گروه بانک و بیمه| محسن شمشیری|
رییس کل بانک مرکزی ضمن تشکر از کلیه بانک‌ها برای اقداماتشان در راستای حمایت از جهش تولید گفت: بانک‌ها حمایت خود از جهش تولید را به صورت عملی نشان داده‌اند و این روند استمرار خواهد داشت.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، دکتر همتی در نشست معاون اول رییس‌جمهوری با مدیران ارشد شبکه بانکی که عصر دیروز به منظور بررسی عملکرد و برنامه‌های نظام بانکی در سال جهش تولید برگزار شد، گفت: ۸۰ الی ۹۰ درصد تامین مالی پروژه‌های کشور بر عهده نظام بانکی است و با توجه به پیچیدگی‌های شرایط کنونی، حفظ آرامش نظام بانکی باید در اولویت باشد. وی با بیان اینکه کنترل همزمان نرخ تورم، نقدینگی و نرخ ارز و مراقبت از سایر بازارها و نیز حمایت از جهش تولید، شرایط پیچیده‌ای را برای بانک مرکزی و نظام بانکی ایجاد کرده است، گفت: همچنین تکالیف دولت و مجلس به نظام بانکی علی رغم تحریم‌ها و کاهش شدید درآمدهای نفتی به این پیچیدگی افزوده که خوشبختانه نظام بانکی تاکنون از این آزمون سربلند بیرون آمده است. رییس کل بانک مرکزی با اشاره به ناکامی دشمنان در تحقق هدف فروپاشی اقتصادی کشور گفت: واضعان فشار حداکثری با ایستادگی ملت و مسوولان، ناکام شدند و بحمدلله در آینده ثبات بیشتری در اقتصاد خواهیم داشت. همتی همچنین با پیش بینی بهبود شاخص‌های اقتصادی در آبان ماه نسبت به ماه قبل گفت: رشد بخش غیرنفتی کشور در نیمه دوم سال گذشته بهبود یافت و در سه ماهه اول امسال کمتر از یک درصد منفی شد و این مهم ریشه در حمایت بانک‌ها از جهش تولید به ویژه پرداخت تسهیلات سرمایه در گردش به بخش‌های اقتصادی و تولیدی کشور دارد؛ به‌طوری که سرمایه در گردش بخش‌های صنعت و کشاورزی به ترتیب ۷۴ و ۶۹ درصد رشد داشته است. رییس شورای پول و اعتبار، اصلاح ناترازی بانک‌ها، تداوم ارایه تسهیلات هدفمند به بخش‌های اقتصادی در کنار کنترل نقدینگی و مدیریت بازار ارز را سه اقدام مهم بانک مرکزی در سال جاری دانست و افزود: اصلاح ترازنامه بانک‌ها و بهبود‌های صورت گرفته در آنها ادامه خواهد داشت و بانک مرکزی با قبول سرپرستی برخی موسسات اعتباری ناتراز در این مسیر مصمم است.
وی ادامه داد: مدیریت ترازنامه بانک‌ها و نحوه رشد آنها بر اساس توانمندی‌های واقعی و نیز ادغام بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح که تا پایان آذر ماه نهایی می‌شود از دیگر اقدامات بانک مرکزی در این خصوص است. همتی همچنین رشد ۶۰ درصدی تسهیلات پرداختی بانک‌ها به بخش‌های مختلف اقتصادی در شش ماهه نخست سال جاری را مثبت ارزیابی کرد و افزود: حمایت بانک‌ها از جهش تولید به صورت مستمر ادامه خواهد داشت. همتی افزود: کل تامین ارز کشور علی رغم تحریم‌ها و کاهش درآمدهای نفتی از ابتدای سال تاکنون معادل 21.7 میلیارد دلار بوده که از این میزان 6.7 میلیارد دلار مربوط به کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی بوده و ۱۵ میلیارد دلار نیز از طریق سامانه نیما و واردات در مقابل صادرات تامین شده است. رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: خوشبختانه نرخ ارز در روزهای گذشته کاهنده بوده و با توجه به انتظارات مثبت ایجاد شده در خصوص رشد اقتصادی، این روند با ثبات تداوم خواهد داشت و تعادل و آرامش در بازار برقرار خواهد بود. رییس کل بانک مرکزی همچنین از آمادگی نظام بانکی برای پرداخت تسهیلات قرض الحسنه به خانواده‌های یارانه بگیر فاقد حقوق ثابت خبر داد و گفت: این تسهیلات در صورت موافقت دولت و تقبل مابه التفاوت نرخ سود این تسهیلات، از محل تسهیلات کرونایی پرداخت خواهد شد.
