گروه بازار سرمایه |
روز گذشته جلسه علنی مجلس با حضور وزیر اقتصاد و رییس سازمان بورس برای بررسی وضعیت اقتصادی کشور و خصوصاً بورس آغاز شد. بر اساس صحبت‌های مطرح‌شده توسط نمایندگان به نظر می‌رسد که مجلس به‌طورجدی برای سامان یافتن بورس وارد عمل شده و تا زمانی‌که مردم به‌حق واقعی خود نرسند پا پس نمی‌کشد. حال باید دید مجلسی‌ها تا چه میزان می‌توانند وضعیت بورس را تغییر دهند. هریک از نمایندگان به‌نوعی از بورس دفاع کردند و خواستار رسیدگی وزیر اقتصاد به موضوع بورس شدند. ولی با توجه به آمارهای ارایه‌شده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس و صحبت‌های نمایندگان انتظار نمی‌رود که به این زودی‌ها تکلیف بورس مشخص شود. پیش‌ازاین معاون اقتصادی رییس‌جمهور گفته بود که آذرماه باید در انتظار خبرهای خوب بورسی بود، در مقابل واقعیت‌های اقتصادی این سخنان را تایید نمی‌کند و به نظر می‌رسد تا پایان سال حال بازار سرمایه خوب نشود. بخش عمده‌ای از نمایندگان مجلس به موضوع بورس و اقتصاد کشور اعتراض کردند اما؛ در این میان نمایندگی بودند که با ملایمات به موضوعات حاشیه‌ای پرداختند که جای تعجب دارد. مگر این افراد نماینده‌های مردم برای رسیدگی به مشکلات نیستند پس چرا زمانی که بورس و اقتصاد کشور به مشکل برخورده‌اند سکوت در پیش‌گرفته‌اند؟ سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی با حضور در صحن علنی ضمن ارایه گزارش در خصوص شرایط بازار بورس اوراق بهادار و برنامه‌های وزارتخانه در این حوزه تأکید کرد: برنامه دولت حمایت از بازار سرمایه و به‌ویژه سهامداران خرد با استفاده از تقویت جدی بازار گردانی، تقویت صندوق تثبیت بازار، بهره‌گیری از اوراق تبعی و تشویق سهامداری غیرمستقیم از سوی مردم می‌باشد.
برنامه دولت برای جبران خسارت‌ها چیست؟
بعد از گزارش وزیر اقتصاد، مجتبی رضا خواه عضو کمیسیون اقتصادی با اشاره به اشتباهات دولت قبل در بازار بورس گفت که برنامه‌های دولت برای جبران اتفاقات سال گذشته در بورس چیست؟
باید اعتماد مردم‌ترمیم شود
مصطفی طاهری، نماینده مردم زنجان هم سیاست‌های دولت قبل را باعث وضعیت فعلی بازار بورس و از بین رفتن اعتماد مردم خواند و گفت که برنامه دولت فعلی برای اصلاح ساختار معیوب شرکت‌های دولتی و ایجاد شفافیت مالی در آنها چیست؟ وزیر اعلام کرد که باید برای برگرداندن اعتماد مردم ثبات اقتصادی ایجاد شود که این به‌تنهایی قابل‌قبول نیست و اقدام عملی لازم است.
سرمایه مردم در بورس از بین رفته است
در ادامه بررسی‌های مربوط به وضعیت بازار بورس، حجت‌الاسلام احد آزادی‌خواه سخنگوی کمیسیون کشاورزی گفت که مردم با اعتماد به دولت قبل در بازار بورس ورود کردند اما سرمایه‌های آنها به خاطر مشکلات مدیریتی از بین رفت، باید نظام مدیریتی حاکم بر بازار بورس اصلاح شود.
