تعادل|
بازار سرمایه مجدداً اولین روز کاری خود را با سرخ‌پوشی آغاز کرد و مولفه‌های اقتصادی نیز نتوانستند تأثیر مثبتی بر روی معاملات بگذارند. روز گذشته قیمت دلار وارد محدوده 30 هزارتومانی شد و معاملات این بازار نشان می‌دهد که دلار به نرخ 30 هزار و 360 تومان در بازار آزاد رسیده است. به‌هرحال مولفه‌های زیادی روی بورس تأثیر دارد و نمی‌توان تأثیر اخبار سیاسی و نرخ دلار در بازار آزاد را نادیده گرفت. درست است که دلار بورسی با نرخ نیمایی حساب می‌شود اما؛ نرخ دلار در بازار آزاد نیز تأثیر بسزایی درروند معاملات دارد. از سویی با توجه به مذاکرات مردم و سهامداران در انتظار خبر خوش هستند و درنهایت سروسامان یافتن بودجه 1401 نیز می‌تواند روند سرمایه‌گذاری را تغییر دهد.
در مساله بودجه نباید موضوع نرخ تسعیر ارز را نادیده گرفت چراکه؛ به دلیل نگاه بسته دولتی در بازار ارز تأثیر بسزایی از تصمیمات می‌پذیرد. افزایش این نرخ در محاسبات دولت‌ها می‌تواند اثری بااهمیت در صورت‌های مالی شرکت‌ها بگذارد، چراکه در بسیاری از نمادهای دلاری بازار، فروش به‌صورت ارزی بوده و در سایر شرکت‌ها هم مبنای محاسبه نرخ فروش تسعیر ارز است. مضاف بر همه اینها موسساتی نظیر بانک‌ها همه‌ساله بخش قابل‌توجهی دارایی ارزی دارند که برای معین شدن ارزش ریالی آن در صورت‌های مالی خود نیازمند گرفتن نرخ تسعیر از دولت و بانک مرکزی هستند. ازاین‌رو می‌توان گفت که افزایش نرخ تسعیر در بودجه سال بعد می‌تواند اثر مهمی بر درآمد بورسی‌‌‌ها داشته باشد. به‌هرحال رییس سازمان بورس گفته که بودجه 1401 به نفع بورس و سهامداران است اما؛ بازهم تردید بسزایی در بین سرمایه‌گذاران وجود دارد و بخش عمده‌ای از افراد ترجیح می‌دهند که سرمایه خود در بازاری خارج از ایران سرمایه‌گذاری کنند. (همانند ارزهای دیجیتال یا خرید مسکن در سایر کشورها) رضا جعفری، کارشناس بازار سرمایه در خصوص بازار می‌گوید: بازار با تغییرات چشمگیر مواجه نمی‌شود، برای همین کماکان بازار پر از ابهام و با فضای عدم اطمینان مواجه است. متأسفانه اخبار ضدونقیضی از بودجه سال ۱۴۰۱ به گوش می‌رسد که این فضا ابهامات بازار و سهامداران را تشدید کرده است. در کنار این موضوع روند فرسایشی بازار و ناامیدی ناشی از عدم‌حمایت از بازار برخلاف وعده‌های مسوولان جو سرمایه‌گذاری بورسی را منفی کرده است. طبیعتاً در این هفته نیز بازار خوبی نخواهیم داشت و به‌رغم اینکه این موضوع سخت و دردناک است، اما متأسفانه تا زمانی که حمایتی از بازار صورت نگیرد، بعید به نظر می‌رسد روند منفی و فرسایشی بازار تغییر کند. نتیجه چنین فضایی این است که سهامداران خسته هستند و در این روند‌‌های فرسایشی در بازار فشار فروش حاکم می‌شود و با خروج هرروزه سرمایه از بازار مواجهه هستیم. درنهایت روند طبیعی بازار همچنان منفی است، اما باید این موضوع را مطرح کنم که برای سهامدار تحمل این روند خیلی سخت است و منتظر حمایت‌های عملی در بازار باشیم، چراکه سهامداران دیگر با گفتاردرمانی و وعده، نگرش و استراتژی خودشان را در بازار تغییر نمی‌دهند. نکته دیگری که باید درباره بازار هفته پیش رو مطرح کنم؛ این است که احتمال دارد که ارزش معاملات با روندی که بازار در پیش‌گرفته است به زیر دو هزار و حتی هزار میلیارد تومان نیز برسد. به عبارتی بازار در حالت اغما به سر می‌برد؛ یعنی بازار بورس کشورمان از حالت کما گذشته است و به مرحله اغما واردشده است. درنتیجه اگر به داد بازار نرسند، ممکن است این روند بازار ماه‌ها ادامه داشته باشد.
