گروه بازارسرمایه|
شاخص کل بازار سرمایه روز گذشته رشد بیش از سه هزار واحدی داشت اما ارزش معاملات به محدوده دو هزار میلیارد تومان رسید. خبر لغو برخی از تحریم‌ها نتوانست تاثیری روی بورس بگذارد و همچنان بی‌اعتمادی و خروج نقدینگی در بازار وجود دارد. امریکا با رفع آن دسته از تحریم‌هایی موافقت کرده که به فعالیت‌های هسته‌ای ایران باز می‌گردد. هدف اصلی امریکا از رفع تحریم‌های هسته‌ای غیرنظامی ایران این است که مذاکرات وین تسهیل شود. آن‌طور که رویترز و آسوشیتدپرس گزارش داده‌اند امریکا تحریم‌هایی که پیش از این روی برخی فعالیت‌های هسته‌ای ایران نظیر پروژه اتمی بوشهر، نیروگاه آب سنگین اراک و تحقیقات هسته‌ای وضع کرده بود را لغو کرده است. اما لغو این تحریم‌ها به چه معناست؟ پیش از این و بر اساس تحریم‌هایی که دولت دونالد ترامپ علیه ایران وضع کرده بود، هر کشور و شرکت خارجی که با برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران همکاری می‌کرد، تحریم می‌شد. وزارت خارجه امریکا روز گذشته «تهدید به تحریم» علیه کشورها و شرکت‌های خارجی از جمله روسیه، چین و کشورهای اروپایی را که با بخش غیرنظامی برنامه هسته‌ای ایران همکاری می‌کردند، لغو کرده است. روز گذشته، وزیر امور خارجه امریکا، لغو تحریم‌های هسته‌ای غیرنظامی ایران را امضا کرد. پس از آن وزارت امور خارجه امریکا در اطلاعیه‌ای به کنگره اعلام کرد: معافیت از این فعالیت‌ها به تکمیل توافق برای بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام کمک می‌کند و زمینه را برای بازگشت ایران به اجرای تعهداتش در برجام فراهم می‌سازد. معافیت‌های تحریمی جدید به کشورها و شرکت‌های خارجی اجازه می‌دهد تا در پروژه‌های غیرنظامی نیروگاه هسته‌ای بوشهر ایران، نیروگاه آب سنگین اراک و راکتور تحقیقاتی تهران کار کنند. وزارت امور خارجه امریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «معافیت از این فعالیت‌ها برای تسهیل گفت‌وگوها طراحی شده است که برای رسیدن به توافق در بازگشت متقابل به برجام کمک می‌کند و زمینه را برای بازگشت ایران به اجرای تعهداتش فراهم خواهد کرد.»
تحریم‌های دیگرایران چه زمان برطرف‌می‌شود؟
به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و سوالات عمومی این است که دیگر تحریم‌هایی که امریکا علیه ایران وضع کرده، به خصوص تحریم‌های بانکی و نفتی چه زمانی رفع می‌شود؟ هنوز جواب این سوال مشخص نیست. چون مذاکرات وین برای احیای برجام و رفع تحریم‌ها همچنان ادامه دارد. اگرچه این مذاکرات به ایستگاه پایانی نزدیک شده، اما توافق نهایی هنوز حاصل نشده است. اگرچه کاملا در دسترس است. مذاکرات وین موقتا متوقف شده اما به زودی از سر گرفته می‌شود. آغاز دور جدید مذاکرات در هفته جاری، می‌تواند به توافق نهایی ختم شود و بعد از آن مشخص می‌شود که هر کدام از تحریم‌هایی که امریکا علیه ایران وضع کرده چگونه و تحت چه شرایطی رفع می‌شود.پیش از این ایران اعلام کرده بود که تنها در صورتی توافق جدید را می‌‌پذیرد که امریکا کلیه تحریم‌هایی را که علیه برنامه هسته‌ای و اقتصاد ایران وضع کرده، لغو کند. از طرف دیگر، طرفین چند شرط برای رفتن بر سر میز مذاکره داشتند. شرط ایران آزادسازی منابع بلوکه شده ارزی ایران بود و شرط امریکا آزادی زندانیان امریکایی بود.دو هفته قبل بخشی از منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی آزاد شد و بحث آزادسازی منابع دیگر هم مطرح است. ایران هم گفته اگر امریکا به توافق هسته‌ای پایبند باشد، زندانیان سیاسی را آزاد می‌کند. بر این اساس می‌توان گفت آنچه ظرف امروز و دو هفته قبل رخ داده، مقدمه مذاکرات هسته‌ای است و بیشتر شامل اقداماتی است که حسن نیت طرفین را ثابت کند. بعد از آن احتمالا می‌توان امیدوار بود که تحریم‌های بانکی و نفتی ایران هم رفع شود.
رفع تحریم چه تاثیری روی بورس دارد؟
به گفته کارشناسان اقتصادی رفع تحریم‌ها می‌تواند بورس را در بلندمدت صعودی کند. کارشناسان اعتقاد دارند در صورت احیای برجام یا انعقاد توافقی جدید برخی از صنایع از جمله بانک و بیمه روزهای به مراتب بهتری را به خود خواهند دید.دلیل سبزپوش شدن بورس در بلندمدت را می‌توان اثرگذاری کاهش تحریم‌ها دانست. در وهله اول این کاهش نرخ دلار کاهش می‌یابد و این کاهش نرخ به صورت روانی و واقعی تمام بورس را تحت تاثیر قرار می‌دهند. اما در اصل سهام بانکی، بیمه‌ای، خودرویی و پتروشیمی در کوتاه‌مدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد. احتمالا آینده روشنی در انتظار این سهام است.
