ساختار درآمدها و هزینه‌کرد دولت باید تغییر کند

آلبرت بغزیان

تغییر ساختار بودجه نیاز به آن دارد تا گروهی که ازبخش هزینه بودجه برخوردار می‌شوند، مورد توجه قرار گیرند و به درستی مشخص شوند. کسری بودجه تفاضل درآمدها و هزینه‌های دولت محسوب می‌شود.  هزینه‌های هرساله دولت تقریبا مشخص و قابل پیش‌بینی است زیرا اگر میزان آن افزایش نیابد، کاهش پیدا نخواهد کرد. با توجه به رشد نرخ تورم و جمعیت، بهتر آن است تا مشخص شود جامعه برخوردار چه گروهی را در برمی‌گیرد و عمده هزینه‌های آنها به کدام دسته از کالاها ارتباط پیدا می‌کند تا از این طریق قسمت هزینه‌ای بودجه قابل پیش‌بینی‌تر باشد. به این معنا در صورتی که درصدد باشیم، ساختار بودجه را تغییردهیم، کافی است تا گروهی که ازبخش هزینه بودجه برخوردار می‌شوند، مورد توجه قرار گیرند. شاهد هستیم برخی از بودجه بگیران کاری را که باید در قبال این دریافت انجام دهند را به ثمر نمی‌رسانند و گروهی از شرکت‎ها حتی شاید در فهرست دریافت هم قرار نداشته باشند، ولی به گونه‌ای خود را در آن قرار می‌دهند که معنای اجبار برای آن بهتر است، بنابراین این قسمت قابلیت شناسایی راحتی دارد که با انجام آن بخشی از میسر هموار می‌‍‌‎‌شود. ساختار درآمدهای دولت نیز باید تغییر کند تا کسری ورود پیدا نکند، البته باید به این نکته توجه داشت که درآمدها مشکل پیش‌بینی دارند زیرا کشور در تحریم به سرمی‌برد، برهمین اساس نه می‌تواند از فروش نفت که مهم‌ترین بخش درآمدی به حساب می‌آید، مطمئن شود و نه میزان فروش آن را پیش‌بینی کند. دریافت مالیات نیز مبحث دیگری است که به جریان اقتصادی کشور ارتباط دارد. واقعیت این است که تامین میزان آن به درصد مشخص نیست و در این بخش مشکل وجود دارد. به این معنا؛ درآمدهای دولت طبق پیش‌بینی‌ها جلو نمی‌رود و در کنار این مشکلات هیچ بودجه‌ای با کسری بسته نمی‌شود، همه با توازن است و اتفاقی که روی می‌دهد، این است که درآمدها محقق نمی‌شود، اما به دلیل تورم در طول سال به دلیل اتفاقات غیرقابل انتظار هزینه‌ها بالا می‌رود. کسری بودجه مشکلی نیست که منشأ آن مغفول مانده باشد، امروز که اعلام می‌شود، بودجه بدون کسری بسته خواهد شد، توضیح دهند که کدام قسمت را واقعی‌تر دیده‌اند وکجا را درست کرده‌اند، چنانچه درآمدها را پایین‌تر ببینند و به همان اندازه هم هزینه‌ها را، بنابراین بودجه انقباضی خواهد شد که خدمات را کم خواهد کرد. اگر بنا است که درآمدها بالاتر مورد توجه قرار گیرد، باز خطر عدم تحقق آن به وجود می‌آید و در صورت استتار کسری بودجه، پس از شش ماه خود را به نمایش می‌گذارد.  بحث بهبود معافیت‌های مالیاتی باید مورد توجه قرار گیرد که در این صورت قدم بزرگی برداشته خواهد شد و تا زمانی این مبحث جدی گرفته نشود، از آن سوءاستفاده می‌کنند. بعضا دیده شده است که برخی مالیات را یکسال نگه می‌دارند و در این مدت فرصت پنهان کردن اسناد برای آنان به وجود می‌آید.