روز سیاه سفته‌بازان کی فرا می‌رسد

گروه بورس  مسعود کریمی

چند نرخی بودن نرخ ارز یکی از مشکلاتی است که گریبان‌گیر فعالان بازار‌های مالی از سال‌های گذشته تاکنون بوده است. از طرفی این موضوع در اقتصاد کشور به قدری با اهمیت است که تا این لحظه هیچ‌گونه برنامه‌یی برای رهایی از آن توسط صاحب‌نظران ارائه و اجرایی نشده است. در همین حال با توجه به اینکه چند نرخی بودن نرخ ارز باعث ایجاد بازار پر‌رونق برای سفته‌باز‌ها و دلالان اقتصادی می‌شود منجر به ایجاد ابهام برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی هم در بازار‌های مالی خواهد شد. در این بین چند وقتی است که صحبت‌هایی در خصوص لزوم راه‌اندازی بورس ارز در بازار سرمایه شنیده‌ می‌شود که در صورت همکاری بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار و اعمال سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی از طریق بازار سرمایه به‌طور قطع این اتفاق می‌تواند منجر به توسعه و ثبات در بازار‌های مالی و به خصوص برای سرمایه‌گذاران فعال در بازار سرمایه کشور شود. از همین‌رو «تعادل» در گفت‌وگو با کارشناسان بازار سرمایه به دلایل لزوم یکسان‌سازی نرخ ارز، مزایای تامین مالی از طریق بازار سرمایه، مزیت اتصال به بازار‌های جهانی و بررسی پتانسیل صنایع داخلی با توجه به روند کامودیتی‌‌ها پرداخته است که آن را در ادامه می‌خوانید.

 ضرورت‌های بورس

امین ناطقی‌راد مدیرعامل شرکت اندیشه‌نگر پاسارگاد در خصوص ضرورت یکسان‌سازی نرخ ارز عنوان کرد: یکسان‌سازی نرخ ارز باعث افزایش شفافیت در بازار‌های مالی و به خصوص در بازار سرمایه کشور می‌شود و این اتفاق در فعالیت‌‌های اقتصادی همیشه مثبت است. اما با این اتفاق به‌طور قطع سرمایه‌گذاران بالقوه برای سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف با اطمینان خاطر بیشتری اقدام خواهند کرد.

وی افزود: در حال حاضر در گروه پتروشیمی و پالایشگاهی تاثیر نا‌مناسب چند نرخی بودن ارز به‌طور کامل مشهود است.

امین ناطقی‌راد اذعان داشت: موضوع یکسان‌سازی نرخ ارز شاید برای برخی گروه‌ها در کوتاه‌مدت مناسب نباشد اما در کل این مهم باعث ایجاد شفافیت خواهد شد و سرمایه‌گذاران با چشم‌انداز روشن‌تری فعالیت‌ خواهند کرد.

این تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص مزایا و ضرورت تامین مالی از طریق بازار سرمایه عنوان کرد: عمده‌ترین مزیت تامین مالی شرکت‌ها در بازار سرمایه به نسبت شبکه بانکی برای شرکت‌ها این است که این‌ نوع تامین مالی هزینه مالی برای شرکت‌ها نخواهد داشت.

وی خاطرنشان کرد: تامین مالی شرکت‌ها از طریق بازار سرمایه یا از طریق افزایش سرمایه‌ها صورت می‌گیرد که در این روش سهامداران یا سرمایه‌گذاران بالقوه با خرید حق تقدم در افزایش سرمایه شرکت می‌کنند. این اتفاق در نهایت منجر به کاهش هزینه مالی شرکت‌ها می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به لزوم اتصال بازار‌های جهانی بیان کرد: در شرایط فعلی متاسفانه زیر‌ساخت‌های جذب سرمایه‌گذار خارجی در بورس ایران وجود ندارد، چراکه موضوع گزارشگری مالی در شرکت‌ها به فرمت گزارشگری مالی بین‌المللی IFRS مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

امین ناطقی‌راد ابراز داشت: شفافیت بازار سرمایه به اندازه‌یی نیست که برای سرمایه‌گذار خارجی ایجاد جذابیت کند.

وی افزود: سیستم معاملاتی بازار سرمایه سیستمی کارا نیست، چراکه شفافیت لازم را در بازار سهام ندارد. از طرفی توقف و بازگشایی نماد‌ شرکت‌‌های فعال بورسی موضوعی است که تاکنون به یک نتیجه نهایی نرسیده است.

