ایرج ندیمی
کارشناس اقتصادی
برای تامین مالی نباید به بخش‌های محدودی مانند فروش نفت و فروش اموال دولت که در بودجه قید شده است، متکی باشیم.
در بحث تامین مالی باید به عناوین و پرسش‌های مختلفی پاسخ داد، آیا همه تامین مالی‌ها باید از داخل کشور انجام شود یا خارج از کشور؟ در داخل فقط باید از محل نفت و مالیات باشد یا باید این سبد درآمدزایی را گسترش داد؟ نگاهمان باید فقط به قوه مجریه باشد یا می‌توان آن را به ستادها و نهادها و استان‌ها و قرارگاه‌ها و ... تسری داد؟ نهادهای عمومی غیردولتی باید مصرفی باشند یا مولد؟ آیا باید همین رویه‌ای که تاکنونی در پیش داشتیم را ادامه دهیم؟ بهینه‌سازی منابع کنونی موضوع بسیار مهمی است که باید به توجه ویژه‌ای داشت؛ مانند اینکه اگر نمی‌شود نفت صادر کرد از طرق دیگر در حوزه‌های مختلف اقدام کنیم و از روش‌های دیگر برای تامین مالی و کسب درآمد بهره ببریم. نباید فقط از بخش‌های کشاورزی و صنعت درآمدزایی داشت، باید از گردشگری و فناوری و تجارت و ...نیز استفاده کرد. از سوی دیگر نمی‌شود دولت خودش کارفرما باشد اما قانون و رانت و تعرفه و حقوق ورودی و سود گمرکی هم در اختیار آن باشد. نیازمند به یک تغییر اساسی اول در نگاه و دوم در اجرا هستیم بنابراین باید ساختارها را تغییر دهیم. به عنوان نمونه نهادهای عمومی و غیردولتی مانند شهرداری به دست دولت چشم دوخته‌اند، در حالی که خود شهرداران و شوارها باید مشاوران و افرادی که به اقتصاد و تجارت آشنا هستند را در کنار خود داشته باشند تا بتوانند خودشان درآمدزایی داشته باشند. هزاران میلیارد تومان سومدیریت و ضعف روابط بین‌الملل و... داریم که اگر زیان‌ها کسر شود، درآمد بالایی را در اقتصاد شاهد خواهیم بود. البته که باید اصل بر این باشد که بخش خصوصی کار را انجام دهد. درآمدها در کشور معطوف به یک حوزه نیست در همه حوزه‌ها حتی بیشتر از این می‌تواند باشد برای تامین مالی نباید به بخش‌های محدودی که در بودجه قید شده است، متکی باشیم، باید از مشاوره‌های تخصصی کمک گرفت و افکار و اعمال در این حوزه را تغییر داد. باتوجه به این موضوعات، تا ۱۰ سال آینده نیز می‌توان کشور را با درآمدهای داخلی اداره کرد.
