گروه بنگاه‌ها|
مرتضی بانک دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی معتقد است که مناطق آزاد نقش ویژه‌ای در توسعه پایدار کشور و اشتغالزایی مولد ایفا می‌کنند و با اشاره به نقش استارت آپ‌ها در مناطق آزاد می‌گوید: « حدود 1400 واحد فعال در مجموعه مناطق داریم که در سال‌های اولیه تاسیس این مناطق ایجاد شده‌اند. در عرض
2 سال و نیم گذشته حدود 250 واحد شرکت دانش بنیان و استارت‌آپ در مناطق آزاد ایجاد شده که این نشان‌دهنده توانمندی جوانان ما است. همچنین بسترهای خوبی برای جذب ایده و حرکت موثر برای کشور فراهم کردیم.» اعداد و ارقامی که از منظر بانک می‌تواند ظرفیت‌های تازه‌ای را پیش روی فعالان این حوزه بگشاید و باید از آن استفاده بهینه کرد. در کنار این موضوعات بانک از نحوه اطلاع‌رسانی رسانه ملی در خصوص مناطق آزاد اظهارنگرانی می‌کند و با اشاره به این واقعیت که صداوسیما نباید تریبون برخی افراد و جناح‌های خاص شود از مدیران این رسانه می‌خواهد که در زمینه مناطق آزاد نگاه حمایتی در پیش بگیرد تا این مناطق به همان اهدافی که برای آن تشکیل شده‌اند بازگردند. مرتضی بانک در جریان گفت‌وگو با برنا ابعاد تازه‌ای از فلسفه وجودی و چشم‌انداز آینده این مناطق را تشریح کرد.
طرحی که در چند وقت اخیر بسیار راجع به آن صحبت شده است، «منع به‌کارگیری بازنشستگان است»، خیلی‌ها گفتند دولتی‌ها با این طرح مخالف هستند، شما با این طرح مخالف هستید یا نه؟
به نظرم یکی از قوانینی که در مجلس به عنوان یک قانون به موقع و با توجه به نیازهای امروزی جامعه مطرح و تصویب شد، همین قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان است که برخی مسوولان نسبت به آن مخالفت داشتند.
بنده از این اقدام استقبال می‌کنم، زیرا حرکت ما باید به سمتی رود که فضاهای مناسبی را برای تقویت نسل جدید، مدیریت جامعه و دستگاه‌های دولتی ایجاد و شرایط را برای آنها فراهم سازیم. خوشبختانه این موضوع مورد توجه قرار گرفت و مجلس محترم نیز تلاش ویژه‌ای در این زمینه داشت.
بسیاری از جوانان کارآفرین هستند و در شرکتهای دانش بنیان فعالیت می‌کنند. مناطق آزاد چه بسترهایی را برای جوانان فراهم کرده است؟
خرسندم که به اطلاع برسانم در مورد توسعه شرکتهای دانش بنیان از برنامه‌ای که با ما ارایه شد چندین برابر جلوتر هستیم. گام‌های بسیار خوبی در ایجاد شرکتهای دانش بنیان و حمایت از این شرکت‌ها در مناطق آزاد صورت گرفته است.
حدود 1400 واحد فعال در مجموعه مناطق داریم که در سال‌های اولیه تاسیس این مناطق ایجاد شده‌اند. در عرض 2 سال و نیم گذشته حدود 250 واحد شرکت دانش بنیان در مناطق آزاد ایجاد شده که این نشان‌دهنده توانمندی جوانان ما است. همچنین بسترهای خوبی برای جذب ایده و حرکت موثر برای کشور فراهم کردیم.
در حوزه مجموعه‌های استارت‌آپی ما علاقه‌مندیم و اعتقاد داریم که باید بسترهای لازم را فراهم کنیم و از همین جا به جوانان عزیزمان اعلام می‌کنم که شرایط مناسبی برای توسعه فعالیت‌های استارت‌آپی در مناطق آزاد به خصوص در جنبه‌های بازرگانی و با نگاه صادراتی وجود دارد.نیاز نیست که شرکت‌ها و تاجرها بیایند و بروند و بعد با دیدن مستقیم کار، خرید و فروش انجام دهند. مناطق آزاد به دلیل بستر بسیار خوبی که در همسایگی با 10، 11 کشور دارد فرصت بسیار خوبی برای هیأت‌های استارت‌آپی است. توصیه بنده این است که از این فرصت استفاده شود.
رفت و آمدهای بسیار، واگذاری مجوزهای واردات کالا به دلیل کم بودن عوارض بسیار راحت است. با صندوق نوآوری هم همکاری خوبی انجام داده و تفاهم نامه منعقد کردیم. در حال حاضر 2 صندوق خطرپذیر در 2 منطقه از مناطق آزاد ایجاد شده و امیدواریم این روند ادامه پیدا کند.صندوق‌های خطرپذیر با مشارکت صندوق شکوفایی و مناطق آزاد ایجاد می‌کنیم تا بتوان به این شرکتهای تازه تاسیس شده کمک کرد. اگر مشکلی بود این صندوق بتواند به آنها کمک کند. بسترهای خوبی فراهم شده و امیدوارم که بیشتر از این بتوانیم در جذب نیروهای جوان در سیستم‌‌های اقتصادی مناطق آزاد استفاده کنیم.