سرمایه مردم در بازار بورس دود شد
در همین رابطه سید غنی نظری عضو کمیسیون اقتصادی بابیان اینکه بورس کالا هنوز در ید سهامداران عمده است، گفت: این‌ها بازار سیمان و فولاد را هم در دست دارند. سرمایه مردم در این بازار دود شد. آقای خاندوزی شما چه‌کاری برای اقشار مختلف مردم در این بازار انجام دادید؟ شما می‌گویید اظهارنظر نمایندگان و متخصصین باعث ریزش بورس می‌شود. این چه بورسی می‌باشد که با یک اظهارنظر اینگونه موجب تغییرات می‌شود.
اقتصاد ما دولتی و دستکاری‌شده است
جلیل رحیمی جهان‌آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی هم بر تأثیرگذاری تحولات و تصمیمات سیاسی بر معیشت مردم و اقتصاد کشور تأکید کرد و افزود: اقتصاد ما اقتصادی دولتی و دستکاری‌شده است. برای مثال دولت اراده کند نقدینگی را از دست مردم جمع کند و قیمت ارز و سهام بورس را پایین بیاورد. نمی‌توان اینگونه با این سخنرانی‌ها مشکلات را حل کرد.
دولت برنامه خود برای بهبود بازار بورس را اعلام کند
سید شمس‌الدین حسینی رییس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید نیز تأکید کرد: سیاست اقتصادی دولت باید روشن شود، چراکه با رشد اقتصادی صفر و تورم ۵۰ درصد بازار سرمایه بهبود نمی‌یابد.
بورس حق‌الناس است
محمدحسن آصفری نماینده اراک هم در تذکری با تأکید بر اینکه بورس حق‌الناس است، گفت که متأسفانه دلالانی وارد بورس شدند، سرمایه مردم را به غارت بردند و در این شرایط اگر همه کارها را کنار بگذاریم و بازار بورس را ساماندهی کنیم، کاملاً بجاست.
بورس عشقی اداره می‌شود
همچنین سید کاظم دل‌خوش نماینده صومعه‌سرا انتقاداتی را در مورد نحوه اداره اقتصاد کشور مطرح کرد و گفت که اقتصاد و بورس عشقی اداره می‌شود. وزیر امور اقتصادی و دارایی باید مشخص کند که چه کسی این حوزه‌ها را اداره می‌کند چراکه نه‌تنها بازار سرمایه بلکه سایر بازارها نیز نابسامان است.
باید از وزارت اقتصاد حمایت شود
علی بابایی نماینده ساری نیز با تأکید بر لزوم حمایت از وزارت اقتصاد گفت که نباید سوء تدبیرهای دولت قبل به‌پای دولت سیزدهم نوشته شود.
دغدغه اصلی ما اعتماد و ثبات به بورس است
در خصوص وضعیت بازار سرمایه هم مجید عشقی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تأکید کرد: مهم‌ترین ماموریت ما ایجاد ثبات و بازسازی اعتماد مخدوش شده همه سهامداران است و با توجه به اینکه اعتماد عمومی در پروسه چندین سال از بین رفته، مطمئن هستیم که یک‌باره بازنمی‌گردد و به کمک همه سیاست‌گذاران برای بازگشت اعتماد نیاز داریم.
نوسانات بورس ناشی از بی‌تدبیری در مدیریت بوده
در جریان بررسی وضعیت بازار بورس در صحن علنی مجلس، سید علی روحانی معاون مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش‌ها تأکید کرد: روند بازار سرمایه پس از رشد چهارپنج‌ماهه ابتدای سال ۹۹ وارد یک فضای نزولی ونوسانی تا به امروز شد و رشد سال گذشته نیز سازگار با متغیرهای اقتصادی نبود. همچنین ریزش و نوسانات بازار نیز ناشی از بی‌تدبیری در مدیریت بازار بوده است. محسن زنگنه نماینده مردم تربت‌حیدریه هم در تذکری شفاهی از گزارش مرکز پژوهش‌ها در خصوص راهکارهای ساماندهی بازار بورس انتقاد کرد و گفت: متأسفانه امروز مرکز پژوهش‌های مجلس که به عنوان زبان و مغز متفکر مجلس است گزارشی را در صحن ارایه کرد که دارای جهت‌گیری و با اصول و مبانی اقتصاد اسلامی در تضاد است. همچنین محمدباقر قالیباف هم بعد از گزارش وزیر اقتصاد درباره بازار بورس اظهار کرد: بر اساس سیاست‌های دولت قبل مردم به این بازار اعتماد کردند و ما شاهد این بودیم که تعداد سهامداران از چهار یا پنج میلیون به ۴۰ تا ۵۰ میلیون رسید که بسیاری از این سهامداران هم سهامداران خرد هستند.
