گروه بورس| مسعود کریمی|
رییس دولت دوازدهم لایحه بودجه سال 97 کشور را امروز تقدیم صحن علنی مجلس شورای اسلامی می‌کند، این در حالی است که پس از ارائه بودجه و انتشار و توزیع آن بین نمایندگان، بررسی همه‌جانبه آن در کمیسیون‌های تخصصی آغاز خواهد شد. اما در این بین با توجه به اینکه بودجه تازه وارد به مجلس شورای اسلامی تکلیف یک سال آینده کشور را در حوزه اقتصاد به‌طور کلی نمایان و مشخص می‌کند باید دید که سهم بازار سرمایه از بودجه چقدر خواهد بود. بر این اساس انتظار می‌رود که نمایندگان مجلس با استفاده از نظرات کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی به خصوص در حوزه بازار سرمایه اقدام به بررسی و بازبینی بودجه سال 97 کنند، چرا که بازار سرمایه ایران و شاخص بورس کشور که به نوعی آینه تمام نمای اقتصادی محسوب می‌شود با توجه به حضور صنایع و شرکت‌های ارزنده در آن متاسفانه در بودجه سال 96 مورد اقبال از طرف بهارستان‌نشینان قرار نگرفت. اما با توجه به تغییرات کلان اقتصادی به خصوص کاهش نرخ سود سپرده بانکی و حرکت آهسته نقدینگی از بازار‌های موازی به سمت جایگاه واقعی اقتصاد (بازار سرمایه) می‌توان به رونق گرفتن بورس کشور در صورتی که سیاست‌های دولت انبساطی و با رویکرد توسعه‌یی در نظر گرفته شود، امیدوار بود.
در همین حال در صورت ایجاد فضای رقابتی در موضوع اصل 44 و واگذاری‌های واقعی به بخش خصوصی و نه خصولتی‌ها به‌طور قطع شاهد تغییرات کلان در بهبود وضعیت اقتصاد کشور خواهیم بود.
از طرفی موضوعاتی از قبیل سهام عدالت که در ابهام چند سال قرار گرفته است باید مورد توجه نمایندگان و تصمیم‌گیران قرار گیرد، چرا که حدود 50 میلیون سهامدار را در کشور شامل می‌شود که تاکنون به هیچ یک از حق و حقوق‌هایشان دسترسی پیدا نکرده‌اند.
برنامه بلندمدت
در همین رابطه فردین آقا‌بزرگی مدیرعامل سابق کارگزاری بانک آینده در خصوص بودجه سال 97 در گفت‌وگو با «تعادل» عنوان کرد: انتظار می‌رود بودجه سال 97 به صورت یکپارچه و در راستای درک منافع ملی اعم از در نظر گرفتن سیاست‌های پولی و مالی با در نظر گرفتن آثار آن در حوزه بازار سرمایه ارائه شود. وی خاطرنشان کرد: قاعدتا بودجه 97 باید در راستای درک منافع مشترک ملی در همه سطوح با هماهنگی تمام وزارتخانه‌ها و با عدم ایجاد تناقض در سایست‌ها به شکل کلی و ایده‌‌آل دیده شود.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه اظهار داشت: تداوم و ثبات در تصمیمات از نکته حایز اهمیت است. این در حالی است که در مقاطعی از زمان ممکن است اصلاحات یا تبصره‌هایی به بودجه اضافه شود. فردین آقا‌بزرگی افزود: در صورتی که به بودجه 97 به عنوان یک برنامه بلندمدت نگاه شود، ابعادی که می‌تواند بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد در حوزه وضع تعرفه‌ها (خودرو) یا تعیین نرخ خوراک (پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها و...) قرار می‌گیرد. مدیرعامل سابق کارگزاری بانک آینده تصریح کرد: در حال حاضر مجموع سیاست‌ها، تقریبا اقتصاد را به سمت نقطه‌یی که دولت از گذشته برنامه‌ریزی کرده بود، (مهار نرخ تورم) هدایت خواهد کرد.
رشد صنایع
در سویی دیگر هاشم باروتی کارشناس بازار سرمایه درباره وضعیت بودجه‌یی که در حوزه عمرانی در نظر گرفته شده است نیز در گفت‌وگو با «تعادل» اظهار داشت: بودجه‌یی که در خصوص موضوعات عمرانی در نظر گرفته شده است کمتر از 5 درصد کل بودجه 97 خواهد بود. وی بیان کرد: این میزان بودجه عمرانی عمدتا برای پروژه‌هایی است که نیمه تمام رها شده‌اند. این در حالی است که بودجه عمرانی به دلیل فشار وزارتخانه‌هایی که این‌گونه پروژه‌ها را پیگیری می‌کنند، اختصاص یافته است. این تحلیلگر بازار سرمایه اذعان داشت: با توجه به افزایش نرخ ارز و درآمد نفتی که متاسفانه به دلیل رشد نرخ ارز پوشش قابل توجهی نداشت، پیش‌بینی می‌شود که بودجه سال 97 نسبت به سال 96 بد‌تر خواهد بود. بر این اساس چشم‌انداز مثبتی را برای بودجه 97 نمی‌توان متصور شد. هاشم باروتی در خصوص پارامتر‌های قابل اهمیت در بودجه نیز عنوان کرد: در موضوع جذب سرمایه‌گذار خارجی در صورتی که دولت می‌توانست سازو‌کار مثبتی را اجرایی کند، می‌توانستیم چشم‌انداز مثبتی را نسبت به بازار سرمایه داشته باشیم.
