تعادل|
کار بورس در سومین فصل سال نیز به پایان رسید و شاخص کل این بازار با افت تقریبا 5 درصدی در آذرماه، تمام سودی را در 9 ماهه نخست سال جاری کسب کرده بود از دست داد. در این فصل رکورد خروج نقدینگی از تالار شیشهای شکست و همچنان شاهد رکود هستیم.
بررسی آمارها نشان می‌دهد که 99.8 درصد از نقدینگی ورود به بازار در پنح ماهه نخست سال 1399 بوده و پس از پول‌ها مسیر خروج از بازار را پیش گرفتهاند. برهمین اساس شاخص کل بازار به نقطه شروع سال بازگشت از رشد در برابر رقیبان خود جا ماند.
امسال روزهای متفاوتی برای سهامداران داشت. روزهایی که از رکود عمیق معاملاتی حکایت می‌کند. این رکود اما به دلیل افزایش صف‌‌‌نشینی در سمت فروش و انجماد معاملاتی نبود بلکه ضعف تقاضا به کاهش دادوستدها منجر شده است.
بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد میانگین روزانه ارزش معاملات خرد سهام در آخرین ماه از پاییز 2038میلیارد تومان بوده که نسبت به مدت مشابه سال 99 از افت 85درصدی خبر می‌دهد. با افزایش این بازه زمانی به فصل پاییز نیز آمار دادوستدها چنگی به دل نمی‌‌‌زند. جایی که در 3ماه گذشته، میانگین روزانه 2893میلیارد تومان سهم (با افت 68درصدی نسبت به پاییز 99) میان فعالان بازار جابه‌‌‌جا شده است.
ضعف تقاضا مهم‌ترین دلیل رکود معاملات سهام در تالار شیشهای است. از این رو هرچند فروشندگان مانند ماه‌های نخست نزولی شدن قیمت سهام در صفهای خروج از بازار بست نشسته بودند، اما در سال جاری خبری از این فروش‌های هیجانی نبود. با این حال خریدار چندانی نیز در بورس مشاهده نمی‌شود. بی‌‌‌اعتمادی به سیاست‌گذار، ناامیدی از احیای بازار سهام به سبب بی‌‌‌برنامه بودن متولیان بازار برای ساماندهی قوانین و مکانیزم‌‌‌های معاملاتی و در عین حال جذابیت دیگر گزینه‌های سرمایه‌گذاری همگی از عواملی هستند که سبب شدند رکودی مضاعف تالار شیشهای را در بر بگیرد.
فروش ادامه‌دار برای خروج از بازار
معاملات آخرین ماه از فصل پاییز در حالی پایان یافته که حقیقی‌‌‌ها 4هزار و 178میلیارد تومان دیگر از سهام خود را به دست سهامداران عمده سپردند. حالا 5 ماه متوالی است که خالص خرید مثبتی از سوی این دسته از بورس‌‌‌بازان ثبت نشده است. در این میان آمار خروج سرمایه‌های حقیقی در فصل پاییز 13هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود و بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد این دسته از بورس‌‌‌بازان از ابتدای سال 1400 تا پایان آذرماه، خالص فروشی به میزان 35هزار و 191میلیارد تومان رقم زده‌‌‌اند.
این خروج بی‌‌‌وقفه که نشان از ناامیدی بورس‌‌‌بازان به آینده بازار سهام و هراس از دود شدن سرمایه‌ها دارد، سبب شده تا تقریبا تمام پولهای جذب شده به سهام بورسی در سال 99 از بازار خارج شود. در ۵ماه نخست سال ۹۹ بود که شور و اشتیاق ورود به بازار سهام سبب شد تا آمار ورود پولهای حقیقی در این بازه زمانی ۱۴۲ روزه، به رقم اعجاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌انگیز و بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه ۹۵هزار و ۴۶۱میلیارد تومان برسد. این روند اما ادامه پیدا نکرد و با تغییر مسیر بازار، پولهای حقیقی نیز برای ماندن در این بازار دچار تردید شدند و با موج‌‌‌‌‌‌‌‌‌های صعودی و نزولی تغییر نقش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دادند.
