قیمت‌گذاری دستوری کالاها علیه تولید است
اکبر ترکان، مشاور عالی سابق رییس‌جمهور ضمن انتقاد از برخی اصرارها برای قیمت‌گذاری دستوری فولاد اظهار داشت: برای اظهارنظر دقیق در این زمینه باید به دو سال گذشته و یک مثال در خصوص ذوب آهن اصفهان برگشت. دو سال پیش بازهم برخی مسوولان بر لزوم کاهش دستوری قیمت محصولات ذوب آهن و فروش به نرخی تقریبا مصوب تاکید کردند در شرایطی که همان محصولات ذوب آهن با دو برابر قیمت در بازار فروخته می‌شد و نتیجه این تصمیم و تعیین قیمت‌گذاری، زیان تولیدکننده بود. ترکان اظهار داشت: به این ترتیب نرخ‌گذاری کف و سقف قیمت محصولات ذوب آهن باعث شد برخی افراد پس از خرید، همان محصولات را در بازار آزاد با نرخ‌های بالا بفروشند و در این میان تنها ذوب آهن بود که متضرر شد.
مشاور عالی سابق رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه با انجام قیمت‌گذاری دستوری شاهد یک جریان «ساده لوحی بزرگ» در کشور هستیم، گفت: قیمت‌گذاری بدین معناست که تولیدکنندگان باید فولاد تولید کنند اما دیگران از سود این تولید منتفع شوند و سود ایجاد شده فقط به جیب دلالان و واسطه گران برود. وی اظهار داشت: تا چند سال گذشته اعلام شده بود که میزان کالای عرضه شده در بورس باید ٢ هزار تن باشد و برای کمتر از آن امکان عرضه در بازار وجود ندارد؛ در حالی که با عرضه دو هزار تن کالا فقط دلالان اقدام به خرید می‌کردند و تعداد محدودی از مصرف‌کنندگان قادر به خرید بودند.
ترکان خاطرنشان کرد: در این زمینه جلسه‌ای را در وزارت صمت و در زمان سکانداری شریعتمداری برگزار کردیم و مذاکراتی انجام شد مبنی بر اینکه عرضه کالا در بورس کالا از دو هزار تن به ٢٠ تن کاهش یابد. مشاور عالی سابق رییس‌جمهوری با بیان اینکه با عرضه ٢٠ تن کالا حتی افرادی هم که به دنبال ساختمان‌سازی هستند قادر به خرید از طریق بورس کالا هستند، گفت: با این اقدام علاوه بر کاهش فاصله قیمت در بورس، زمینه افزایش درآمد کارخانه را فراهم کردیم تا بالاخره قیمت‌ها و میزان عرضه به سمت تعادل پیش رفت. به گفته ترکان، با قیمت‌گذاری شرایطی به وجود آمده که بعضا درآمد دلال‌ها ۱۰ برابر شرکت‌ها و صاحبان صنعت فولاد است. ترکان خاطرنشان کرد: اکنون نگرانی ما این است که دوباره قیمتی تعیین شود که باعث شود در این میان دلال‌ها اقدام به خرید فولاد کنند و با قیمتی که خودشان تعیین می‌کنند در بازار عرضه و به فروش برسانند. مشاور عالی سابق رییس‌جمهوری خاطرنشان کرد: وزیر صمت باید این مشکلی را که با قیمت‌گذاری در بازار ایجاد می‌شود مدنظر قرار دهد؛ در واقع باید همواره نگران بود که نتیجه تصمیم‌های اتخاذ شده به نفع مصرف‌کننده خواهد بود یا منجر به منفعت دلال‌ها می‌شود؟
به گفته وی، اگر قرار است مصوبه‌ای در راستای قیمت‌گذاری ارزان فولاد یا هر محصولی گرفته شود ابتدا باید مطمئن شد که منفعت این اقدام به جیب مصرف‌کننده می‌رود نه به جیب دلال ها که متاسفانه همواره این اقدام به سود دلالان بوده است. ترکان در پایان به عملکرد بورس کالا اشاره کرد و گفت: موضوع اصلی این است که ما موافق عرضه محصولات در بورس کالا هستیم اما کارکرد این بورس وابسته به سیاست‌هایی است که در سطح کلان اتخاذ می‌شود از این رو بورس کالا همواره می‌تواند عملکرد خوبی داشته باشد به شرطی که تصمیمات در حوزه تنظیم بازارها ضربه‌ای به فعالیت تولیدکنندگان وارد نکند.
آموزش و دوری از هیجانات عوامل موثر بر رشد بورس
سعید اسلامی بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری تصریح کرد: براساس تحقیقات موجود، دانش مالی و اقتصادی عمومی ما به ویژه نسبت به کشورهای توسعه یافته ضعیف‌تر است. این موضوع در کنار نوساناتی که در اقتصاد کلان کشور وجود دارد، سبب افزایش معاملات هیجانی در بازار شده است. عضو شورای عالی بورس، مسائل اقتصاد کلان، موارد مربوط به ریزساختارهای بازار، رفتارهای معاملاتی سرمایه‌گذاران و دانش ضعیف آنها از مسائل اقتصادی را از دیگر عوامل مربوط به شرایط کنونی بازار سرمایه دانست. گفت: به نظر می‌رسد افزایش آگاهی و سطح تحلیل در بازار، بتواند به ثبات در بازار و شیوه تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران کمک کند.
سعید اسلامی بیان کرد: کانون نهادهای سرمایه‌گذاری در این راستا و در جهت افزایش و ارتقای آگاهی، با همکاری شبکه ایران کالا، برنامه تحلیل برتر را راه‌اندازی کرده است. وی یکی دیگر از مشکلات موجود در بازار را عدم توجه به تحلیل‌ها عنوان کرد و افزود: در این میان عمدتا شایعات و روندهای بازار بر روی معاملات افراد اثرگذار است. انجام خریدها با تمرکز بر صف‌های خرید و فروش نشان‌دهنده چنین رویکردی به خصوص در تازه‌واردان به بازارسرمایه است. دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری، افزایش عمق بازار را به جز با افزایش سطح تحلیل‌ها عملی ندانست و گفت: این رویه به سیاست‌گذاری‌هایی در سطح اقتصاد کلان و نیز تغییر برخی از ریزساختارها نیاز دارد تا فرایند صف‌سازی در این بازار امکان‌پذیر نباشد؛ همچنین همانطور که اشاره شد، افراد باید آموزش ببینند که چطور از تحلیل‌ها استفاده کنند.
