گروه بورس|
امروز قرار است سومین مرحله عرضه نفت خام در بورس انرژی صورت بگیرد. عرضه‌ای که نسبت به عرضه‌های دو مرحله قبلی با تغییراتی مواجه بوده و به گفته مسوولان بورس انرژی این موضوع با بهبود مواجه است و آنطور که شواهد نشان می‌دهد، قرار است در هر عرضه، شرایط بهتر شود. در عرضه‌های ابتدایی، خرید ارزی با توجه به دشواری‌های خرید ارزی و آوردن ارز از مسیر بانکی مشکلاتی را برای خریداران ایجاد کرده بود که این موضوع با تدبیر خرید ریالی به نظر می‌رسد که حل شده باشد. در عرضه امروز قیمت پایه 52.42 دلار در نظر گرفته شده و در رینگ بین‌الملل بازار نفت و گاز بورس انرژی عرضه انجام می‌شود. در این عرضه که حجم آن نسبت به عرضه‌های کوچک قبلی افزایش چشمگیری داشته، حداقل حجم خرید که البته کشف قیمت نیز بر اساس این حداقل انجام خواهد شد، 35 هزار بشکه است. حجم کلی عرضه
1 میلیون بشکه و شرکت ملی نفت ایران در رینگ بین‌الملل این عرضه را انجام داده و سپس کالای مذکور را در جزیره خارک به خریداران تحویل می‌دهد.
امکان تهاتر نفت خام با بدهی پیمانکاران
اسناد خزانه اسلامی، یکی از ابزارهایی است که در سال‌های اخیر توانست حجم بازار بدهی کشور را توسعه دهد و به عنوان ابزاری برای بازپرداخت بدهی دولت به پیمانکاران مطرح شده است. این اوراق که قابلیت توثیق نیز دارند و با در نظر گرفتن بازار ثانویه برای آنها، کمک زیادی به پیمانکاران و سرمایه‌گذاران شده است. حال گفته می‌شود که ممکن است دولت با استناد به تجربه این اوراق، محموله‌های نفتی را به پیمانکارانی که توان فروش نفت دارند، اعطا کند که بدهی آنها نیز از این طریق تسویه شود. در همین رابطه سید علی حسینی مدیرعامل بورس انرژی گفت: دولت هر ساله بابت تسویه بدهی خود اقدام به انتشار اسناد خزانه اسلامی می‌کند. ممکن است دولت تصمیم بگیرد بدهی‌های خود را بجای اسناد خزانه با کالا تهاتر نماید. بنابراین تهاتر بدهی با نفت خام بابت تسویه بدهی‌ها امکان پذیر است.وی افزود: پیمانکارانی همچون مپنا یا شرکت‌های راه‌سازی قادر به فروش نفت و صادرات آن به بازارهای جهانی نیستند، زیرا فروش نفت فعالیتی تخصصی است، بنابراین می‌توانند در نهایت نفت خام دریافتی را به شرکت‌های متعلق به شرکت ملی نفت نفت بدهند، تا برای آنها بفروشد.حسینی ادامه داد: در کمیسیون اقتصادی با حضور شرکت ملی نفت پیشنهاد شد نفت خام در سال 98 بطور منظم با حجم مشخصی در بورس انرژی عرضه شود تا خریداران بتوانند برنامه‌ریزی کنند. البته در مورد برق نیز همین پیشنهادها مطرح است.
عرضه نفت خام در بورس 16 سال دیر رخ داد
حسینی در خصوص انتقاداتی که نسبت به میزان موفقیت بورس انرژی در عرضه‌های بعدی نفت خام مطرح است، گفت: 16سال تأخیر در راه‌اندازی این بازار ایجاد شده و حالا روی کارکردهای بورس به واسطه محموله یک میلیون بشکه‌ای نفت خام نباید قضاوت کرد.وی تاکید کرد: طبق اطلاعیه عرضه شرکت‌های حقوقی داخلی و خارجی می‌توانند نفت خام را خریداری کنند. بنابراین این ادعا که دفعه قبل محموله نفت خام در بورس انرژی با توصیه دولت خریداری شده، بی‌معنی است.
320 کد معاملاتی خارجی در تالار سبز
وی ادامه داد: در حال حاضر 320 کد معاملاتی خارجی در بورس انرژی حضور دارند و همگی آنها بالقوه می‌توانند در عرضه کالاهای بورس انرژی شرکت کنند. باید مراقب بود بازار نفت در بورس انرژی تداوم داشته باشد و خارجی‌ها با تداوم عرضه‌های بیشتر وارد بازار شوند. این اتفاق هم‌اکنون رخ داده و باز هم خواهد افتاد. بنابراین با یک نوبت عرضه محدود نمی‌توان در مورد میزان موفقیت کارکردهای بازار متشکل بورس انرژی قضاوت کرد.
این مقام مسوول با تاکید بر لزوم کمک به شکل‌گیری بازار معاملات نفت خام در بورس انرژی گفت: کالاهای عرضه شده در بورس انرژی از یک برش سنگین کم ارزش که از فرایند تقطیر در پالایشگاه گرفته می‌شود، تا نفت خام همگی در بازار از خریدار برخوردار بوده و ارزشمند هستند.
