گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
قیمت سکه نیز 12 دی 98 معادل 4 میلیون و 635 هزار تومان بوده و امروز 11 میلیون و 850 هزار تومان است. در نتیجه معادل 155 درصد ظرف یکسال رشد کرده که 100 درصد رشد آن به خاطر دو برابر شدن قیمت دلار از 12950 تومان به 25750 تومان بوده و 25 درصد رشد اونس جهانی طلا در اینیکسال نیز موثر بوده است و بقیه رشد آن نیز احتمالا به خاطر اثر حباب مالییا پیش خور کردن قیمت‌ها در این یک سال بوده است. همچنین در ده سال اخیر، سکه و ارز رتبه دوم بازدهی را در بین چهار دارایی مختلف مسکن، سهام، سکه و ارز داشته است و در بین چهار بازار مسکن، سکه و ارز و سهام، رتبه اول را بورس، به خود اختصاص داده و بالاترین بازدهی سالانه به میزان۵۱ درصد به بازار سرمایه تعلق داشته است. پس از آن سکه با 42 درصد، ارز با 36 درصد، مسکن با 26 درصد در رتبه‌های بعدی قرار داشته‌اند. براین اساس روشن است که مسکن همچنان از ظرفیت خالی نسبت به بقیه برخوردار است یا به بیانی دیگر با حباب کمتری مواجه است و اگر حباب‌های مالی بترکد، مسکن کمتر دچار کاهش قیمت شده و سهام و سکه و ارز به ترتیب با بیشترین کاهش مواجه خواهند شد به عبارت دیگر، بورس و بازار سکه و ارز با بیشترین میزان پیش خور کردن قیمت‌ها یا حباب مالی مواجه هستند یا تحت تاثیر تحولات جهانی و داخلی با تغییرات قیمتی بیشتر مواجه شده‌اند.
رشد 100 درصدی دلار در یکسال
قیمت دلار در یک سال گذشته حدود ۱۳ هزار تومان افزایش‌یافته است. سال قبل در چنین روزهایی دلار در کانال ۱۳ هزار تومان درجا می‌زد و امروز در کانال ۲۵ هزار تومان جا خوش کرده است.تشدید تحریم‌ها و نوسانات ارزی، شیوع ویروس کرونا، افزایش تورم و قیمت کالاها و خدمات، اعمال برخی سیاست‌های اقتصادی و مسائلی از این قبیل باعث شد تا در یک سال گذشته بازار ارز با نوسانات زیادی همراه شود. قیمت دلار و یورو در بازارهای مختلف نسبت به 9دی ماه پارسال بیش از دو برابر افزایش‌یافته است. دلار آزاد در روزهای مشابه سال گذشته حدود 13 هزار و 100 تومان بود ولی امروز با رشد 96.2درصدی به25 هزار و 700 تومان افزایش یافته است.قیمت یورو که در چنین روزهایی طی سال گذشته در بازار آزاد در کانال 14 هزار تومان بود و با قیمت 14 هزار و 250 تومان قیمت می‌خورد امروز به 31 هزار و 200 تومان رسیده است!صرافی‌های بانکی نهم دی ماه 98 قیمت هر اسکناس دلار را برای فروش به مردم 12 هزار و 950 تومان اعلام کرده بودند ولی امروز بعد از گذشت یک سال، نرخ فروش دلار در صرافی‌های بانکی به 25 هزار و 700 تومان رسیده است.
دلار در مقطعی به 32 هزار تومان هم رسید ولی سرانجام با ورود بانک مرکزی و افزایش عرضه از سوی بازار ساز و بروز برخی تحولات جهانی، سیر صعودی بازار ارز متوقف شد و قیمت‌ها در این بازار برای مدتی به ثبات رسیدند. با این حال اما همچنان رکورد افزایش قیمت ارز در دستان دولت روحانی است؛ قیمت دلار در ماه‌های نخست آغاز به کار دولت روحانی حدود 3 هزار تومان بود ولی امروز با تمام فراز و نشیب‌هایی که در بازار ارز اتفاق افتاده، دلار در کانال 25 هزار تومان قیمت می‌خورد.
