بورس در سال 1400 وضعیت چندان مطلوبی نداشت. سرمایه‌گذاران بسیار زیادی در این بازار زیان کردند و با زیان‌های میلیاردی از بازار خارج شدند. به‌طور کل اغلب سهامداران از وضعیت موجود در این سال راضی نبودند.
شاخص کل بورس تهران در سال 1400، سه درصد رشد داشت، اما شاخص کل هم وزن افت حدود 20 درصدی را تجربه کرد. این اتفاق در حالی بود که سهام مردم نه تنها رشدی نداشت، بلکه با افت‌های شدیدی هم مواجه بود. بررسی پرتفوی سهامداران بورسی نشان می‌دهد که آنها در سهام مختلف همچنان در ضررهای سنگین هستند و موفق به جبران این ضررها نشده‌اند. در این شرایط، با پدیده «سهم خوابی» در بازار مواجه هستیم و اکثر سهامدارانی که در سال 99 و در اوج رشد بورس وارد این بازار شده بودند در ضررهای سنگین به امید جبران آنها دست به سهام‌شان نمی‌زنند.
در ماه‌های اخیر، بورس وارد روندی خنثی شده و افت چندانی ندارد که کارشناسان عقیده دارند وضعیت بازار بد نبوده است. بورس اگرچه در این ماه‌ها رشد چندانی نداشته، اما با افت زیادی هم مواجه نشده است.
کارشناسان بازار سرمایه، افزایش ارزش معاملات را یک سیگنال جدی و مهم برای آغاز روند صعودی بورس می‌دانند. ارزش معاملات در روزهای گذشته، نسبتاً خوبی داشته است و بورس یک هفته نسبتاً متعادل را پشت سر گذاشت.
این اتفاق در حالی رخ داده که در اسفندماه، بازار سرمایه همواره با فشار فروش گسترده از سوی سهامداران حقیقی و حقوقی مواجه می‌شد که بنا به دلایل مختلف اقدام به نقد کردن سهام‌شان می‌کردند.
در هفته‌ای که گذشت، بازار افت چندان شدیدی نداشت و توانست به معاملات با ثبات خود ادامه بدهد.
گروه خودرویی که با خبر پذیرش خودروی شاهین در بورس کالا در طی روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه با افزایش تقاضا مواجه بودند، حالا صف خرید هستند. نمادهای خودرو و خساپا به عنوان لیدرهای گروه خودرویی، نقش عمده‌ای در بازار دارند و پیش‌بینی ادامه رشد آنها در سال آینده نیز دور از انتظار نیست.
همچنین رسیدن نرخ تسعیر ارز بانک‌ها به ۲۰ هزار تومان توسط بانک مرکزی نیز خبر بسیار خوبی برای گروه بانکی به حساب می‌آید که می‌تواند برای سال 1401، سودهای رویایی برای این گروه در پی داشته باشد. از طرفی دیگر، با وجودِ تمامی اخبار ضد و نقیض، مذاکرات برجام نیز همچنان ادامه دارد و هر خبر مثبتی می‌تواند گروه‌های ریالی مانند خودرویی، بانکی و بیمه‌ای را با جهش‌های فوق‌العاده مواجه کند. در چنین شرایطی، پیش‌بینی می‌شود که طی سال 1401، بازار روند صعودی با شیب ملایم را تجربه کند.
بورس در نقاط تعادلی معامله می‌شود
احمد اشتیاقی، کارشناس بازار سرمایه نوشت: تا زمانی که وضعیت مذاکرات برجام مشخص نشود، بورس در نقاط تعادلی و خنثی معامله می‌شود. در حال حاضر دو مولفه قیمت‌های جهانی و احیای برجام روی معاملات تأثیر دارد. اگر برجام احیا شود بورس وضعیت خوبی را تجربه می‌کند و تا تیرماه ۱۴۰۱ و فصل مجامع روند صعودی در بازار خواهیم داشت. هر چقدر احیای برجام زمان‌بر باشد، بازار در نقاط تعادلی مورد معامله قرار می‌گیرد. اگر قیمت‌های جهانی در همین سطوح بماند بازار هم در همین سطوح باقی می‌ماند. اما با توافق روسیه و اوکراین قیمت‌های جهانی کاهش پیدا می‌کند و این موضوع تأثیر منفی روی بازار دارد. اگر قیمت‌های جهانی بیش از ۱۵ درصد افت نکند. نمی‌توان انتظار کاهش شاخص کل را داشت. همچنین باید توجه کرد که با امضای توافق برجام بورس روند افزایشی به خود می‌گیرد.
سال خوبی برای بورس بود
همایون دارایی، کارشناس بازار سرمایه نوشت: سال ۱۴۰۰، سال پر خبری برای بازار سرمایه بود؛ دوره افت طولانی‌مدت بازار، انتخابات ریاست‌جمهوری، تغییر رییس سازمان بورس، عرضه پرسپولیس و استقلال و همچنین وضعیت بازار جهانی، مهم‌ترین تحولات امسال بودند. انتخابات ریاست‌جمهوری امسال با حضور پررنگ بازار سرمایه رقم خورد و اکثر کاندیداهای ریاست‌جمهوری تلاش کردند آرای زیان‌دیدگان بورس را به سمت خود جلب کنند. نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری به تغییر رییس سازمان و انتخاب دکتر عشقی منجر شد تا ساختمان ملاصدرا برای چهارمین بار، حضور رییس جدیدی را در دو سال اخیر تجربه کند که خود نشان‌دهنده مشکل ساختاری در بازار سرمایه است که باید در بازنگری بازار سرمایه اصلاح شود.
