بر اساس مطالعات صورت گرفته بر روی سهام شرکت‌های حاضر در بورس، رشد قیمتی ۷۵ درصد شرکت‌های بورس از نظر تعداد و ۵۵ درصد آنها از نظر ارزش، با عملکرد این شرکت‌ها همخوانی ندارد.
محمودرضا خواجه‌نصیری، نایب‌رییس شرکت بورس، در گفت‌وگو با مهر، ورود نقدینگی به بازار سرمایه و هدایت آن را گام اول برای سرمایه‌گذاری دانست و گفت: گام دوم در این مسیر، تخصیص و هدایت نقدینگی، بر اساس اصول بنیادی بازار است و باید به سرمایه‌گذاران این نکته را گوشزد کرد که در تصمیم‌گیری‌های خود، اصول بنیادی و فاکتور عملکردی شرکت‌ها را مدنظر داشته باشند.
وی با اشاره به رشد بازار سرمایه و ثبت رکوردهای متعدد آن در سال ۹۷ و ۹۸ گفت: رشد بورس، ثبت رکوردهای متعدد و جذب منابع در دو سال اخیر و تداوم آن در سال ۹۹ از دیدگاه اقتصادی فرصت بسیار خوبی است که باید قدردان آن باشیم. به گفته خواجه نصیری، رشد قابل توجه تعداد سهامداران حقیقی که به نوعی آشنایی کمتری با قواعد بازار سرمایه دارند، در عین حال مسوولیت متولیان و تصمیم‌گیران بازار از دیدگاه اطلاع‌رسانی و موارد مرتبط با آن را افزایش می‌دهد.
نایب‌رییس شرکت با اشاره به رویارویی بورس با دو پدیده مهم ورود نقدینگی به بورس و افزایش تعداد سرمایه‌گذاران در آن گفت: این دو شاخص از فاکتورهایی است که برای بزرگ کردن بازار سرمایه می‌توان از آن بهره گرفت؛ اما با این وجود یکی از مهم‌ترین عواملی که سرمایه‌گذاران در خصوص سهام شرکت‌ها باید توجه جدی به آن داشته باشند، مبنا قرار دادن عملکرد شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری است.
رشد ۷۵ درصد شرکت‌های بورسی
با عملکردشان همخوانی ندارد
به گفته وی، ورود نقدینگی به بازار سرمایه و هدایت آن گام اول برای سرمایه‌گذاری است، نه پایان کار؛ این در حالی است که بر اساس مطالعات و بررسی‌های صورت گرفته بر روی سهام شرکت‌های حاضر در بورس در سال ۹۸، رشد قیمت ۷۵ درصد شرکت‌های بورس از نظر تعداد و ۵۵ درصد آنها از نظر ارزش با عملکرد این شرکت‌ها همخوانی نداشته است.
نایب‌رییس شرکت بورس تاکید کرد: تمامی فعالان بازار و افرادی که به نوعی کسب و کار آنها به بازار سرمایه گره خورده، علاقه‌مند توسعه بازار سرمایه هستند اما توسعه پایدار و طبیعتاً امروز این بازار رونق دارد اما در بلندمدت می‌تواند با نگاه نادرست دچار رکود طولانی شود.
خواجه‌نصیری با اشاره به بررسی صورت گرفته در خصوص قیمت سهام ۴۰۰ شرکت بورسی و رشد فروش و سودآوری آنها در سال ۹۸ گفت: طبق آمارها ۹۸ درصد شرکت‌های بازار سرمایه به لحاظ تعدادی، دارای انحراف منفی بازده سهم از رشد فروش و سود آوری هستند و تنها ۲ درصد این شرکت‌ها توانستند رشد مساوی یا بهتر از بازده سهم را تجربه کنند. وی افزود: به عبارت دیگر قیمت سهام این شرکت‌ها در سال ۹۸ رشد کرده اما در مقابل انتظار رشد سودآوری و فروش آنها با این رشد قیمتی همخوانی ندارد و عملکرد شرکت‌ها نتوانسته آن را پوشش دهد.
نایب‌رییس شرکت بورس در تشریح تناسب رشد قیمتی سهام یک شرکت با رشد فروش و سودآوری آن گفت: به عنوان مثال در صورتی که شرکتی در سال ۹۸ رشد قیمتی ۲۰ برابری را تجربه کرده و قیمت آن امروز ۴۰ برابر نسبت به کل فروش سالانه آن باشد این بدان معناست که اگر این شرکت در ۴۰ سال آینده؛ رشد فروشی نداشته باشد و با همین فروش ادامه دهد ۴۰ سال با حاشیه سود ۱۰۰ درصد بفروشد، باز هم به قیمت ارزش امروزی خود نخواهد رسید.
