گروه بورس| برای بهبود افشای اطلاعات توسط شرکتهای سرمایه‌گذاری، تامین نیازهای اطلاعاتی سرمایه‌گذاران و سایر ذی‌نفعان، سازمان بورس و اوراق بهادار صورت‌های مالی نمونه شرکتهای سرمایه‌گذاری را تدوین و در خردادماه 1397 به شرکت‌ها ابلاغ کرد. طوبی دهقانی مدیر ناشران با بیان مطلب فوق گفت: این صورت‌های مالی در برگیرنده حداقل الزامات ارائه و افشا توسط شرکت‌هاست و در صورتی‌که سازمان بورس و اوراق بهادار، الزامات بیشتری برای ارائه و افشا در صورت‌های مالی اعلام کند، شرکت‌ها مکلف به ارائه اطلاعات مورد نیاز هستند. در تهیه صورت‌های مالی نمونه، به افشای مناسب و کافی اطلاعات تحت شرایط عمومی و کلی تاکید شد و از پرداختن به اطلاعات مرتبط با شرایط خاص خودداری شده است. وی تصریح کرد: با توجه به اینکه فعالیت اصلی این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری است، بنابراین از جوانب مختلف اطلاعات مربوط به این فعالیت در اختیار سرمایه‌گذاران و تحلیلگران قرار خواهد گرفت. دهقانی افشای اطلاعات شرکت‌ها در صورت‌های مالی نمونه و در سرفصل سرمایه‌گذاری را شامل گردش سرمایهگذارىهای کوتاه‌مدت و بلندمدت در اوراق بهادار و سرمایهگذارىهای کوتاه‌مدت و بلندمدت در اوراق بهادار به تفکیک درآمد آنها عنوان کرد و افزود: گردش سرمایهگذارىهای کوتاه‌مدت و بلندمدت در اوراق بهادار که شامل سرمایه‌گذاری در سهام و حق تقدم شرکت‌ها، واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلندمدت و اوراق بدهی است که باید مانده در ابتدای سال، افزایش / کاهش، مانده در پایان سال و درصد مالکیت (حسب مورد) ذکر شود. وی ادامه داد: سرمایهگذارىهای کوتاه‌مدت و بلندمدت در اوراق بهادار به تفکیک درآمد آنها که شامل مبلغ دفتری سرمایه‌گذاری‌ها و ارزش بازار آنها، درآمد سرمایه‌گذاری شامل سود سهام و سود تضمین شده برای اوراق بدهی، سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها به تفکیک نوع صنعت، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار به تفکیک وضعیت (بورسی/فرابورسی/ثبت شده (غیربورسی و غیرفرابورسی) /سایر)، سرمایه‌گذاری در اوراق بدهی به تفکیک ناشر و نرخ سود و سپرده‌های سرمایه‌گذاری به تفکیک نرخ سود می‌شود.
وی توضیح داد: مطابق «دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران» شرکت‌هایی که منابع مالی در اختیار خود را منحصرا صرف سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار و سپرده‌های بانکی کرده و عهده‌دار تجهیز و به‌کارگیری آن هستند در دو گروه طبقه‌بندی می‌شوند. این دو گروه شرکتهای سرمایه‌گذاری و هلدینگ هستند. مدیر ناشران بورس به اهداف خرید اوراق بهادار توسط شرکتهای سرمایه‌گذاری و هلدینگ اشاره کرد و گفت: هدف شرکت سرمایه‌گذاری از خرید اوراق بهادار، اعمال مدیریت در شرکتهای سرمایه‌پذیر نیست در حالی که شرکت هلدینگ با سرمایه‌گذاری در شرکت سرمایه‌پذیر برای کسب انتفاع، آن قدر حق رای کسب می‌کند که برای کنترل عملیات شرکت، هیات‌مدیره را انتخاب کند یا در انتخاب اعضای هیات‌مدیره موثر باشد. وی خاطرنشان کرد: مطابق دستورالعمل فوق‌الذکر در مصرف منابع شرکتهای سرمایه‌گذاری باید محدودیت‌هایی لحاظ شود. در هنگام پذیرش و تا زمانی که نام شرکت در فهرست نرخ‌های بورس درج است، همواره باید حداقل 80 درصد از منابع مالی بلندمدت شرکت به سرمایه‌گذاری در سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس، اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی تخصیص یابد.
دهقانی تصریح کرد: شرکتهای سرمایه‌گذاری نباید بیش از 10درصد منابع خود را به مصرف خرید سهام یک شرکت برسانند. همچنین سرمایه‌گذاری در هر شرکت نباید از 10درصد سرمایه شرکت سرمایه‌پذیر بیشتر باشد. شرکتهای سرمایه‌گذار موظف‌اند در صورت رساندن میزان سرمایه‌گذاری خود در شرکتهای سرمایه‌پذیر به سقف فوق، مراتب را به سازمان و بورس اعلام کنند. مدیر ناشران بورس تهران به تفاوت شرکتهای مادر (هلدینگ) با شرکتهای سرمایه‌گذاری اشاره کرد و گفت: از جمله تفاوت شرکتهای هلدینگ با شرکتهای سرمایه‌گذاری در ترکیب دارایی‌هاست. طبق «دستورالعمل شناسایی و ثبت نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهادار نزد سازمان» هر شخص حقوقی که به عنوان شرکت سرمایه‌گذاری یا شرکت مادر (هلدینگ) نزد سازمان به ثبت می‌رسد، ملزم است حداقل ۸۰درصد از دارایی‌های خود را به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار اختصاص دهد. این در حالی است که:
الف) شرکت سرمایه‌گذاری باید حداقل ۷۰درصد از دارایی‌های خود را به سرمایه‌گذاری در اوراق بهاداری اختصاص دهد که بر اثر سرمایه‌گذاری در این اوراق بهادار به تنهایی یا به همراه اشخاص تحت کنترل خود در شرکت ناشر اوراق بهادار یادشده، نفوذ قابل ملاحظه پیدا نکند یا کنترل آن را به دست نیاورد.
ب) شرکت مادر (هلدینگ) باید حداقل ۷۰درصد از دارایی‌های خود را به سرمایه‌گذاری در سهام یا سهم‌الشرکه یا واحدهای سرمایه‌گذاری دارای حق رای شرکت‌ها، موسسات یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر اختصاص دهد؛ به‌طوری که در شرکت‌ها، موسسات یا صندوق‌های سرمایه‌پذیر به تنهایی یا به همراه اشخاص تحت کنترل خود نفوذ قابل ملاحظه یافته یا کنترل آنها را به دست آورد.
گفتنی است، صورت‌های مالی نمونه شرکتهای هلدینگ با توجه به ویژگی‌های خاص این شرکت‌ها و نیاز به ارائه صورت‌های مالی تلفیقی، توسط سازمان بورس در دست تهیه است.