رشد ۲۵ درصدی قیمت طلا در سال ۲۰۲۰
قیمت طلا نیز در سال گذشته میلادی شاهد افزایش۲۵ درصدی بود و در آخرین روز این سال به ۱۸۹۸ دلار و ۶۷ سنت رسید.به گزارش رویترز، در حالی که افت ارزش دلار ادامه دارد قیمت طلا روز پنجشنبه شاهد افزایش بود و به دلیل وضعیت آشفته اقتصادی جهانی و اقدامات محرک اقتصادی بی‌سابقه دولت‌ها جهت کاستن از تبعات منفی بحران کرونا بهترین عملکرد سالانه خود در طی یک دهه گذشته را تجربه کرد.بر اساس این گزارش، قیمت هر اونس طلا در پایان معاملات روز پنجشنبه با 0.02 درصد رشد به 1898 دلار و 67 سنت رسید. قیمت فلز زرد در پایان معاملات آتی روز پنجشنبه نیز با 0.09 درصد افزایش به 1895 دلار و 10 سنت رسید. قیمت طلا در سال گذشته میلادی شاهد افزایش 25 درصدی بود. در این سال بانک‌های مرکزی و دولت‌های جهان به منظور مقابله با تبعات منفی اقتصادی شیوع کرونا اقدام به ارایه بسته‌های محرک اقتصادی بی‌سابقه‌ای کردند که این اقدامات سبب رشد نرخ تورم، بی‌ثباتی ارزی و در نهایت رشد قیمت طلا شد. تای وونگ تحلیلگر بازار فلزات گرانبها در موسسه بی‌ام او گفت، فدرال رزرو امریکا تا سال 2020 میلادی همچنان سیاست پولی انبساطی خود را تداوم خواهد بخشید و روی کار آمدن حزب دموکرات سبب تزریق نقدینگی بیشتر به اقتصاد امریکا خواهد شد. وی افزود: بر این اساس، ارزش دلار به‌شدت کاهش یافته و نمی‌توان انتظار ترمیم قابل توجهی را داشت و این به نفع بازار طلاست... اما اگر واکسن کرونا واقعا موثر باشد و همه‌گیری تا فصل تابستان مهار شود، این مساله سبب محدود شدن روند افزایشی قیمت طلا خواهد شد.
قیمت نقره امسال رشدی قوی‌تر از طلا داشت و با ثبت جهش حدودا 48 درصدی بهترین عملکرد سالانه از 2010 تاکنون را به ثبت رساند.مقایسه نرخ رشد سالانه قیمتی بازارهای موازی بین سال‌های۱۳۸۸ تا ۱۳۹۸ حاکی از آن است که بازار بورس با رشد سالانه۵۱ درصد بالاترین نرخ رشد را در بین چهار بازار رقیب به خود اختصاص داده است. رتبه دوم با رشد میانگین۴۲ درصد سالانه به بازار سکه تعلق داشته است. بازار ارز با میزان رشد ۳۶ درصد سالانه در رتبه سوم قرار دارد.بازار مسکن نیز که متوسط رشد قیمت سالانه آن بین سال‌های۱۳۸۸ تا ۱۳۹۸ بالغ بر ۲۶ درصد بوده از کمترین میزان رشد در بین چهار بازار مذکور برخوردار بوده است.
از طرف دیگر هم حرکتی بین شوکهای ارز و شوکهای قیمت مسکن در همه سال‌های مورد بررسی (۱۳۸۸ تا ۱۳۹۹) مشاهده می‌شود. نکته قابل توجه آن است که نوسانات در قیمت مسکن با یک دوره تاخیر از نوسانات قیمت ارز پیروی می‌کند. تحلیل نسبت نقدینگی به قیمت مسکن نیز نشان می‌دهد یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت مسکن، رشد نقدینگی و انتظارات تورمی حاصل از آن است.
مطابق گزارش دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، در زمان‌هایی که شاخص «نقدینگی به قیمت مسکن» از روند بلندمدت خود پیشی می‌گیرد، فشاری برای افزایش قیمت مسکن در دوره‌های بعدی ایجاد می‌کند. بر این اساس در سال ۱۳۹۷ بیشترین فشار برای افزایش قیمت مسکن از محل شوکهای ایجاد شده در شاخص «نقدینگی به قیمت مسکن» به وجود آمده است.
آثار این شوک در افزایش بسیار زیاد قیمت مسکن در سال ۱۳۹۸ قابل مشاهده است. افزایش قیمت در سال ۱۳۹۹ نیز می‌تواند ناشی از انتظارات تورمی حاصل از رشد نقدینگی ارزیابی شود.طبق این بررسی در آبان ماه ۱۳۹۹ متوسط قیمتیک متر مربع مسکن شهر تهران ۲۷ میلیون و ۸۲۸ هزار تومان بوده است. بدون محاسبه قیمت مناطق ۱، ۲، ۳ و ۶ متوسط قیمت مسکن در تهران ۱۹ میلیون و ۸۰۱ هزار تومان خواهد بود. در شهر تهران میانگین قیمت مسکن در مناطق ۱، ۲، ۳، ۵ و ۶ بالاتر از متوسط قیمت است.