نقدینگی در بازار باقی‌مانده؟
وزیر اقتصاد صحبت‌های زیادی در خصوص بورس کرد اما؛ در اینجا یک سوال مطرح می‌شود که با این وضعیت بورس و فروش اوراق دولت چگونه می‌تواند بودجه سال 1400 را از بورس جبران کند؟ مگر اعتماد و نقدینگی در بورس باقی‌مانده؟ در حال حاضر با توجه به تورم شدید با کمبود نقدینگی در کشور مواجه هستیم یعنی اگر مردم پولی برای سرمایه‌گذاری ندارند و اگر با اتمام هزینه‌ها نقدینگی برای مردم باقی بماند، آنها ترجیح می‌دهند که در بازاری امن سرمایه‌گذاری کنند. در حال حاضر بورس تضمینی برای سرمایه‌گذاری‌های مردم ندارد و اکثر سرمایه‌گذاران روی سرمایه اولیه خود زیان کرده‌اند. بر اساس گفته وزیر اقتصاد بورس آینده روشنی دارد. چگونه بازاری که اعتماد، سهامداران و نقدینگی خود را ازدست‌داده می‌تواند آینده روشنی داشته باشد؟ آینده روشن یک بازار مالی با اعتماد و نقدینگی رقم می‌خورد، زمانی که اعتماد و پول وجود نداشته باشد وعده تأثیری ندارد.
گلایه بعد از یک سال، راستی ماینرها چه شد؟
به عقیده اغلب نمایندگان مجلس پس بورس درگیر مشکلات مدیریتی شده است. خب یک سوال اینجا مطرح می‌شود طی یک سال اخیر این نمایندگان کجا بودند؟ چرا باگذشت یک سال و چند ماه از ریزش‌های بازار حال دست‌به‌کار شده‌اند؟ پیش‌ازاین کجا بودند؟ درست است مجلس یک دوره‌ای هم جلساتی برگزار کرد که مشکلات بورس را برطرف کند اما در عمل و در بازه بلندمدت هیچ اتفاق خوبی برای بورس نیفتاد. دخالت دولت در بورس، فروش اوراق و عملکرد حقوقی‌ها نیز سه موضوع پرتکرار توسط نمایندگان مردم بود، دولت قبلی به‌طور آشکارا در بورس دخالت می‌کرد و کسی صحبت نمی‌کرد اما؛ دولت سیزدهم به‌صورت نامحسوس در بورس دخالت می‌کند یعنی اینکه میزان فروش اوراق و نرخ بهره بانکی را افزایش داد و این دو موضوع در عمل تأثیر بسزایی در معاملات سهامداران خرد داشته و باعث شده سهامداران نقدینگی خود رابازیان از بورس خارج کنند. عملکرد حقوقی‌ها هم جای خود دارد این گروه باید سود کنند تا بتوانند حقوق کارکنان خود را بدهند اما سود به قیمت از بین حقیقی‌ها درست نشد، طی یک سال اخیر دیدیم که حقوقی‌ها تنها برای سود خود وارد بازار شدند و هیچ‌یک در راستای کمک به بازار و بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران تلاش نکردند. نکته مهم اینجاست حقوقی‌های بزرگ دولتی تلاشی نکردند و حقوقی‌های کوچک‌تر و کمتر وابسته کمی بهتر عمل کردند. با یک نگاه کلی می‌توان گفت که به نظر اغلب نمایندگان مجلس مشکلات مدیریتی باعث از بین رفتن سرمایه‌ها شده است. دولت قبلی مشکلات زیادی برای بورس داشت چرا دولت فعلی رویکرد خود را تغییر نمی‌دهد؟ مگر وزیر اقتصاد توییت‌های جنجالی در خصوص حمایت از بورس نمی‌زد، به چه دلیلی به آنها عمل نمی‌کند؟ دولت سیزدهم برخلاف وعده های خود از بورس حمایتی نکرده تنها وعده می‌دهد که آینده بورس روشن است. وضعیت مذاکرات مشخص نیست، سود نرخ بین‌بانکی افزایش‌یافته، دلار در کانال 27 الی 28 هزارتومانی نوسان می‌کند، اوراق فروشی در بازار ادامه دارد، برخی از مدیران توانایی کافی ندارند، موضوع ماینرها مشخص نیست و احتمالاً با تغییر مدیریت روی آن سرپوش گذاشته شد و برخی از مشکلات از این قبیل در زمان دولت سیزدهم به‌راحتی قابل‌مشاهده و لمس است. چرا این دولت برخلاف وعده های خود عمل می‌کند؟ به موضوع ماینرها برسیم، هیچ‌کدام از نمایندگان مجلس به موضوع ماینرها و رسیدگی آن توسط وزیر اقتصاد اشاره نکرده‌اند به‌هرحال ماینرها برای یک و دو ماه گذشته نبوده و شواهد نشان می‌دهد این ماینرها مدت طولانی در ساختمان بوده‌اند. صحرایی رفت و گودرزی به‌جای او نشست اما؛ هیچ مسوولی توضیح نداد که پول های حاصل از استخراج رمز ارزها به جیب چه کسانی رفته است. به هر طریق نمایندگان مجلس باید پیگیر این موضوع نیز باشند چراکه؛ نماینده مردم هستند و مردم به دنبال اعتماد و بازگشت سرمایه‌هایشان‌اند. موضوع بعدی آمار مرکز پژوهش‌های مجلس است که چند نماینده به آن اعتراض کردند و گفتند این آمار با واقعیت‌های اقتصادی همخوانی نداشته و هیچ سندیتی ندارد. جای تعجب دارد مگر این آمار توسط مرکز پژوهش‌های مجلس ارایه نشده، پس چرا نمایندگان آن را اشتباه خطاب می‌کنند؟ مجلس باید شفاف‌سازی در خصوص این موضوع داشته باشد.
مشکلات حل نمی‌شود!
محمدرضایی، کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت بورس در مجلس به «تعادل» نوشت: بنده به‌شخصه فکر می‌کنم صحبت‌های نمایندگان مجلس نتیجه مطلوبی برای بورس ندار. چرا هیچ‌کسی از ماینرها سخن به میان نیاورد؟ چرا نمایندگان فقط به سوء مدیریت در دولت قبلی اشاره کردند؟ با توجه به اینکه مجلس پیش‌ازاین هم وارد موضوع بورس شده بود انتظار نمی‌رود وضعیت بورس ترمیم شود، شاید به‌صورت دستوری این بازار در کوتاه‌مدت تغییراتی کند اما نباید امیدوار بود حال بورس یک‌باره خوب شود و سود بر روی سرمایه‌های مردم بازگردد. به عقیده من بورس باید مستقل شود، وزیر اقتصاد قاطع عمل کند و اجازه دخالت و سودجویی هیچ فرد یا نهادی را در بورس ندهد، البته فکر نمی‌کنم این اتفاق در بورس رخ دهد و تا پایان سال وضعیت همین‌گونه می‌ماند و احتمالاً یک صعود دستوری داشته باشیم.
