گروه بورس|محمد امین خدابخش|
بازار سهام در نخستین روز معاملاتی هفته شاهد سنگینی کفه تقاضا در اکثر نمادها بود. روز معاملاتی گذشته در حالی آغاز شد که کاهش عوامل تنش‌زا در کنار اخبار مثبت سیاسی و اقتصادی سبب شد تا بورس و فرابورس روزی پر رونق را آغاز کنند. همین امر باعث شد تا شاهد رشد 20 هزار واحدی نماگر اصلی بازار سهام در 10 دقیقه ابتدایی معاملات باشیم؛ صعودی که به این مقدار نیز محدود نشد و کاهش نگرانی‌ها از فشار فروش احتمالی عرضه سهام عدالت توانست تا پایان معاملات روز شنبه رشد شاخص کل را نسبت به دقایق ابتدایی دو برابر کند.
بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات روز گذشته با 40 هزار و 322 واحد رشد به سطح یک میلیون و 68 هزار و 860 واحد رسید. در این روز افزایش 3.92 درصدی دماسنج اصلی بازار سهام نه تنها به باز پس‌گیری رکورد قبلی این شاخص انجامید بلکه سبب شد تا بسیاری از معامله گرانی که نگاه تکنیکی به تحلیل شاخص‌ها و قیمت‌ها در بازار سرمایه دارند به رشد بیشتر این شاخص امیدوار شوند. البته باید به خاطر داشت که رکورد شکنی‌های شنبه به رشد شاخص‌ها محدود نشد و توانست رکورد ارزش ریالی بازار را نیز تغییر دهد. داد و ستدها روز شنبه در حالی خاتمه یافت که برای اولین‌بار در تاریخ بازار سرمایه، ارزش بورس تهران از 4 هزارهزار میلیارد تومان فراتر رفت. بر این اساس ارزش دلاری بورس تهران در پایان روز یاد شده، با توجه به نرخ 16 هزار و 980 تومانی دلار در صرافی‌های دولتی به 235 میلیارد و 970 میلیون دلار رسید. ارزش معاملات نیز در بورس و فرابورس جمعا بیش از 11 هزار میلیارد تومان بود که بیشتر آن به معاملات خرد سهام احتصاص داشت.
رشد قیمت‌ها و اظهار خوشبینی بسیاری از تحلیلگران نسبت به تغییرات آتی قیمت‌ها سبب شده تا روند پیش روی بازار سهام در روزهای پیش رو به پرسشی بدل شود که توجه بسیاری را به خود جلب کند. این مهم در شرایطی که سایر بازارها از جذابیت چندانی برخوردار نیستند و در ماه‌های ابتدایی سال نیز نتوانسته‌اند در مقابل بورس بازده چندانی را حاصل کنند از اهمیت بسیاری برخوردار است. همین امر سبب شد تا «تعادل» ضمن گفت‌وگو با مهدی طحانی، درصدد پاسخگویی به پرسش‌هایی از این دست برآید. این کارشناس بازار سرمایه در خصوص تاثیر سهام عدالت در بازار سرمایه گفت: باید به خاطر داشت که سهام عدالت برای بازار سرمایه فرصت است نه تهدید. دلیل این امر به حجم بالای سهام یاد شده باز می‌گردد. وی افزود: عمق بازار سرمایه و ضریب نفوذ آن در جامعه ایران به سبب زیاد بودن تعداد سهام یاد شده افزایش خواهد یافت. همین امر سبب می‌شود تا ذی نفع بودن آحاد مردم در سهام شرکت‌ها بر تصمیمات اتخاذ شده از سوی مدیران دولتی اثر بگذارد و مانع از اعمال دستوراتی شود که به آسانی ممکن است منافع سهام داران را تهدید کند. از این رو انتظار می‌رود که ورود این سهام به چرخه معاملات و آشنایی اقشار بیشتری از مردم موجب شود تا همانند گذشته شاهد تغییرات یک‌باره و در عواملی مانند نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و حق مالکیت معادن نباشیم.
فروشی که جذب خواهد شد
طحانی ادامه داد: من فکر نمی‌کنم که فروش این میزان از سهام تهدیدی برای بازار سهام باشد. از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 45 هزار میلیارد تومان پول تازه نفس جذب بازار سرمایه شده است و انتظار می‌رود که نقدینگی بیشتری از این مسیر وارد بازار سهام شود. از این رو به نظر می‌رسد که فروش احتمالی سهام عدالت به راحتی در بازار سرمایه جذب شود چرا که از کل مبلغ 40 تا 50 هزار میلیارد تومانی این سهام انتظار می‌رود که حدود 15 هزار میلیارد تومان آن فروخته شود و از آنجایی که این حجم از دارایی در شرایط فعلی بازار عدد چندان بزرگی نیست نمی‌توان تغییر منفی با اهمیت را از سوی این عامل متصور بود.