در همین حال، بازار سرمایه به دلیل بروز کرونا و پس از آن، جنگ روسیه و اوکراین شاهد یکی از بزرگ‌ترین سوپرسیکل‌های بازار مواد خام و نفت بوده است. تکرار نفت بالای ۱۰۰دلار و رکوردشکنی فلزات رنگین باعث شده است تا بازار سرمایه به‌رغم کاهش قیمت‌ها و شاخص، شاهد افزایش فروش و سود‌آوری شرکت‌ها باشد. در این شرایط، سهامداران پس از نزدیک به ۱۸ماه، چشم به راه رشد بازار برای رسیدن دوباره آن به نقطه اوج مرداد ۹۹ هستند؛ انتظاری که البته با توجه به میزان تورم و رفتارهای بازارهای موازی برای سهامداران سخت و آزاردهنده توام با زیان سنگین بوده است.
دید بلندمدت در بورس مهم است
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه نیز نوشت: وقایع بورس در سال ۹۹ و صعود چشمگیر و بیش از انتظار قیمت سهام و شاخص کل بورس و متعاقباً سیر نزولی و اصلاح قیمت پیاپی طی ۱۸ماه گذشته، همچنین گسترش و تکثر سهامداران و ذی‌نفعان بازار سرمایه بورس نسبت به سال‌های گذشته، بورس را در کانون توجه اغلب مسوولان اقتصادی و سیاسی قرار داد؛ به‌طوری که تمام کاندیداهای ریاست‌جمهوری موضوع حمایت از سهامداران خرد و فعل و انفعالات بورس را یکی از محورهای برنامه‌های خود اعلام کردند. حمایت از بازار سرمایه می‌تواند به‌صورت شکلی و گذرا از طریق مدیریت، کنترل شاخص و قیمت، کند کردن روند اصلاح قیمت و شاخص یا با تغییر ضوابط در نظام معاملات یا حتی تغییر اساس و ماهیت موضوع فعالیت نهادهای مالی و ناشران صورت پذیرد؛ اما بخش عمده تصمیمات اتخاذشده در سال ۱۴۰۰ که عمدتاً ناشی از تجربه تلخ سال ۹۹ بود، مسوولان اقتصادی را به فکر چاره‌جویی و حمایت مداوم و اصولی از بازار سرمایه انداخت. نگاه به رخدادها و تغییر در رویکرد مسوولان اقتصادی در سال ۱۴۰۰ بیانگر این تغییر تفکر و دید بلندمدت و استراتژیک حمایت از بورس است.
پیش‌بینی بورس در سال 1400
علی طباطبایی، کارشناس بازار سرمایه نیز نوشت: بازار در مقطعی قرار دارد که به نظر می‌رسد کف قیمتی آن تثبیت شده اما از طرفی بازار تصمیم به صعود نگرفته و روند صعودی خود را شروع نکرده است. با توجه به حجم معاملات و افت قیمت‌هایی که تاکنون شاهد آن هستیم، انتظار می‌رود بازار روند «ساید» خود را تا یک سال و نیم آینده ادامه دهد. اما در یکسال و نیم آینده، قیمت‌ها صعودی یا نزولی مطلق نخواهد بود و شاخص نیز در محدوده یک میلیون و 250 هزارتا یک میلیون و 600 هزار نوسان خواهد داشت. بنابراین، بازار روند مشخصی نخواهد داشت که بتوان گفت بازار صعودی یا نزولی شده است. با گذشت زمان، به نظر می‌رسد در یک الی سه ماهه آینده، با رسیدن به فصل گزارش‌های سالانه شرکت‌ها در بورس شاهد استقبال صنعت به صنعت از سوی سهامداران خواهیم بود اما این استقبال نمی‌تواند موجبات حرکت کلیت بازار را فراهم کند.
از سوی دیگر باید دانست با توجه به اینکه نقدینگی کافی در بازار وجود ندارد، قدرت و توان لازم برای جهش بازار وجود ندارد. تمامی نوسانات روزهای قبل در سیکل «ساید شدن» بازار قرار می‌گیرد. به عبارتی دیگر، بازار روندی خنثی با محدوده نوسان مشخص پیدا کرده و به نظر می‌رسد کف و سقف قبلی خود را نشکند.در صورت حصول توافقی عجیب و غریب یا جهش قیمتی شدید، شاخص سقف قبلی خود را رد خواهد کرد. اما اگر شرایط فعلی ادامه یابد، جهشی در بازار مشاهده نخواهد شد. مقطع کنونی، برای کسانی که به دید بالای یک سال وارد بورس می‌شوند، مقطع مناسبی برای سرمایه‌گذاری است. اما افرادی که می‌خواهند به صورت کوتاه‌مدت در بازار فعالیت کنند، باید دائماً در صنایع مختلف جابه‌جا شوند. در تقسیم‌بندی صنایع مختلف، صنایعی که فروش آنها تحت تأثیر سطح کلان اقتصادی نبوده و کم ریسک هستند، برای سرمایه‌گذاری مناسب‌ترند. برای مثال، فروش صنعت مواد غذایی، . پتروشیمی و دارویی تحت هر شرایطی کاهش نخواهد یافت.