چراغ‌قرمز بورس برای سهامداران
بازار سرمایه یک هفته دیگر را با روندی نزولی آغاز کرد و شاخص کل بورس تا حدود یک‌میلیون و ۳۳۰ هزار واحد کاهش یافت. شاخص کل بورس در اولین روز کاری هفته با ۵۳۳۷ واحد کاهش در رقم یک‌میلیون و ۳۳۴ هزار واحد ایستاد. شاخص کل با معیار هم‌وزن هم ۴۶۵۲ واحد کاهش یافت و به رقم ۳۶۲ هزار و ۹۰۸ واحد رسید. معامله‌گران این بازار ۳۸۲ هزار معامله به ارزش ۳۰ هزار و ۴۴ میلیارد ریال انجام دادند.بانک ملت، بانک تجارت، مخابرات ایران و بانک صادرات نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر منفی و در مقابل پالایش نفت لاوان و پالایش نفت اصفهان نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر مثبت را روی بورس گذاشتند.در آن‌سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس هم با ۱۰۰ واحد کاهش در رقم ۱۹ هزار و ۱۳۵ واحد ایستاد. معامله‌گران این بازار ۱۸۷ هزار معامله به ارزش ۱۴ هزار و ۲۰ میلیارد ریال انجام دادند.
پتروشیمی زاگرس و تولید نیروی برق دماوند نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر مثبت و در مقابل سنگ‌آهن گوهر زمین، فرابورس ایران، سهامی ذوب‌آهن اصفهان و مجتمع جهان فولاد سیرجان نسبت به سایر نمادها بیشترین تأثیر منفی را روی فرابورس گذاشتند.
یک کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به بی اعتنایی بازار نسبت به رشد نرخ دلار، پیش‌بینی کرد؛ در صورت تداوم روند فعلی، شاخص کل به محدوده دو میلیون واحد نزدیک شود و نمادهای کامودیتی محور، ریسک چندانی نداشته باشند. به گزارش بازار سهام، در روزی که دلار وارد کانال ۳۰هزار تومانی شد، همچنان نزولی بود و کاهش شدید ارزش معاملات را تجربه کرد. رشد نرخ دلار، همیشه به عنوان یکی از محرک‌های بازار سهام تلقی می‌شد اما به نظر می‌رسد که این‌بار، دلار ۳۰هزار تومانی هم حریف سقوط شاخص کل نشده است. در همین زمینه مسعود میرزاباقری، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین، به تحلیل شرایط روز بازار پرداخت.
بازگشت رونق به بورس
این کارشناس بازار سرمایه درباره عدم واکنش مثبت بازار به رشد نرخ ارز گفت: در گذشته نیز سابقه این موضوع وجود داشته که پس از افزایش نرخ دلار، بازار چند روز درجا بزند. ممکن است رویه خروج پول از بازار اوراق و یا تامین مالی سرمایه‌گذار برای خرید سهام، کمی طول بکشد. از طرف دیگر، بسیاری از مردم ترجیح می‌دهند که دلار، صندوق‌های طلایی یا طلا خریداری کنند که همبستگی بسیار بیشتری با نرخ ارز دارند. وی در ادامه گفت: اواخر زمان بازار امروز، موج نقدینگی جدیدی وارد بازار شد. قسمتی از این نقدینگی وارد نمادهای پالایشی شد و بخشی از آن به صندوق‌های طلایی و سهامی تزریق شد. میرزاباقری افزود: با در نظر گرفتن مجموعه شرایط موجود، به نظر می‌رسد تا حداقل در کوتاه مدت، رونق به بازار برگردد.
پول در بازار به کدام سمت می‌رود؟
این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه اظهار کرد: بخشی از بازار که ریسک‌گریز هستند، به سمت شرکت‌های کامودیتی محور و دلاری حرکت می‌کنند که ارزآوری دارند. زیرا این شرکت‌ها، به دلیل اینکه محصولات خود را به دلار می‌فروشند کم ریسک‌تر هستند. با این وجود، این شرکت‌ها از ابتدای سال، رشد خوبی داشتند و معامله‌گرانی که این سهم‌ها می‌خریدند، نرخ دلار ۳۰هزار تومانی را درنظر گرفته بودند. بنابراین بازدهی این سهم‌ها کمتر خواهد بود.
وی افزود: از طرف دیگر، شرکت‌هایی وجود دارند که نه تنها متناسب با نرخ دلار رشد نکردند، بلکه افت شدیدی را متحمل شدند. شرایط رونق در بازار می‌تواند باعث شود که این سهم‌ها هم مورد توجه قرار بگیرند. علاوه بر آن وقتی گردش نقدینگی در کشور افزایش پیدا می‌کند، سهام بانک‌ها در بورس هم مورد توجه قرار می‌گیرد. زیرا دارایی‌های آن‌ها دوباره ارزش‌گذاری می‌شوند.
سرنوشت شاخص کل تا پایان سال
این تحلیلگر در ادامه به پیش‌بینی روند حرکت شاخص کل پرداخت و گفت: بعید است که شاخص کل از سطح فعلی پایین‌تر بیاید. با درنظر گرفتن ادامه رشد نرخ ارز، به نظر می‌رسد شاخص تا پایان سال در محدوده یک میلیون و ۸۰۰هزار تا دو میلیون واحد قرار بگیرد.
میرزاباقری در پایان اظهار کرد: در حال حاضر، هنوز رشد نرخ ارز، غیرطبیعی نبوده است. زیرا هر ماه حدود سه درصد به نقدینگی افزوده می‌شود در حالی که رشد اقتصادی تقریبا صفر است. این اتفاق باعث تورم و افزایش نرخ ارز می‌شود. نرخ فعلی دلار، قیمت تعادلی آن است و اتفاق ویژه‌ای نیفتاده است که انتظارات تورمی را تغییر دهد.