یک لایحه در مجلس داریم که 8 منطقه آزاد قرار است اضافه شود. قبل از ورود به بحث این 8 منطقه، چند وقتی است صدا و سیما به بهانه قاچاق این لایحه را زیر سوال می‌برد. چرا صدا و سیما با این 8 منطقه جدید مخالف است؟
من درباره این موضع صدا و سیما خیلی حساسیت ندارم و به آن عادت کردم. به نظرم موضوعی است که از قبل پیش بینی و مهندسی می‌شود. اما به عنوان یک توصیه برای مسوولان صدا و سیما می‌گویم اگر در جایگاه خود آدرس غلط به مردم بدهید حتما نتیجه منفی می‌گیرید. آدرس غلط هم این است که بعضی‌ها از بخش زیادی از امکانات کشور بر خلاف مقررات استفاده کنند و در سایه این نوع تبلیغاتی که صدا و سیما می‌کند آنهایی که در سراسر کشور خلاف می‌کنند مصون شوند. چون نگاه مسوولان را به سمت موضوع دیگری منتقل می‌کند که واقعیت ندارد.کسانی که این حرکات را انجام می‌دهند بهترین هدیه برای آنهاست که آدرس غلط بدهند تا آنها بتوانند مصون بمانند.
لایحه جدید مناطق آزاد حدود دو سال است که در مجلس مطرح شده و بعد از اینکه یک بار در صحن مورد بررسی قرار گرفت، به کمیسیون ارجاع شد و طی چند ماه گذشته ما و کمیسیون یک بازنگری دقیق در مورد مسائل مربوط به این مناطق با هم داشتیم. کار کارشناسی خوبی انجام شده و لایحه مبتنی بر یک سری اصول و راهبردهایی که بتوانیم به آن تکیه کنیم، تنظیم شد. این لایحه می‌تواند هم صاحب نظران را اغنا کند و زمینه بسیار خوبی برای توسعه مناطقی که کمتر توسعه یافته‌اند، است.
بحثی که در هفت منطقه موجود می‌بینیم محرومیت زدایی و توسعه روستایی است. به نظر شما هشت منطقه جدید می‌تواند بحث محرومیت زدایی و اشتغال در مناطق مرزی و محروم کشورمان را بهبود ببخشد؟
لازم است مردم ما با اهداف متعدد مناطق آزاد بیشتر آشنا شوند. این مناطق صرفا یک مجموعه تفریحی یا گردشگری نیستند، البته گردشگری جزو مهم‌ترین اصول اقتصادی هر کشور است. بعضا نگاه تفریحی به مناطق آزاد است در صورتی که فعالیت عمده و جهت‌گیری‌های اصلی مناطق آزاد، توسعه مسائل اقتصادی، صنعتی، کشاورزی و گردشگری است. خوشبختانه در این زمینه موفقیت‌های خوبی به دست آورده ایم.
جوامع محلی حتما همراه با فعالیت‌های توسعه‌ای باید از توسعه مناسبی برخوردار شوند وگرنه این تعارض باعث می‌شود که در مورد هر فعالیتی مقاومت ایجاد شود. کشوری مورد توجه اقتصاددانان و مدیران اقتصادی است که توسعه جوامع محلی و عمومی در منطقه همزمان انجام شود. با همین دیدگاه و راهبرد یکی از اهداف مناطق آزاد، توسعه جوامع محلی است و در این زمینه اقدامات بسیار خوبی شده است.
به عنوان سوال پایانی و بحث داغ تحریم، بسیاری از موافقین مناطق آزاد معتقدند که این 7 منطقه کمک زیادی با ارتباط موثر با همسایه‌ها برای شکستن تحریم‌ها کرده‌اند. چقدر مناطق آزاد می‌توانند کمک کنند تا تحریم‌ها را بشکنیم؟
مفهوم کلی مناطق آزاد در جهان یک مفهوم واحدی است. اگر بخواهیم براساس معیارهای بین المللی و جهانی موضوع را مطرح کنیم بطور طبیعی، هر نوع فعالیت در مناطق آزاد، آزاد است. به همین دلیل مناطق آزاد شرایط ویژه‌ای را در دوره‌های مختلف می‌توانند ایفا کنند چون همه می‌دانند استانداردهای مشخصی در این مناطق ایجاد می‌شود و جامعه جهانی این را قبول دارد و به آن پایبند است.مفهوم مناطق آزاد در جامعه بین‌المللی یک برداشت دارد. همین امکان بسیار خوبی برای اقتصاد کشور ما است. مناطق آزاد در شرایطی که ممکن است کشور دچار تحریم شود می‌تواند با مبادلات آزادانه در این مناطق در حوزه صادرات و واردات فعالیت کند. اساسا نگاهمان این است که مناطق آزاد باید زمینه‌های تجاری را در هر دو جنبه صادرات و واردات تسهیل کند.مناطق آزاد می‌توانند یکی از مبادی مهم صادراتی کشور شوند. همین الان هم گام‌های بسیار خوبی برداشته شده و زمینه‌های بسیار خوبی برای صادرات به کشورهای همسایه فراهم شده است.