در مجموع اما در ۱۶ ماه گذشته که رکودی فرسایشی بازار را فراگرفته، شاهد خروج 95هزار و 239میلیارد تومان از این سرمایه‌های خرد بودیم. به عبارتی حدود 8/ 99 درصد از پولهای حقیقی وارد شده به بازار در سال گذشته، تصمیم گرفتهاند فعلا قید سرمایه‌گذاری در بورس را بزنند.
وضعیت بورس تغییر می‌کند؟
حسین مرید سادات، کارشناس بازارسرمایه در گفت‌وگو با «تعادل» درخصوص وضعیت بازارسرمایه می‌گوید: اگر بخواهیم وضعیت بازار در چند هفته اخیر را زیر ذره‌بین بگذاریم اخبار ضد و نقیض بسیاری در روزهای معاملاتی بازار منتشر می‌شد که این اخبار می‌توانست روی وضعیت بازار تاثیرگذار باشد و شرایط از آنچه که هست سخت‌تر و بحرانی‌تر کند.
وی ادامه می‌دهد: اخبار اختصاصی برای نمادهای یا صنایع همانند قطع کردن گاز گروه سیمانی و فولادی که به مراتب اثر خود را بر روی این مارکت و به خصوص نمادهای این گروه‌ها گذاشت شاهد اصلاح و بعضاً از دست رفتن کف‌های حمایتی در نواحی خوب تکنیکالی بودیم و از طرفی دیگر پس از انتشار لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور و به گونه‌ای عدم شفافیت و قابل قبول نبودن و دارای ابهام بودن این لایحه و از سمت و سویی مورد اقبال قرار نگرفتن این لایحه از طرف اهالی بازار سرمایه تاثیر منفی خود را بر روی بازار سرمایه گذاشت
این کارشناس بازارسرمایه اظهار می‌کند: ما همچنان شاهد و نزول شاخص و قیمت نمادها و از دست رفتن کف‌های حمایتی در این مارکت بودیم ولی با این افت قیمت‌ها و از دست رفتن کف‌های حمایتی شاخص را در واقع می‌توان عددی زیر یک میلیون واحد متصور شد چراکه با این حجم از اصلاح بازار و افت شدید قیمت‌ها شاخص به نوعی خود را روی عدد یک میلیون و سیصد هزار واحد نگهداشت ولی قیمت سهم‌ها و ارزش نمادها روز به روز کاسته می‌شدند و اکثریت بازار در منفی معامله شدند و شاهد صفهای فروش زیادی در روزهای بد بازار بودیم که این وضعیت کمی با رقم شاخص همخوانی نداشت و می‌بایست شاخص زیر ارزش فعلی خود قرار می‌گرفت
مرید سادات در ادامه گفت‌وگو می‌گوید: این شرایط پیش آمده برای بازار تدبیر و چاره‌اندیشی و حمایت متولیان این بازار را می‌طلبد که همانطور که با عرضه‌های پیاپی حقوقی‌های بازار و انتشار اخبار منفی و ضد و نقیض و آزمون و خطا‌های بسیار روی این مارکت و تامین کسری بودجه به شیوه غیر متعارف و اصولی موجب اصلاح و ریزش بازار شدند باید اعتماد از دست رفته و نقدینگی خارج شده از این بازار را که به نوعی نفس این بازار هست رابه این مارکت برگردانند و ارزش و حجم معاملات خوبی را شاهد باشیم. بازار بورس یک مارکت دیرینه است که همیشه بوده است و خواهد بود ولی نیاز به حمایت و حرکت و اصول و تدبیر دارد در صورت حمایت و بازگشت نقدینگی ورود و ورود پول به این مارکت می‌توان آینده خوبی را برای بازار و صنایع متصور شد
وی در نهایت می‌گوید: هم‌اکنون که کف بازار پس از اصلاح‌های فراوان به نوعی مشخص شده است هم‌اکنون نیازمند رفع شدن ابهامات موجود است تا بازار به مدار صعود بازگردد و مطمئناً انتشار اخبار خوب و چاره‌اندیشی‌هایی که به نفع بازار و به موقع انجام هستند همانند فرمان ۱۰بندی دولت که تأثیر مثبت خود را بر روی صنایع بورسی گذاشت و دو روز متوالی بازاری سبز و بر مدار صعود را شاهد بودیم و شاخص عدد خود را بالای یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد کار خود را به پایان رساند امیدواریم بازار خود را بر مدار صعود تثبیت کند و شرایط متعادلی را در بازار شاهد باشیم.