خواجه نصیری، با بیان اینکه شرکت‌های زیادی از این نوع در بازار سرمایه وجود دارد، گفت: در حال حاضر در یک جامعه آماری متشکل از ۴۰۰ شرکت در حدود ۹۰ شرکت با P/E برابر ۵۰ وجود دارد اما وقتی تناسب سود انتظاری و فروش آن را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که این شرکت‌ها در سال ۲ درصد سود دارند و این سوال مطرح می‌شود در کشوری که سرمایه‌گذاری بدون ریسک آن در بانک‌ها بین ۱۵ تا ۲۰ درصد است، چطور شرکت‌ها باید ۲ درصد سود و P/E معادل ۵۰ داشته باشند؟ وی افزود: در پاسخ به این سوال باید گفت؛ ما انتظار داریم در مقابل رشد قیمت سودآوری شرکت افزایش پیدا کند اما در عمل بررسی عملکرد سال ۹۸ شرکت‌های حاضر در بورس درمقایسه با سال ۹۷ این مساله را تأیید نمی‌کند. به گفته خواجه‌نصیری، طبق بررسی صورت گرفته تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد شرکت‌های حاضر در بورس در سال ۹۸ با این منطق ارزنده ارزیابی شده‌اند. نایب‌رییس شرکت بورس تصریح کرد: ما در سال ۹۷ با تورم روبرو شدیم، لذا تورم منجر به رشد سودآوری در برخی شرکت‌ها شد، اما در سال ۹۸ مجدداً تورم بیشتر اما رشد سودآوری شرکت‌ها بسیار کمتر شد. وی افزود: این بدان معناست که ممکن است در سال ۹۹ تورمی داشته باشیم چه بسا بیشتر از رشد سودآوری شرکت‌ها و در پی فشار هزینه‌ای برای شرکت‌ها نسبت به فشار درآمدی بیشتر و سود خالص آنها کمتر شود.
خواجه‌نصیری با اشاره به اینکه این اتفاق در مورد همه شرکت‌های بورسی صادق نیست، خاطرنشان کرد: طبق این بررسی اگر در حال حاضر با تعداد قابل توجهی شرکت روبرو هستیم که در سال ۹۸ و در ادامه آن سال ۹۹ در یک دوره
۱۲ -۱۳ ماهه بیش از ۵ تا ۶ برابر رشد قیمتی را تجربه کردند؛ این بدان معنی است که این شرکت‌ها از امروز تا ۵ سال آینده باید بیش از ۵۰ درصد رشد سودآوری داشته باشند.
وی افزود: با این تفاسیر چیزی حدود ۳۰ درصد شرکت‌ها به لحاظ ارزش بازار و ۲۸ درصد آنها به لحاظ تعداد نماد، چنین شرایطی را دارند و می‌توانیم مدعی شویم که نسبت قیمت سهام به ارزش ذاتی آنها ارزان‌تر است.
نایب‌رییس شرکت بورس با تاکید بر این مساله که نباید افسار بازار سرمایه را از دست اصول بنیادی بازار گرفت و به دست نقدینگی سپرد گفت: همه فعالان، تصمیم‌گیران و سیاست‌گذاران علاقه‌مند ورود نقدینگی به بازار سرمایه هستند اما ورود نقدینگی و هدایت آن به سمت بازار سرمایه گام اول و گام دوم بی‌شک تخصیص و هدایت نقدینگی آن براساس اصول بنیادی بازار است.
وی افزود: در صورتی که افسار بازار سرمایه به دست نقدینگی بیفتد، بی‌شک اثر مخرب آن به مراتب بیشتر از سایر بازارهای موازی خواهد بود و می‌تواند مسائلی را ایجاد کند که آسیب‌پذیری‌های جدی را در بخش‌های مختلف اقتصاد پدید آورد. به گفته خواجه‌نصیری، اگر بنا داریم این نقدینگی وارد شده به بورس، به سمت تولید اشتغال، رونق و جهش تولید منتهی شود باید شرایطی را مهیا کنیم تا عنان نقدینگی در دست اصول بنیادی بازار قرار گیرد.
