بورس کالای ایران به عنوان یک نهاد ناظر و پل ارتباطی بین تولیدکننده و مصرف کننده کالاها، باید از اقتدار و اختیار بالایی در کشور برخوردار باشد و به همین دلیل باید برخی قوانین موجود برای قدرتمند کردن این بازار شفاف، اصلاح و بازنگری شود تا همه فعالان اقتصادی و بنگاه‌های تولیدی مقید به عرضه کالای تولیدی خود در بورس باشند. به گزارش کالاخبر، عضو کمیسیون صنایع و معادن کشور ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: بورس کالا یکی از ارکان بازار سرمایه و یک نهاد در راستای توسعه اقتصادی کشور است، از این‌رو این بورس به عنوان یک نهاد نظارتی و بستر معاملاتی باید از قدرت بالایی برخوردار بوده و ضمانت‌های اجرایی لازم را در اختیار داشته باشد. محسن کوهکن افزود: اگر بورس کالا با در اختیار داشتن همه لوازم و سازوکارهای مربوطه‌اش فعالیت کند، بطور طبیعی با کارایی حداکثری در اقتصاد عمل خواهد کرد؛ گرچه در کشور ما واقعیت‌های موجود و برخی قوانین بعضا اجازه اثرگذاری صددرصدی را به بورس کالا نمی‌دهند که ما در مجلس باید این موانع را حذف کنیم. وی تاکید کرد: قوانینی که در ارتباط با بورس کالا وجود دارد نیاز به اصلاحاتی دارد تا به عنوان یک حلقه واسط و نهاد ناظر قدرتمند بتواند ایفای نقش کند تا به کمک ضمانت‌های اجرایی لازم همه مقید به عرضه محصولات خود در بورس شوند. این عضو کمیسیون صنایع و معادن کشور با بیان اینکه عرضه محصولات در کل زنجیره تولید باید در بورس کالا رقم بخورد، افزود: وقتی به همه اصناف و واحدهای تولیدی می‌گوییم باید مواد اولیه مورد نیاز خود را از بورس تامین کنند، در حوزه عرضه نیز باید کل محصولات در زنجیره روی تابلوی بورس قرار گیرند تا شاهد شفافیت کل زنجیره تولید باشیم؛ با تحقق این اتفاق، دیگر شاهد رفتارهای سفته بازانه در بازارهای خارج از بورس و نرخ‌های غیر منطقی در بازارها نخواهیم بود چراکه همه فعالان صنایع در بورس و براساس عوامل واقعی بازار اقدام به معامله و کشف قیمت می‌کنند.
بورس، راه تعادل بازار
کوهکن تاکید کرد: در اصل نکته مهم این است که ارایه هر نوع کالا در بورس اقدام مثبتی است و می‌توان گفت تنها راه ممکن برای ایجاد تعادل در بازارهای مختلف عرضه در بورس است. در این رابطه تنها اقدامی که لازم است اصلاح برخی قوانین دولتی و بازنگری در آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌هایی است که از سوی برخی وزراتخانه‌ها اعلام می‌شود. ضمن اینکه چنانچه قوانینی در کشور وجود دارد که ممنوعیتی برای تقویت بورس ایجاد می‌کند باید رفع شود. وی با بیان اینکه باید به بورس نگاهی ملی داشت و برهمین اساس باید قوانینی در نظر گرفت که با دارا بودن ضمانت‌های اجرایی لازم، بورس را قدرتمندتر کند. این نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص افزایش قیمت‌های اخیر کالاها گفت: اگر در جامعه به این باور برسیم که افزایش قیمت‌ها در اقتصاد رخ می‌دهد، به افزایش تقاضا دامن زده ایم و بسیاری از افراد به دنبال منافع شخصی خود و خرید می‌روند. اما فرهنگی که در کشورهای پیشرفته حاکم است، تضاد منافعی برای اشخاص و عموم وجود ندارد. از این رو انتظارات تورمی از اصلی‌ترین دلایل افزایش قیمت‌های اخیر بود. کوهکن بر لزوم ایجاد شفافیت در اقتصاد تاکید کرد و گفت: ما معتقدیم که باید همراهی مردم را در اداره بهتر کشور داشته باشیم تا وقتی می‌گوییم کالا به اندازه کافی در دسترس است، مردم نیز اعتماد کنند و بی جهت تقاضا را افزایش ندهند. اگر بخواهیم چنین اعتمادی را از سوی مردم شاهد باشیم، باید تمام بخش‌های مختلف اقتصادی شفاف باشد، چراکه ابهام و عدم شفافیت مترادف با بروز جوسازی و سوءاستفاده‌های احتمالی است. از این رو باید اصل شفافیت را در اصول اقتصاد بپذیریم و بورس کالا می‌تواند با ارایه اطلاعات و آمار دقیق از معاملات و قیمت انواع کالا در ایجاد این شفافیت بسیار نقش‌آفرین باشد تا به کمک آن مردم از قیمت‌های واقعی و گران فروشی‌های احتمالی در بازار مطلع شوند.