از سوی دیگر قیمت دلاری هر متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران در آبان ماه ۱۳۹۹ به میزان۱۰۵۱ دلار و در هشت ماه نخست سال ۱۰۲۴ دلار بوده است. همچنین سال ۲۰۲۰ در کل کشور میانگین قیمت هر متر مربع مسکن ۸۱۸ دلار بوده که از نظر شاخص درآمد سرانه در بین پنج کشور خاورمیانه وضعیت بهتری نسبت به مصر و لبنان محسوب می‌شود. طی سال ۲۰۲۰ در بین پنج کشور خاورمیانه شامل ایران، ترکیه، مصر، لبنان و امارات متحده عربی، میانگین قیمت دلاری مسکن در ایران۸۱۸ دلار و درآمد سرانه ۷۲۵۷ دلار بوده است. متوسط قیمت مسکن در ترکیه۷۳۳ دلار و درآمد سرانه ۷۷۱۵ دلار بود. در مصر میانگین قیمت مسکن ۸۳۱ دلار و درآمد سرانه ۴۸۹۸ دلار به ثبت رسید. لبنان با متوسط قیمت۳۶۹۳ دلار برای مسکن و ۲۷۴۵ دلار برای درآمد سرانه نامناسب‌ترین وضعیت را از این نظر در بین پنج کشور مذکور دارد. اما بهترین وضعیت در بین پنج کشور یاد شده از آن امارات متحده عربی است. با وجود آنکه سال۲۰۲۰ میانگین قیمت مسکن در امارات ۵۹۱۸ دلار بوده، درآمد سرانه این کشور به ۳۱ هزار و ۹۴۸ دلار رسید.
افت ۷ درصدی ارزش دلار در ۲۰۲۰
بهبود دورنمای اقتصاد جهان، کاهش نرخ بهره در امریکا و ادامه خرید اوراق قرضه توسط فدرال رزرو این کشور باعث سقوط ارزش دلار به پایین‌ترین رقم طی سه سال گذشته شده است. به گزارش رویترز، دلار در روز پنجشنبه بیشترین کاهش ارزش سالانه خود را از 2017 تا حالا تجربه کرد و 2020 را به پایان رساند. دلار در مارس 2020 با اوج همه‌گیری ویروس کرونا در امریکا، به عنوان یک سرمایه ایمن عمل کرد ولی پس از آن به خاطر محرک‌های مالی فدرال رزرو سقوط بی‌سابقه‌ای داشت. ارزش دلار در ماه مارس به بالاترین رقم 102.99 طی سه سال گذشته در برابر سبد ارزهای اصلی دنیا رسید و 2020 را با 89.96 یعنی 6.77 درصد کاهش سالانه و 12.65 درصد کاهش نسبت به اوج ماه مارس به پایان رساند. بهبود دورنمای اقتصاد جهان با آغاز واکسیناسیون کرونا، کاهش نرخ بهره در امریکا و ادامه خرید اوراق قرضه توسط فدرال رزرو این کشور باعث ضعف بیشتر دلار شده است. انتظار تصویب محرک‌های مالی بیشتر و افزایش کسری مالی و کسری حساب جاری عوامل دیگری هستند که احتمالاً در سال آینده به دلار آسیب می‌رسانند.کوین بوچر، مدیر بخش سرمایه‌گذاری شرکت راونس کرافت، می‌گوید: انتظار می‌رود ارزش دلار طی چند سال آینده همچنان رو به کاهش باشد چون فدرال رزرو نرخ بهره را روی صفر نگه می‌دارد.
یورو 2020 را با ارزش 1.2215 دلار به پایان رساند یعنی 8.97 درصد افزایش سالانه. یورو در روز چهارشنبه به 1.2310 دلار رسید که بالاترین ارزش آن از آوریل 2018 بود. دلار استرالیا و نیوزیلند هر دو در روز پنجشنبه به بالاترین رقم از 2018 یعنی 0.7743 و 0.7241 دلار رسیدند. این بدان معناست که به ترتیب 9.76 درصد و 6.82 درصد افزایش ارزش سالانه داشتند.دلار در 2020 حدود 4.90 درصد از ارزش خود را در برابر ین ژاپن از دست داده و به 103.25 ین رسیده است. دلار همچنین 12.09 درصد از ارزش خود را در برابر کرون سوییس از دست داده و به 8.2176 رسیده است. ارزش دلار امریکا در برابر دلار کانادا هم 1.79 درصد کاهش یافته است. ارزش پوند در روز پنجشنبه به 1.3686 دلار رسیدیعنی بالاترین رقم از ماه مه 2018.