وی اذعان داشت: با توجه به قرارداد‌هایی که منعقد شده است عملا بخشی از آنها در حوزه خودرو قابل پیگیری خواهد بود. از طرفی با در نظر گرفتن روند افزایشی قیمت دلار، پیش‌بینی می‌شود که پالایشی‌ها، خودرویی‌ها، معدنی‌ها روند قابل توجه‌تری را در بازار تجربه کنند.
شفاف‌سازی محور اصلی بودجه
با توجه به تحولات اخیر، مهرداد بائوج‌لاهوتی یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، کمک به شفاف‌سازی و تقویت نظارت‌ها برای سالم‌سازی اقتصاد را از اصلی‌ترین محورهای بودجه 97 بیان کرد و گفت: تلاش می‌کنیم موضوعاتی همچون سهام عدالت، پرداخت یارانه‌ها و طرح‌های نیمه تمام عمرانی تعیین تکلیف شود. وی در گفت‌وگو با سنا از تقدیم لایحه بودجه 97 به مجلس در جلسه امروز مجلس خبر داد و افزود: دولت لایحه بودجه را در وقت مقرر آماده کرده بود اما چون با تعطیلات رسمی تلاقی پیدا کرد و امکان ارائه آن به مجلس نبود، رییس‌جمهور این لایحه را امروز به صحن علنی خواهد آورد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه اطمینان داد: بلافاصله پس از تقدیم لایحه بودجه از سوی رییس‌جمهور به مجلس، انتشار و توزیع آن بین نمایندگان و بررسی آن در کمیسیون‌های تخصصی آغاز خواهد شد. وی در پاسخ به سوالی در خصوص جهت‌گیری کلی و اولویت‌های اصلی بودجه 97 اظهار داشت: بودجه امسال به چند موضوع محوری نگاه ویژه دارد و قرار است آن را تعیین تکلیف کند؛ یکی بحث یارانه‌هاست که آیا باید پرداخت آن با همین روند ادامه یابد یا خیر. این نماینده مجلس تصریح کرد: هم دولت و هم مجلس به این نتیجه رسیده‌اند که اگر روند فعلی پرداخت یارانه‌ها ادامه پیدا کند باید نزدیک به 48هزار میلیارد تومان پول بین مردم توزیع شود. لذا قرار شده است یک فرمول مشترک بین دولت و مجلس تهیه و در صورت امکان نام افراد بی‌نیاز از فهرست مشمولان دریافت یارانه نقدی حذف شود. لاهوتی تعیین تکلیف پروژه‌های عمرانی را دیگر موضوع اصلی بودجه برشمرد و گفت: ما هر سال 40درصد خسارت تاخیر در پروژه‌های عمرانی را پرداخت می‌کنیم و هم‌اکنون بیش از 3 هزار پروژه نیمه تمام عمرانی داریم که تکمیل و بهره‌برداری از آن حدود 600هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد. لذا تامین این اعتبار به شیوه فعلی حدود 20 سال طول می‌کشد!
وی با بیان اینکه لایحه بودجه تقدیمی دولت عموما با اعمال تغییراتی در مجلس به تصویب می‌رسد، عنوان کرد: بخشی از درآمدهای پیش‌بینی شده در بودجه‌ها محقق نمی‌شود که به بخش نفت باز می‌گردد؛ در عین حال سال گذشته در موضوع مالیات هم 116هزار میلیارد تومان پیش‌بینی درآمدها را داشتیم که بخش‌هایی از آن محقق نشد.
این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه بودجه باید واقع‌بینانه‌تر از گذشته نوشته شود، تصریح کرد: امسال تاکید بر واگذاری شرکت‌های دولتی به بخش خصوصی واقعی - و نه خصولتی- یکی از اصلاحات کلیدی ماست. همچنین به جد به دنبال آن هستیم که شرکت‌ها صورت مالی خود را به بورس ارائه و شفاف‌سازی کنند. وی در پاسخ به این سوال که آیا مجلس در خصوص سهم بازار سرمایه از بودجه با دولت مذاکراتی داشته است یا خیر، گفت: در مورد کلیات این موضوع صحبت‌هایی شده است اما هنوز وارد جزئیات نشده‌ایم. به گفته لاهوتی، بودجه سال ۹7 بر مبنای برنامه ششم توسعه و سیاست‌های کلی آن تدوین شده و نقش بازار سرمایه و شفاف‌سازی اقتصاد نیز در آن مورد تاکید قرار گرفته است.