شفافیت بخش فولاد و پتروشیمی
از سویی دیگر، دو عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس معتقدند که باید زمینه حضور همه فعالان صنایع و کل زنجیره تولید در بورس کالا فراهم شود تا شاهد شفافیت آماری در بازار کالای کشور به خصوص در حوزه فولاد و پتروشیمی باشیم. به گزارش کالاخبر، رضا انصاری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به شرایط اقتصادی کشور به خصوص در حوزه بازار کالای کشور اشاره کرد و گفت: در طول سال‌های اخیر بارها تبعات اعمال روش‌هایی همچون سرکوب قیمت‌ها به بهانه حمایت از مصرف کننده را تجربه کرده‌ایم که پس از مدتی از مسیر اشتباه رفته، بازگشته و در لاین مکانیسم بازار قرار گرفته‌ایم. انصاری ابراز داشت: در چندماه اخیر نیز برای مدتی شاهد سرکوب قیمت‌ها بودیم، اما عملا قیمت کالاهایی که به دست مردم رسید از روش دولت در راستای کنترل اجباری قیمت تبعیت نکرد و نرخ‌ها در بازار افزایش یافت. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به نقش بورس کالای ایران در واقعی سازی بازار کالای کشور اشاره کرد و گفت: بورس کالا برای این در اقتصاد کشور متولد شد که شفافیت و مکانیسم عرضه و تقاضا بر بازار کالای کشور سایه بیندازد که کارنامه این بورس در حوزه فلزات و پتروشیمی قابل قبول بوده است. دلیل این ادعا وضعیت و رشد تولید در صنایع پایین دستی و همچنین اعلام شرایط بازار فولاد و پتروشیمی قبل و بعد از تاسیس بورس کالاست. به گفته انصاری، پس از عرضه کالاها در بورس کالا، معاملات بدون ضابطه و غیر شفاف به بستری شفاف و قانونی انتقال یافته است بطوریکه همه آمارهای معاملات از میزان عرضه، خرید، قیمت‌ها و ... همگی بطور شفاف در دسترس است.
ضرورت حضور همه‌جانبه فعالان
افزون بر این، رضا علیزاده دیگر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز گفت: در پی نوسانات ارزی اخیر، دولت تصمیم گرفت که با حمایت از صنعت فولاد و پتروشیمی و احتساب نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی در این بازار، از واحدهای تولیدی این بخش‌ها حمایت کند اما روش مناسبی برای حمایت اتخاذ نشد. علیزاده عنوان کرد: اینکه به فعالان یک بازار برای تولید فلان محصول تخفیف دهیم و اما این تخفیف در انتها به مصرف کننده نرسید نشان می‌دهد که شیوه حمایت باید تغییر کند که البته امروز مسیرها اصلاح شده و سود واقعی از فروش محصولات به تولیدکنندگان می‌رسد. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در خصوص بورس کالا نیز گفت: بورس کالا یک بازار برای حضور عرضه‌کنندگان و متقاضیان و کشف قیمت‌های واقعی است، از این رو توجه هر چه بیشتر به این بازار به معنای حمایت درست از تولیدکننده و مصرف کننده است. وی اظهار داشت: از این رو اگر موانعی بر سر راه فعالیت بورس کالا وجود دارد، مجلس آماده برداشتن این موانع و تقویت بورس کالاست چراکه هر چه فعالان صنایع برای حضور در بورس کالا تشویق شوند در مسیر شفافیت اقتصادی، امکان تنظیم بهتر بازارها را فراهم کرده‌ایم.
