گروه بورس
بورس تهران در ادامه روند پررونق خود، روز گذشته و در نخستین روز هفته باز هم معاملات پررونقی را پشت‌سر گذاشت. اغلب قیمت‌ها در بورس تهران روندی افزایشی داشتند و بیشترین ارزش معاملات به گروه‌های فلزی و معدنی (به‌ویژه نماد فولاد مبارکه اصفهان) اختصاص یافت. علاوه بر آن روز گذشته نمادهای حاضر در گروه محصولات شیمیایی (پتروشیمی‌ها) مورد توجه ویژه فعالان بازار سهام قرار گرفت. در این میان نماد شرکت هلدینگ خلیج‌فارس (بزرگ‌ترین شرکت بورسی از نظر ارزش بازار) به صف خرید رسید. از نکات قابل‌توجه بازار دیروز اعلام اطلاعیه‌یی درباره نمایش شاخص‌های بورس بود. مدیریت عملیات بازار شرکت بورس در میانه‌های معاملات روز گذشته اعلام کرد محاسبه شاخص‌های بورسی باتوجه به بهروزرسانی سامانه معاملات دچار مشکلاتی شده و اعداد صحیح به‌زودی اعلام می‌شوند، از این رو رشد نماگرهای روز گذشته بورس را نمی‌توان معیاری برای مقایسه دانست. اگر چنین نبود و می‌شد بر اطلاعات شاخص‌ها اتکا کرد، روز گذشته رکورد بازدهی روزانه شاخص بورس در سال جاری شکسته شده بود.
اختلال محاسبه نماگرهای بازار
در پایان معاملات روز گذشته، شاخص کل بورس تهران عدد 94هزار و 606 واحد را نشان می‌داد. این رقم به معنای آن بود که شاخص طی معاملات روز گذشته بیش از هزار و 320 واحد رشد کرده است. اگر این رکورد صحیح بود، می‌شد ادعا کرد که شاخص بورس تهران با رشد تقریبا 1.5درصدی در یک روز، رکورد بازدهی روزانه در سال جاری را شکسته است. در میانه‌های معاملات روز گذشته، مدیریت عملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران طی انتشار اطلاعیه‌یی اعلام کرد باتوجه به اختلال به وجود آمده در سامانه محاسبه شاخص و بهروزرسانی آن، اطلاعات مرتبط به کلیه شاخص‌ها به‌زودی منتشر خواهد شد. اما تا عصر روز گذشته و زمان تنظیم این گزارش خبر دیگری در این راستا منتشر نشد. پیگیری‌های تعادل درباره این موضوع به نتیجه خاصی نرسید و مسوولان سازمان و شرکت بورس از ارائه توضیحات بیشتر خودداری کردند.
در پی به‌روز رسانی سامانه معاملات بازار سهام که از امروز عملی شده، برخی داده‌ها در سامانه Tsetmc مختل شده و تاثیر هر شرکت بر شاخص بورس هم نمایش داده نشد. در این رابطه علی صحرایی معاون عملیات بازار بورس تهران هم در رابطه با این سوال که آیا افزایش بیش از 1122 واحدی شاخص و ثبت عدد 94 هزار و 406 واحدی درست است یا خیر؟ به بورس‌پرس توضیح داد: این ارقام قابل اتکا نیست و باید منتظر نهایی شدن محاسبات مربوطه بود. به گفته وی، مدیریت فناوری بورس تهران از امروز سامانه معاملاتی را به‌روز رسانی کرده و در حال اعمال برخی تغییرات است. در همین راستا در آخرین ساعات کاری دیروز علی صحرایی به روزنامه «تعادل» گفت: مشکلات محاسبه شاخص کل حل شده است و می‌توان روی رقم شاخص کل بورس حساب کرد. گفتنی است شرکت بورس در هفته گذشته خبر از به‌روز رسانی سامانه معاملات داده بود و قرار بود تا چهارشنبه هفته گذشته این به‌روز رسانی انجام شود.