این تحلیلگر بازار سرمایه اذعان داشت: اینکه نماد شرکت‌ها با چه سازوکاری متوقف و بازگشایی شوند هنوز به‌طور مشخص معلوم نیست، چراکه برخی نماد‌های بورسی بیش از یک‌سال است که از داد و ستد در بازار منع شده‌اند و در چنین بازاری سرمایه‌گذار خارجی به هیچ عنوان تحمل محرومیت از دارایی خود را ندارد.

مدیرعامل شرکت اندیشه‌نگر پاسارگاد تصریح کرد: موضوع تشدید تحریم‌ها از طرف امریکا و حرف‌های ضد و نقیض اروپایی‌ها برای افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران را دارند، مناسب ارزیابی نمی‌شود.

امین ناطقی‌راد گفت: با نگاهی به قیمت‌های جهانی و موضوع افزایش احتمالی نرخ ارز صنعت پتروشیمی و گروه فلزات اساسی پتانسیل رشد را در بازار سهام خواهند داشت.

وی افزود: سایر گروه‌ها مانند گروه خودرو و قطعات هم توانایی رشد را در بازار خواهند داشت اما با توجه به اتفاق‌هایی که در صحنه سیاست بین‌الملل در حال وقوع است، ‌باید با دقت بیشتری فعالیت گروه‌ها را زیرنظر داشت.

این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: در صورتی که فاکتور سیاست خارجی لحاظ نشود، چشم‌انداز بازار سهام مناسب ارزیابی می‌شود.

 شوک‌های سیاسی و التهابات

در سویی دیگر عباس ضیایی‌نیری در خصوص ورود سرمایه‌گذاری خارجی به بازار سرمایه ایران گفت: سرمایه‌گذار خارجی ملزم به انجام تعهداتی است که به‌ موجب مقررات حاکم بر او اعمال می‌شود؛ هم‌اکنون نیز آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بازار سرمایه و دیگر بازارهای غیرمرتبط با بورس در خصوص سرمایه‌گذاری اشخاص خارجی در بازار سرمایه تعیین شده است.

وی با اشاره به اینکه برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی به بازار سرمایه کشور مهم‌ترین اصل ایجاد بستری ایمن و اعتماد‌سازی در باور آنهاست، اظهار داشت: باید زیرساخت‌های این امر با نظم و برنامه‌ریزی ویژه رایج در دیگر کشورهای قدرتمند صنعتی فراهم شود و با به حداقل رساندن ریسک سرمایه‌گذاری شرایط اطمینان‌سازی برای ورود آنها به بازار سرمایه کشور بیش از گذشته مهیا شود. این کارشناس بازار سرمایه گفت: حضور سرمایه‌گذاران خارجی در کوتاه‌مدت با افزایش تقاضا برای سهام و حتی افزایش قیمت سهم روبه‌رو خواهد شد و این هم موجب می‌شود تا حتی شوک‌های سیاسی و التهابات دیگر در بازار نیز نتواند چرخ حرکت این بازار را متوقف کند.

وی بر ضرورت ورود فناوری‌های نوین در بازار سرمایه اشاره و در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین عنوان کرد: حضور سرمایه‌گذاران خارجی بستر مناسب برای نقش‌آفرینی بیشتر این فناوری‌ها در بازار داخلی را به همراه خواهد داشت.

وی به سهم ایران در بازار انرژی نیز اشاره کرد و اظهار داشت: قصد کشور در پسابرجام این است که با داشتن اقتصادی بزرگ و با پتانسیل متنوع و بالا مسیر جدید برای مناسبات اقتصادی با دیگر کشورهای جهان در حوزه‌های نفت و گاز و انرژی را فراهم آورده تا بدین‌ترتیب سهم خود را در اقتصاد جهانی به ویژه بخش انرژی افزایش دهد.

ضیایی‌نیری به کاهش نرخ سود بانکی نیز اشاره کرد و افزود: این کاهش نرخ در روند بهره‌مندی فعالان عرصه بورس موثر است اما باید به این نکته توجه داشت تا زمانی که تسهیلات کم بهره در زمان کوتاه به صنایع و بنگاه‌های کوچک و نوظهور و حتی بنگاه‌های ریشه‌دار کلان تزریق نشود، اثر مثبت آن در بورس دور از انتظار است.

وی خاطرنشان کرد: به‌طور کلی پیش‌بینی می‌شود بازار سرمایه تا پایان سال جاری از ریزش‌ در شاخص و معاملات بورس در امان باشد؛ همچنین افزایش قیمت جهانی نفت نیز رونق قابل توجهی را برای بازار سرمایه به همراه خواهد داشت.