تعادل|رقیه ندایی|
سید ابراهیم رییسی، رییس دولت سیزدهم در مراسم اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای حضور داشت و در این مراسم ایران به عنوان نهمین عضو دائم این سازمان معرفی شد. تا پیش‌ازاین ایران به عنوان عضو ناظر پیمان شانگهای بود و ۱۳ سال پیش درخواست عضویت دائم در آن را داده بود، در این پیمان هشت کشور چین، روسیه، هند، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان عضو دایم هستند و حالا با حضور ایران به عنوان عضو دائم، تنها بلاروس، مغولستان و افغانستان اعضای ناظر این سازمان همکاری‌های منطقه‌ای هستند. بر همین اساس گمانه‌های مبنی بر تأثیر این موضوع بر روی بازار سرمایه شکل‌گرفته است. برخی از کارشناسان بر این عقیده‌اند که این عضویت تأثیر مثبتی بر روی اقتصاد کشور دارد. یکی از مهم‌ترین مولفه‌های تأثیرگذاری این عضویت برای کشور را می‌توان افزایش سرمایه‌گذاری‌ها دانست. در حال حاضر با مشکل کمبود سرمایه مواجه هستیم و با توجه به امضای توافق‌نامه‌ها در خصوص فعالیت‌های اقتصادی این سازمان‌های بین‌المللی می‌توان آینده‌ای روشن برای کشور متصور بود چراکه در این وضعیت سرمایه در چارچوب اتحادیه‌های اقتصادی وارد کشور می‌شود و به قولی سرمایه در گردش افزایش می‌یابد. از دیگر مزایای آن می‌توان به عدم معاملات دلاری اشاره کرد. ایران در حوزه معاملات دلاری دارای محدودیت است و معاملات تجاری با کشوری همانند روسیه، چین و هند می‌تواند یک مسیر آسان باشد.یکی از نمایندگان مجلس نیز درباره تأثیر عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای گفته بود، مهم‌ترین تأثیر این اتفاق بی‌اثر شدن تحریم‌ها در ایران بوده؛ ابراهیم رییسی هم در این مراسم اعلام کرد سلطهطلبی و یک جانبه گرایی رو به زوال است، نظام جهان به سود کشورهای مستقل در حال تغییر است.مهرداد بذرپاش، رییس دیوان محاسبات هم مهم‌ترین تأثیر عضویت دائم ایران را «ترک برداشتن دیوارهای تحریم» می‌داند و به نظر می‌رسد در بین برخی از افراد تأثیر سیاسی این مساله بیشتر از تأثیر سیاسی آن است.به‌طورکلی می‌توان گفت که تأثیر اقتصادی پیمان‌نامه‌های طی مدت‌زمانی کوتاه در کشور قابل‌مشاهده نیست، از بورس نیز نباید انتظار داشت که بلافاصله نسبت به این عضویت واکنش مثبت نشان دهد. به‌واسطه این همکاری زیرساخت‌های اقتصادی برای گردش نقدینگی تقویت می‌شود و تأثیر مثبتی بر روی شرکت‌های بورسی خواهد داشت، البته نباید تاثیر مثبت شورای مشترک بانکی را نادیده گرفت.این شورای مشترک بانکی باهدف تسهیل نظام تأمین مالی پروژه‌های مشترک سازمان است، پس‌ازاین توافق نخستین گردهمایی شورای مشترک بانکی سازمان همکاری شانگهای در 30 نوامبر 2006 در پکن پایتخت چین برگزار شد و این مشور توان مالی خود را برای تأمین مالی پروژه‌های مربوط با یک جاده سوق داده است.با همه این موارد نباید فراموش کرد که سازمان همکاری شانگهای با دو عضو دایم در شورای امنیت سازمان ملل، نیمی از جمعیت جهان، حضور سه کشور گروه بریکس، حجم اقتصادی 23 هزار میلیارد دلاری و تجارت داخلی بیش از 300 میلیارد دلاری از ظرفیت بسیار بالایی برای مبادلات و معاملات اقتصادی با ایران برخوردار است و می‌توان نتیجه گرفت که آینده ایران با این همکاری روشن‌تر از گذشته می‌شود.به عقیده کارشناسان بازار سرمایه این پیمان متمرکز بر کشورهای واردکننده و مصرف‌کننده انرژی ازجمله نفت، محصولات پتروشیمی و مواد معدنی ایران است؛ بنابراین، هرگونه تسهیل دولت‌های حاضر در پیمان شانگهای در واردات محصولات می‌تواند گام موثری در بهبود صادرات و کسب درآمدهای ارزی کشور باشد. محصولاتی مانند فلزات رنگین ازجمله مس، سرب و روی به بازارهای کشورهای عضو این پیمان صادر می‌شود و عمده اوره و متانول تولیدی کشور نیز کشورهای مقصد این سازمان هستند. این موضوع در صورت حمایت کشورهای عضو می‌تواند یک فرصت مناسب برای تسهیل فروش و کاهش تخفیف‌ها و افزایش صادرات باشد که عمده تولیدکننده این محصولات نیز شرکت‌های بورسی هستند.
تأثیر مثبت پیمان شانگهای بر روی تالار شیشه‌ای
بهنام علیخانی، کارشناس بازار سرمایه در خصوص این موضوع می‌گوید: امضای این پیمان می‌تواند بر روی اقتصاد و بازار سرمایه تأثیر مثبتی داشته باشد. اینکه بتوانیم متحدان و هم‌پیمانان بهتری نسبت به گذشته داشته باشیم قطعاً تأثیر مثبتی دارد و چقدر خوب است که این همکاری‌ها در حوزه جغرافیایی خودمان باشد و قطعاً بازارهای هدف خوبی را خواهیم داشت. اگر برجام نیز دوباره بازگردد می‌تواند این بازارهای کشورهای اطراف را به عنوان بازارهای هدف برای ما داشته باشد.علیخانی توضیح می‌دهد: صنایع غذایی می‌توانند در این بازارها به خصوص بازارهای آسیای میانه خوب کار کنند. به عنوان مثال قبل از این تحریم‌ها بسیاری از صنایع غذایی ما صادرات خوبی را به این کشورها داشتند و حتی ماکارونی به این کشورها صادر می‌کردند. پتروشیمی‌ها و سیمانی‌ها می‌توانند در این بازارها خیلی خوب عمل کنند. اگر برجام دوباره اجرایی شود، سخوز را در پرتفوی خود خواهم داشت چراکه می‌تواند سیمان به عراق صادر کند. یا سیمان کرمانشاه می‌تواند به اربیل عراق صادرات داشته باشد. یا سیمانی‌های خراسان رضوی می‌توانند به سمت آسیای میانه صادراتی را داشته باشند. همان‌گونه که مطلع هستید سیمان بخش عظیمی از هزینه سربارش مربوط به حمل و نقل آن است چون بسیار سنگین است و وزن دارد.این کارشناس بازار سرمایه در ادامه می‌گوید: اگر برجام رخ دهد حتی خودروسازی‌های ما می‌توانند در این بازارها کار کنند و صادرات به این کشورها داشته باشند. با توجه به نرخ دلاری که وجود دارد کشوری هستیم که از لحاظ نیروی کار بسیار ارزان قیمت هستیم و مهندسان خوبی داریم که می‌توانند در مساله اسمبل کردن کار کنند. این پیمان می‌تواند تأثیر مثبت بر اقتصاد و بعد بورس ما بگذارد و این تأثیر را می‌توان در صورت‌های مالی سه ماهه و شش ماهه دید.