صف خرید برای غول‌های شاخص‌ساز
همان‌طور که اشاره شد، روز گذشته نمادهای بزرگ شاخص‌ساز ازجمله هلدینگ پتروشیمی خلیج‌فارس، شرکت‌های معظم چندرشته‌یی صنعتی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ با اقبال فعالان بازار سهام مواجه شدند. پیش‌تر از این عموما بازار به حرکت این شرکت‌های بزرگ عادت چندانی نداشت. حالا اما با رشد قیمت سهام شرکت‌های بورسی، کلیت فعالان بازار به این نتیجه رسیده‌اند که دارایی شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌ها بیش از پیش ارزشمند شده است. با وجود آنکه در برخی رسانه‌ها عنوان می‌شود این صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که باعث تحرک شرکت‌ها و گروه‌های بزرگ بازار شده‌اند و این فعالان حقوقی بزرگ بازار هستند که با تقاضای خود باعث رشد این شرکت‌ها شده‌اند، به نظر می‌رسد این ادعا چندان صحیح نیست. آمار معاملات بورس تهران نشان می‌دهد که این حقیقی‌ها هستند که این روزها شدیدا در نمادهای بزرگ بازار خریدار شده‌اند. حالا بیش از یک هفته است که خالص خرید اشخاص حقیقی در بازار سهام مثبت است. به عبارت دقیق‌تر این روزها تغییر مالکیت از سمت حقوقی‌ها به سمت حقیقی‌ها در حال رخ دادن است و حقوقی‌ها بیشتر از آنکه در بازار سهام خریدار باشند، فروشنده هستند. این عامل می‌تواند در آینده نزدیک به مهم‌ترین ریسک بازار سهام تبدیل شود. تجربه نشان داده است که رویکرد اشخاص حقیقی در بازار سهام بیشتر رویکردی کوتاه‌مدت است. در واقع حقیقی‌های بازار به هدف کسب سودهای کوتاه‌مدتی و به عبارتی نوسان‌گیری اقدام به خرید و فروش سهام می‌کنند. هر زمان که خالص خرید حقیقی‌ها مثبت می‌شود این انتظار به وجود می‌آید که بازار احتمالا در کوتاه‌مدت امکان صعود خواهد داشت. اما در چنین وضعیتی، هر خبر منفی می‌تواند منجر به خروج حقیقی‌ها از بازار سود و پس از رشدهای بی‌وقفه، اگر خبری در بازار به مذاق حقیقی‌ها خوش نیاید، امکان خروج دسته‌جمعی از بورس و در نتیجه افت شدید قیمت‌ها وجود خواهد داشت. ضمنا باید توجه داشت که افزایش مشارکت حقیقی‌ها می‌تواند نشانه‌یی از افزایش اعتبارات در بازار سهام باشد. این اعتبارات در هر دوره‌یی حرکت‌های بازار سهام را غلو شده کرده و بازار سهام را دچار بیش‌واکنشی می‌کند.
مروری بر آمار معاملات بورس
در داد و ستدهای روز گذشته شاخص کل بورس توانست در ادامه رکوردشکنی‌های مداومش از مرز 94هزار واحدی عبور کند. در معاملات دیروز شاخص بورس با رشد یک هزار و 322 واحدی به رقم 94هزار و 606 واحد رسید. همچنین دیروز سرمایه‌گذاران بورسی بیش از یک میلیارد و 203 میلیون برگه سهم و حق تقدم و سایر دارایی‌های مالی را دست به دست کردند که ارزش این مبادلات بالغ بر 2 هزار و 733میلیارد ریال بود و در 73 هزار و 20 نوبت معاملاتی انجام شد. گفتنی است ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی، روز گذشته تقریبا به 222 میلیارد تومان رسید.
