ایمان اسلامیان
توسعه فناوری‌های نوین ضمن حفظ محتوا و ماهیت روابط و تعاملات اقتصادی؛ موجب افزایش اطمینان‌پذیری از درستی انجام تعاملات اقتصادی در سطوح خرد و کلان شده است. استقرار عملیاتی قواعد و حقوق حاکمیت شرکتی و از جمله افزایش کیفیت مجامع شرکت‌ها یکی از مواردی است که توانسته با بهره‌مندی از فناوری‌های نوین، امکانات خود را توسعه دهد. از همین رو در بسیاری از کشورها با توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ مجامع شرکت‌های بورسی و غیربورسی و سایر موسسات از جمله صندوق‌های بازنشستگی بصورت کاملا الکترونیک و غیرحضوری و یا بصورت برگزاری همزمان الکترونیک و حضوری برگزار می‌گردد. مزایای متعدد این موضوع باعث شد تا سازمان بورس اوراق بهادار ایران نیز براساس راهبردهای بالادستی از سال گذشته برگزاری عملیاتی الکترونیک مجامع را در دستور کار خود قرارداده و زیرساخت‌ها و رویه‌های آن را طراحی و تدوین نماید. با توجه به برگزاری آزمایشی این پروژه در سال گذشته، بنظر زیرساخت‌های فنی، عملیاتی و حقوقی لازم در کشور مهیا شده باشد.
احتمالاً بدبین‌ترین افراد نیز روزهای کرونا و پس از آن را پیش‌بینی نمی‌کردند. اما الان همگی پذیرفته‌ایم که دنیا دیگر به قبل از COVID-19 بازنخواهد گشت و دیگر بسیاری از رویدادهای جمعی به سهولت و کم‌ریسکی قبل از کرونا نخواهد بود. کرونا باعث شد تا برگزاری مجامع الکترونیکی در شرکت‌های ایران به ویژه شرکت‌های حاضر در بورس از مزیت به یک الزام تبدیل شود. چرا که علی‌رغم مهلت داده شده به شرکت‌های بورسی برای برگزاری با تاخیر مجمع، به نظر می‌رسد چاره تعیین تکلیف این موضوع، برگزاری الکترونیک این مجامع باشد. بهروری اضطرار و اجبار برگزاری مجامع بصورت الکترونیک نباید بر مزیت‌ها و فرصت‌های برگزاری اینچنینی مجامع سایه‌اندازد. در این زمینه می‌تواند فرصت‌ها و مزیت‌های زیر را برشمرد:
1- با توجه به توسعه فناوری بلاک‌چین، در بسیاری از کشورها امکان رای‌دهی سهامداران بصورت غیرحضوری و با تضمین امنیت و دقت آن فراهم شده است. در ایران نیز می‌توان با بهره‌گیری از این فناوری ضمن اطمینان از رای‌دهی توسط صاحب سهم یا وکیلی قانونی‌اش؛ بسیاری از شبهات کنونی در مجامع حضوری را رفع نمود.
2- امکان ارایه اطلاعات دقیق و شفاف پیش از برگزاری مجمع به سهامداران وجود داشته و افراد می‌توانند با اطلاعات و بررسی‌های بیشتر، مشارکت با کیفیت‌تری در مجمع داشته باشند. یکی از نارسایی‌های جاری عدم اطلاع دقیق سهامداران از جزییات وقابع روی‌داده و همچنین عدم امکان بحث و بررسی پیشامجمع میان سهامداران و مدیران شرکت‌ها بمنظور اطلاع دقیق و روزآمد از وقایع مالی و عملیاتی شرکت‌هاست. موضوع که در سامانه‌های جامع غیرحضوری مجامع می‌تواند کاملا برطرف گردد و سهامداران حتی مباحث شرکت‌را میان خود به بحث و بررسی بگذارند.
3- آرشیوسازی مجامع پیشین و قابلیت مرور کلیه مباحث، قطعا کیفیت برنامه‌ریزی و اجرای مجامع را افزایش داده و برای تحلیلگران مالی، ذینفعان و ناظرین بستر دقیقتری را برای ارایه افزایش منافع خود ایجاد خواهد کرد.
4- امکان مشارکت حداکثری، شفافیت در رای‌شماری‌ها امکان آسان رای‌گیری مجدد و بازبینی فرایندها و امکان ارتقاء دانش مالی و عملیاتی سهامداران از مزیت‌های دیگر مجامع الکترونیکی است و دیگر تحقق مشارکت حداکثری در مجامع کاملا در دسترس و امکان‌پذیر است.
کرونا باخود تهدیدات و خسار‌ت‌های بسیاری را به همراه آورد؛ اما به نظر می‌رسد اجبار به برگزاری مجامع الکترونیک شرکت‌ها فرصتی است که از دل تهدید کرونا روییده است.