جای خالی بازارگردان
این کارشناس بازار سهام در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است فروش بلوکی سهام عدالت در نماد 4 پس از آنکه از سوی خریدار دریافت شد، در زمانی دیگر فشار فروش جدی به بازار وارد کند، گفت: به نظر می‌آید که ناظر بازار برای مواردی از این دست راهکارهایی اندیشیده باشد. مشکل ما در بازار سرمایه این است که بازارگردان نداریم. همین امر سبب شده تا در مواقعی که تقاضا به اندازه کافی وجود دارد، صعودی پرشیب و در مواقعی که عرضه‌ها قوت گرفته‌اند، سقوطی جدی را شاهد باشیم. این در حالی است که در صورت وجود بازارگردان، فعالان بازار به خصوص سهامداران حقیقی نسبت به روند بازار اعتماد خاطر خواهند داشت. اگر شرایطی ایجاد شود که در چارچوب آن سهامداران عمده شرکت‌ها بتوانند این نقش را به عهده بگیرند، نه تنها مساله فوق محقق خواهد شد بلکه خود این شرکت‌ها نیز می‌توانند ضمن انجام بازارگردانی از فرآیند یاد شده کسب سود کنند. این تحلیلگر بازار سهام در خصوص احتمالات پیش روی بازار و حرکت قیمت‌ها در ماه‌های پیش رو خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد که حرکت پیش روی بازار سرمایه به‌طور کلی صعودی خواهد بود. با این حال انتظار می‌رود که بازار در مسیر پیش روی خود شاهد افت و خیزهایی نیز باشد. همانطور که شاهد بودیم شاخص کل در هفته‌های اخیر نیز شاهد نوساناتی بود که حکایت از تغییرات قیمت در کلیت بازار سهام داشت. نکته‌ای که باید در شرایط فعلی به آن توجه داشت، تصمیمات سیاسی و تبعات شیوع بیماری کرونا به عنوان دو ریسک مهم است که بازارهای سهام در تمامی کشورهای جهان هم‌اکنون با آن دست به گریبان هستند. طحانی ادامه داد: نزدیک شدن به تیرماه و قریب الوقوع بودن فصل مجامع می‌تواند سبب شود تا پس از فصل مجامع نیز شاهد اصلاح نسبی قیمت‌ها در بازار باشیم. باید به خاطر داشت که تحولات اخیر بازار سهام در کنار خلق نقدینگی و در سود بودن همه سرمایه‌گذاران موجب شده بازار هم در زمان فروش و هم در زمان خرید به گونه‌ای عمل کند که گویی هیچ سقف و کفی برای بازار وجود ندارد. از این رو نمی‌توان این‌طور قلمداد کرد که در صورت تداوم روند صعودی، بازار آهسته و پیوسته به مسیر خود ادامه دهد. البته همچنان توصیه می‌کنم که سرمایه‌گذاران با 70 درصد از دارایی قابل سرمایه‌گذاری خود، پرتفویی متنوع از سهام را تشکیل دهند و با باقی آن در سایر دارایی‌ها به جز ملک سرمایه‌گذاری کنند.
توجه بازار به بزرگ‌ترهای جامانده
این کارشناس بازار سهام در پاسخ به این سوال که آیا ورود پول به شرکت‌های بزرگ بازار ناشی از راحت بودن خرید سهام در نماد آنها است یا با استناد به تحلیل‌ها و مولفه‌های بنیادی رخ می‌دهد گفت: باید به این نکته توجه داشت که در طول رونق بازار سهام، رشد شاخص کل بورس بیشتر تحت تاثیر نمادهای کوچک‌تر رخ داده و نمادهای سنگین وزن بازار، صعود کمتری را نسبت به نمادهای کوچک شاهد بوده‌اند. همین امر سبب شده تا نه تنها خرید آنها از توجیه تحلیلی برخوردار باشد بلکه بسیاری از این سهام را بتوان برای مدت طولانی و به قصد سهامداری، نگهداری کرد. این کارشناس بازار سرمایه در پایان گفت: اگرچه بازده بازار سهام در طول ماه‌های گذشته نسبت به بازارهای موازی مانند طلا و ارز و حتی بازارهای بین‌المللی بیشتر بوده با این حال من سرمایه‌گذاری در بازار یاد شده را نسبت به سایر بازارها همچنان امن‌تر و قابل اطمینان‌تر می‌دانم.