روز گذشته همه 7 شاخص بورس صعودی بودند. شاخص کل یک هزار و 322 واحد رشد کرد. شاخص‌های بازار اول و دوم نیز به ترتیب 892 واحد و 3 هزار و 69 واحد صعودی شدند. گروه‌های فلزات اساسی، چند رشته‌یی و کانه فلزی با بیشترین حجم و ارزش معاملات در صدر برترین گروه‌های صنعتی قرار گرفتند. صدرنشینی بازار نیز با بیشترین رشد قیمت متعلق به نمادهای سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی، توسعه معادن روی ایران، لوله و ماشین‌سازی ایران، سرمایه‌گذاری غدیر، زغال‌سنگ نگین طبس، ملی صنایع مس ایران و تاپیکو بود. در مقابل نمادهای سیمان دشتستان، بیمه دانا، سیمان بهبهان، محورسازان ایران‌خودرو، کاشی پارس و توسعه صنایع بهشهر با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. سرمایه‌گذاران بورسی دیروز برای خرید سهام گل‌گهر، ملی مس، اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، کارتن ایران، واحدهای صندوق امین یکم و حق تقدم ملی مس بیشترین تقاضا و طولانی‌ترین صف‌های خرید را ثبت کردند. در مقابل سهام سیمان اصفهان، پارس دارو، اوراق صکوک سایپا، اوراق مشارکت شهرداری تهران، اوراق مشارکت شهرداری مشهد و اوراق مشارکت شهرداری شیراز با بیشترین عرضه‌ها و سنگین‌ترین صف‌های فروش به کار خود پایان دادند. در پایان معاملات دیروز فولاد مبارکه با معامله بیش از 124میلیون حجمی به ارزش 351 میلیارد ریال بیشترین حجم و ارزش معاملات را ثبت کرد.
از فرابورس چه خبر؟
به موازات رشد 13 پله‌یی شاخص کل فرابورس ایران در نخستین روز معاملاتی هفته آخر آذرماه، شاهد دست به دست شدن بیش از 408 میلیون ورقه بهادار به ارزش بالغ بر 11 هزار میلیارد ریال بودیم که حدود 9 میلیارد ریال از این ارزش ناشی از پذیرهنویسی اوراق مرابحه در نماد «سلامت6» بود. روز گذشته شاهد ادامه سقف‌شکنی آیفکس با عبور از کانال 1050 واحدی و ایستادن این نماگر در ارتفاع 1056 واحدی بودیم که این امر تحت تاثیر مثبت جمعا 9 واحدی از جانب دو نماد «مارون» و «زاگرس» از گروه محصولات شیمیایی بود.
حجم و ارزش دادوستدهای فرابورس نیز رشد چشم‌گیری را به همراه داشت که ناشی از رشد حجم و ارزش مبادلات در بازار اوراق با درآمد ثابت با مبادله بیش از 10 میلیون ورقه به ارزش نزدیک به 10میلیارد ریال بود. این افزایش حجم و ارزش در تابلو اوراق با درآمد ثابت ناشی ادامه پذیرهنویسی اوراق مرابحه شرکت واسط مالی فروردین چهارم در نماد معاملاتی «سلامت 6» در دومین روز از مهلت 3روزه بود. گفتنی است در روز نخست از این پذیرهنویسی بیش از 2 میلیون ورقه به ارزش بالغ بر 2هزار میلیارد ریال از مجموع 20 میلیون ورقه «سلامت 6»، پذیرهنویسی شد. بدین‌ترتیب تا دیروز جمعا پذیرهنویسی
11 میلیون ورقه سلامت 6 انجام شده و یک روز از مهلت 3روزه نیز باقی مانده است.
در سمت دیگر بازار و در بازارهای اول و دوم، دادوستد بیش از 232 میلیون ورقه به ارزش نزدیک به 534 میلیارد ریال انجام شد که بیشترین حجم و ارزش مبادلات در این بازار به نماد «ذوب» اختصاص یافت. ادامه مبادلات سهام، در بازار پایه به نقل‌وانتقال بیش از 145 میلیون سهم به ارزش افزون بر 231میلیارد منتهی شد که نماد «شلرد» به لحاظ بیشترین میزان حجم و ارزش معاملاتی صدرنشین این بازار شد. خریداران و فروشندگان اوراق تسهیلات مسکن نیز در روز گذشته بیش از 70 هزار ورقه تسه را به ارزش افزون بر 52 میلیارد ریال دست به دست کردند و بیشترین اقبال را نسبت به امتیاز تسهیلات مسکن آبان‌ماه 96 نشان دادند. در پایان نگاهی به جدول بیشترین افزایش و کاهش قیمت‌ها در میان نمادهای فرابورسی نشان می‌دهد که نمادهای «ودی» و «غپآذر» بیشترین رشد قیمتی را تا سقف حدود 5درصدی به همراه داشتند. در سمت مقابل نمادهای «ثالوند» و «دسانکو» بار بیشترین افت قیمتی را به دوش کشیدند.
