این روزها شایعات زیادی در خصوص برنامه جدید فرابورس برای ساماندهی به حراج‌ها در بازار پایه و مدیریت این بازار مطرح می‌شود، این در حالی است که پیش از اجرایی شدن دستورالعمل جدید، فراخوانی توسط فرابورس و کانون‌ها به منظور ارایه نظرات کارشناسی و بررسی دستورالعمل جدید داده شده بود. پس از تجمیع کلیه نظرات کارشناسان و فعالان بازار سرمایه و تایید کلیات موضوع در شورای عالی بورس، دستورالعمل مربوطه نهایی و لازم‌الاجرا شده است.
به گزارش سنا، بالاخره و بعد از بررسی‌های انجام‌شده و در راستای سامان دهی به بازار پایه و حفظ حقوق سهامداران کلیه نمادهای مندرج در بازار پایه در پایان جلسه معاملاتی روز چهارشنبه مورخ ۱۳ شهریور ۱۳۹۸ متوقف و نمادهای معاملاتی پس از انجام عملیات فنی و انتقال به تابلوهای مربوطه، در روز دوشنبه مورخ ۲۵ شهریور ۱۳۹۸ مجددا قابل معامله خواهند بود. یادآور می‌شود، هر هفته برای هر کدام از این تابلوها نیز یک حراج معاملاتی در روز دوشنبه از ساعت ۱۲ تا
۱۲: ۳۰ انجام می‌شود که روزهای حراج، بنابر پیشنهاد فرابورس قابل افزایش است.
تصویب کمیته فقهی برای افزایش التزام‌بخشی به بازار سرمایه
شاهین چراغی، یکی از کارشناسانی است که معتقد بر اجرایی شدن این دستورالعمل است، وی اظهار داشت: عملیاتی شدن این دستورالعمل سبب حفظ سرمایه سهامدارانی است که در بازار پایه سرمایه‌گذاری کرده‌اند. پیش از این نیز اطلاع‌رسانی لازم برای خروج سهامدارانی که تمایل به فروش سهام بازارپایه خود داشتند، داده شده بود تا این گروه از سهامداران فرصت کافی برای این کار را داشته باشند که برای اجرایی شدن دستورالعمل جدید با مشکلی مواجه نشوند.
این عضو شورای عالی بورس در خصوص تایید کمیته فقهی در این زمینه گفت: بازنگری قوانین بازارپایه فرابورس با تایید کمیته فقهی انجام شده و اجرایی می‌شود تا التزام‌بخشی برای بازار سرمایه داشته باشیم.
چراغی با تاکید بر اینکه حسب دستور وزیر محترم اقتصاد و برای جلوگیری از تضییع حقوق سهامداران، نظرات تمام فعالان بازار گرفته شد، گفت: اجرای دستورالعمل نیز به تعویق افتاد تا سهام داران فرصت لازم برای خروج از سهام بازار پایه را داشته باشند.
بر این اساس و همچنین اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته توسط فرابورس و سازمان بورس، فرصت کافی برای خروج از نمادهایی که رشد قیمت آنها هیچ سنخیتی با ارزش ذاتی سهم ندارد، به سهام داران حقیقی داده شده بود.
پاسخ به یک شایعه
این کارگزار بازار سرمایه در خصوص این شایعه که بر اجرایی شدن نوبتی تابلوها حکایت می‌کند، پاسخ داد: اجرای مقررات در هر سه تابلوی زرد، نارنجی و قرمز بطور همزمان انجام می‌شود. با توجه به درج بالغ بر 182 ناشر در بازار پایه، 125 شرکت بر اساس طبقه‌بندی اعلام شده بر اساس دستورالعمل جدید در تابلوی زرد درج خواهند شد. همچنین 42 شرکت را در تابلوی نارنجی و 14 شرکت را در تابلوی قرمز خواهیم داشت.
چراغی در خصوص نحوه انجام معاملات افزود: در هر یک از تابلوهای معاملاتی در هر هفته حداقل یک حراج معاملاتی برگزار می‌شود که روز دوشنبه هر هفته برای حراج پایانی آن هفته، تعیین و اعلام شده است. به این شکل که از ساعت 12 تا 12 و 30 دقیقه دوشنبه‌ها برگزار می‌شود؛ در این فاصله سفارش‌گیری در یک دامنه‌ای انجام می‌شود که دو برابر دامنه عادی نوسان قیمتی خواهد داشت.
میزان دامنه‌های نوسان برای هر تابلو ؟
وی ادامه داد: دامنه‌ای که برای نوسان هر یک از تابلوها درنظر گرفته شده است، برای تابلوی زرد 3 درصد، تابلوی نارنجی نوسان 2 درصدی و در تابلوی قرمز دامنه نوسان یک درصدی است. دامنه‌های تعیین شده دامنه قیمتی برای نوسان روزانه نیست بلکه نوسان بین دو حراج (یا یک هفته کاری معاملاتی) را اجازه می‌دهد. به این شکل که از ساعت 8 و نیم روز دوشنبه تا ساعت 11 و نیم این روز، دامنه نوسان بر اساس میزان تعیین شده برای هر کدام از تابلوها بر مبنای قیمت پایانی هفته گذشته خواهد بود. در روز دوشنبه ساعت 12 که ساعت سفارش‌گیری جدید انجام یم شود، دامنه‌ها دوبرابر خواهند شد (تابلوی زرد دامنه 6 درصدی، تابلوی نارنجی دامنه 4 درصدی و تابلوی قرمز با دامنه 2 درصدی) سفارش‌گیری می‌کنیم و راس ساعت 12 و 30 دقیقه یک حراج پایانی انجام می‌شود. کل برایند معاملات آن روز (دوشنبه) به عنوان قیمت پایانی استخراج می‌شود و مبنای نوسان تا هفته بعد در دامنه‌های 3، 2 و یک درصد قرار می‌گیرد .
امکاناتی برای بازارگردانان
وی در خصوص نکته قابل تامل دیگری که در دستورالعمل جدید اضافه شده است، گفت: بازیگران بازارپایه عموما اشخاص حقیقی هستند و از این رو فعالیت شخصیت‌های حقوقی، نهادی و افراد حرفه‌ای در بازار پایه بسیار کمرنگ است. در این راستا هیات‌مدیره سازمان در جهت ارتقا سطح فعالیت برای گروه‌های نهادی، اجازه داده تا صندوق‌های بازارگردانی بتوانند در نمادهای بازار پایه هم امکان بازارگردانی داشته باشند. در این راستا امکاناتی به بازارگردان‌داده شده است، از جمله اینکه بازارگردان می‌تواند دامنه نوسان نماد را بطور هفتگی بطور دو برابر تا سقف پنج درصد تغییر دهد. همچنین بازارگردانان می‌توانند بطور روزنامه قیمت مرجع نماد را هم تعیین و به فرابورس اعلام کنند و از این طریق مبنای قیمت روزانه قیمت مرجع باشد که بازار گردان به فرابورس اعلام کرده که این مبنا به عموم هم اعلام خواهد شد. پیشتر، مدیرعامل فرابورس ایران نیز یکی از ظرفیت‌های خوب گنجانده شده در دستورالعمل جدید بازار پایه را امکان فعالیت بازارگردان در بازار پایه دانسته و گفته بود: برای نخستین‌بار ظرفیتی متناسب با استانداردهای جهانی در خصوص فعالیت بازارگردانی ایجاد شده است، به این شکل که قیمت ابتدایی صبح هر روز معامله را بازارگردان تعیین می‌کند و دامنه نوسان بر اساس قیمت تعیین‌شده توسط بازارگردان مشخص خواهد شد.