در حال حاضر 320 کد معاملاتی خارجی در بورس انرژی حضور دارند و همگی آنها بالقوه می‌توانند در عرضه کالاهای بورس انرژی شرکت کنند. وی ادامه داد: اگر از عرضه نفت در بورس انرژی حمایت شود و تداوم عرضه وجود داشته باشد می‌تواند تمام ظرفیت اعلام شده در بودجه را محقق نماید. ظرفیت 1.5 میلیون بشکه‌ای بسیار پایین بوده و در حد یک بار کشتی است. در این ارتباط حمایت باید بر اساس برنامه اجرایی مشخص، زمان‌بندی مشخص و مبتنی بر ذائقه خریداران در معامله لحاظ شود.
کم‌اطلاعی از بورس
دلیل سوءتفاهم کارشناسی
وی در برابر این پرسش که چرا برخی رسانه‌های خارجی نسبت به عرضه نفت خام در بورس انرژی موضع‌گیری و خوشبین نیستند، گفت: کم اطلاعی اشخاصی که در مورد این موضوع صحبت می‌کنند، دلیل اصلی این موضع‌گیری‌ها است. بطور مثال برخی مدیران عنوان می‌کنند، اسامی خریداران را از سایت خود حذف کنید، در حالی که نه تنها نفت خام بلکه روی سایر کالاها نیز در بورس انرژی اطلاع‌رسانی نمی‌شود که نیازمند حذف شود.مدیرعامل بورس انرژی از تلاش برای عرضه میعانات گازی مشابه محموله‌های عرضه نفت خام بدون نیاز به مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی در بورس سخن گفت و افزود: هم‌اکنون سقف عرضه نفت خام سبک ایران بر اساس مجوز 3 میلیون بشکه‌ای است که به صورت عرضه‌های یک میلیون بشکه‌ای روانه میز فروش بخش بین‌الملل بورس انرژی خواهد شد.گفتنی است اکنون وزارت نفت با ارزیابی سرانجام این سه میلیون بشکه اقدام به دریافت مجوزهای بعدی عرضه این کالا خواهد کرد.
گشایش حساب ارزی
برای تسویه در حال پیگیری است
حسینی درباره تسویه شرایطی وجه معامله نفت خام در اطلاعیه عرضه جدید بر اساس 20 درصد ریالی و 80 درصد ارزی و نبود حساب ارزی در سمات گفت: بورس انرژی ایران می‌تواند پنجره ورود بازار سرمایه کشور به بازار سرمایه بین‌المللی به دلیل نوع کالاهای معامله شده در آن باشد. تاکنون بازار سرمایه نیازی به تسویه‌های ارزی نبوده چون معامله ارزی وجود نداشته و سهام در داخل بطور ریالی معامله می‌شد. موضوع‌هایی همچون حساب ارزی از کانال بورس انرژی به تدریج در حال مطرح شدن است و گشایش حساب ارزی در حال بررسی و پیگیری است.وی ادامه داد: هم‌اکنون موضوع‌هایی همچون حساب ارزی از کانال بورس انرژی به تدریج در حال مطرح شدن است و گشایش حساب ارزی در حال بررسی و پیگیری است که شاید به ثمر نشستن آن اندکی زمانبر باشد.
ضرورت آزادسازی قیمت برق
وی در خصوص اقدامات مربوط به آزادسازی قیمت برق که از مدت‌ها پیش مطرح شده اما به نتیجه مشخصی نرسیده است، گفت: حداقل در بخش مصرف‌کننده‌های بزرگ برق وقت آزادسازی قیمت برق فرا رسیده است. به اندازه کافی تعیین تعرفه برق و نرخ‌گذاری به صنعت برق آسیب زده و وقت آن رسیده که صنعت برق بتواند آینده تولید را تضمین کند و سرمایه‌گذاری در ساخت نیروگاه تضمین شود. در عین حال صنعت برق باید قادر باشد از افت و خیزهای اقتصادی استفاده کند، بنابراین باید اجازه داد حداقل در بخش مصارف بزرگ از سازوکار بازار استفاده شود. صنعت برق باید قادر باشد از افت و خیزهای اقتصادی استفاده کند، بنابراین باید اجازه داد حداقل در بخش مصارف بزرگ از سازوکار بازار استفاده شود.
حسینی در گفت‌وگو با فارس افزود: در بخش شبکه‌های توزیع که با خانوار سروکار دارند یا به عبارتی مصرف‌کنندگان خرد موضوع آزادسازی قیمت‌ها مقوله جداگانه‌ای است. شدت مصرف در بخش صنعتی و سهم آنها در قیمت تمام‌شده برق به‌شدت پایین است. با نگاهی به بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان برق در بین شرکت‌های بورسی، مشاهد می‌شود که قیمت سهم برق در قیمت تمام‌شده آنها حدود نیم درصد تمام می‌شود.
