکی از بنگاه‌های مهم اقتصادی در کشور دارد، مطرح شد.
