هر چقدر بتوانیم تصدی‌گری دولت را در بخش کشاورزی کاهش دهیم، به نفع دولت و بازار محصولات کشاورزی خواهد بود بطوری‌که می‌توان با تقویت بورس کالا در واسپاری امور به خود فعالان بازار کشاورزی حرکت کرد. علی اکبری رییس کمیسیون کشاورزی مجلس در خصوص اجرای سیاست قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی بیان کرد: این سیاست، سیاست درستی است. زیرا فضای معاملات در بورس باعث ورود بخش خصوصی می‌شود.
هم‌اکنون جو و ذرت از طریق بورس کالای ایران معامله می‌شود و این موضوع باعث شده فروشنده و خریدار زودتر به کالا و پول خود برسند و اگر مابه‌التفاوتی بماند، دولت پرداخت می‌کند. در واقع با استمداد از این روش معاملاتی، بار خرید تضمینی محصولات کشاورزی از روی دوش دولت برداشته شده است. از این رو، امسال نیز بحث عرضه و انجام معاملات محصولات دیگری همچون برنج در بورس کالا در دست بررسی قرار گرفت. به گزارش تسنیم، وی افزود: به هر حال هرچقدر معاملات این محصولات، سهم بیشتری در بورس کالا پیدا کند، می‌تواند رویه درست‌تری نسبت به وضعیت کنونی داشته باشد. البته نظارت در این بازار باید نظارت دقیق و عادلانه‌یی باشد تا این بازار رونق بیشتری پیدا کند.
وی عنوان کرد: لازم به ذکر است که طبق ماده ۳۲ در قانون برنامه ششم توسعه، به دولت اجازه داده شده با استفاده از ابزار-های مالی بازارهای کالایی را تنظیم کند. در ادامه راه بهره‌گیری از بسترهای بورس کالای ایران در وزارت جهاد کشاورزی، علاوه بر قوانین مذکور که تکالیفی است که به صورت صریح مجلس بر دوش وزارتخانه گذاشته است، مقام ریاست‌جمهوری نیز برای پوشاندن جامه عمل به این دستاورد قانونی برنامه ششم توسعه، اولویت‌هایی را در حکم وزیر مشخص کرده‌اند که بررسی آنها نشان می‌دهد بورس کالای ایران می‌تواند بستر مناسبی برای اجرای این تکالیف باشد. وی اذعان داشت: همانطور که اشاره شد، جو و ذرت محصولاتی هستند که معاملات آنها در تالار کشاورزی بورس کالای ایران انجام می‌شود. اگر محصولاتی مانند پسته، زعفران، خرما و محصولات دیگری از این دست (که در آنها مزیت نسبی وجود دارد) به بورس کالا وارد شوند، در افزایش حجم تولید و کیفی‌سازی این محصولات چه اثراتی می‌گذارد؟
اکبری تصریح کرد: محصولات جو و ذرت برای مصرف داخلی تولید می‌شوند و اگر تولید داخل کفاف نداد، این دو محصول وارد می‌شود. متاسفانه برخی از محصولات پر مزیت ایران، حضوری که شایسته مزیت‌های کیفیتی آنها باشد، در بازارهای جهانی ندارند و در واقع نام ایران معرف این محصولات در جهان نیست؛ بطور مثال، محصول زعفران به دلیل نبود بازاریابی گسترده و بسته‌بندی مناسب در حد کیفیت محصول، هم‌اکنون از طریق تجار افغانستان به اروپا می‌رود و در اسپانیا بسته‌بندی می‌شود. این رویه سبب شده است که هویت زعفران ایرانی کم کم از بین برود؛ بنابراین، در مورد چنین محصولاتی که هویت صادراتی و ارزآوری دارند، صنوف باید همکاری و همیاری لازم را داشته باشند و از طریق بورس کالا با برند ایرانی در بازارهای صادراتی حضور پیدا کنند. البته پسته وضعیت بهتری نسبت به زعفران دارد، هرچند پسته چین و امریکا رقیب این محصول شده است. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این که، استفاده از نظام انبارداری و توسعه ابزار گواهی سپرده کالایی تا چه اندازه در مدیریت بازار محصولات کشاورزی موثر است نیز گفت: استفاده و ایجاد ابزار گواهی سپرده کالایی یکی از اقدامات مثبت بورس کالای ایران در سال‌های گذشته بوده است؛ چرا که تجربه روش‌های متفاوت باعث اعتلای بازارهای کالایی خواهد شد. اکنون استفاده از این ابزار مالی در بازار پسته، باعث شده کارگزاری‌های متعدد فعال در کرمان برای ورود صادرکنندگان پسته به بورس اعلام آمادگی کنند. عرضه پسته در بورس در قالب قرارداد گواهی سپرده کالایی، در کنار قرار دادن افرادی تحت عنوان مباشر یا بازارگردان برای مدیریت جمع‌آوری و عرضه پسته به بورس از جمله اقداماتی است که در عرضه این محصول مهم در بورس کالا صورت گرفت. در واقع در توافقات اولیه برای راه‌اندازی بازار پسته در بورس کالا، بانک کشاورزی قول مساعدت داده که بخشی از تسهیلات حوزه کشاورزی را به تجارت محصولات به خصوص پسته اختصاص دهد؛ بر این اساس، مباشران و بازارگردان‌های پسته می‌توانند از منابع مالی کشاورزی استفاده کنند. همچنین، بخش ارزی برای توسعه صادرات پسته نیز از طریق صندوق توسعه ملی فراهم خواهد شد.
وی اذعان داشت: توسعه بورس یعنی واسپاری امور به خود بازار. هر چقدر بتوانیم تصدی‌گری دولت را در بخش کشاورزی کم کنیم، به نفع دولت و بازار محصولات کشاورزی است. منابع دولت بسیار محدود است؛ بنابراین، نمی‌توان و نباید انتظار داشت که دولت در بخش‌های مختلف فعال شود. این کاهش تصدی‌گری می‌تواند از طریق بورس کالای ایران و صندوق‌های کالایی مختلف و همچنین از طریق بانک‌ها انجام شود؛ به نظر می‌رسد که ابزارهای بورس کالا کارایی لازم برای مدیریت بازار محصولات کشاورزی را داراست. آنچه در این میان اهمیت دارد این است که روند خرید و فروش، فرآوری و بازاریابی محصولات کشاورزی باید به گونه‌یی باشد که استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود در کشور را میسر سازد.