دلار 26 هزار و 200 تومان
در بازار آزاد ارز، قیمت دلار 26 هزار و 100 تومان، یورو 30 هزار و 800 تومان و درهم امارات 7 هزار و 280 تومان اعلام شده است.عصر سه شنبه قیمت دلار در صرافی‌های بانکی با افزایش نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل ۲۶ هزار و ۲۰۰ تومان تعیین و قیمت خرید دلار نیز با اختلاف 1100تومانی نسبت به قیمت فروش، 25هزار و 100 تومان تعیین شده است. قیمت فروش یورو نیز با افزایش نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل معادل 31 هزار و 100 تومان و قیمت خرید یورو نیز 30 هزار تومان اعلام شده است. صبح سه شنبه، قیمت فروش دلار در صرافی‌ها با ثبات نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل 25هزار و 900 تومان و قیمت خرید دلار نیز با اختلاف 1000تومانی نسبت به قیمت فروش، 24هزار و 900 تومان تعیین شده است.قیمت فروش یورو نیز با افزایش نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل معادل 30 هزار و 800 تومان و قیمت خرید یورو نیز 29 هزار و 700 تومان اعلام شده است.
سکه در مرز ورود به کانال 11 میلیون تومان
با اعلام قیمت دلار ۲۶ هزار و ۱۰۰ تومان و اونس طلا در بازار جهانی به قیمت 1888 دلار، قیمت طلا و سکه کاهش یافت و سکه به مرز 11 میلیون تومان نزدیک شد. در بازار آزاد مظنه هر مثقال طلا 5 میلیون و 10 هزار تومان، قیمت طلای ۱۸عیار هرگرم یک‌میلیون و ۱۵۶ هزار تومان، قیمت سکه تمام‌بهار آزادی طرح جدید ۱۲ میلیون تومان، قیمت سکه طرح قدیم 11 میلیون و 700 هزار تومان، نیم‌سکه بهار آزادی 6 میلیون و 500 هزار تومان، ربع‌سکه بهار آزادی 4 میلیون و 500 هزار تومان و سکه گرمی 2 میلیون و 600 هزار تومان معامله شد. گفتنی است، قیمت طلا، سکه و ارز در بازار طی روزهای نخست ابتدای هفته جاری نسبت به روزهای قبل با افزایش همراه شده‌اند که یکی از دلایل اصلی اعمال تحریم‌های مجدد برخی بانک‌های ایرانی است، جو روانی حاکم در بازار ارز موجب شده تا بار دیگر نوسانات شدید قیمتی در بازار به وجود آید و دلار نیز از سد قیمتی 30 هزار تومان عبور کند. در هفته‌های اخیر، تشدید نوسانات ارزی موجب شد تا بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و برهمین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، از سرگیری فروش ارز سهمیه‌ای و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد و البته آزاد شدن فروش ارز پتروشیمی‌ها در صرافی‌های مجاز مقدمات کاهش نوسانات قیمتی را در بازار ارز فراهم کرد. بانک مرکزی همچنین اعلام کرده از روز دوشنبه 21 مهرماه نیز روزانه 50 میلیون دلار اسکناس وارد بازار خواهد کرد ضمن اینکه سقف خرید بانک‌ها و صرافی‌ها در بازار متشکل ارزی را به 500 هزار دلار افزایش داده است.فعالان بازار پیش بینی می‌کنند با ورود 50 میلیون دلار در بازار و افزایش سقف خرید صرافی‌ها در بازار متشکل، قیمت ارز کاهشی شود کمااینکه بعد از اجرای این سیاست طی چند روز قیمت دلار حدود 4 هزار تومان کاهش یافت.
با افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافی‌های بانکی نیز افزایش یافت؛ قیمت دلار برای اولین بار طی روز یکشنبه 20 مهر در صرافی‌های بانکی وارد کانال 31 هزار تومان شد؛ فعالان بازار براین باورند که رشد چشم‌گیر قیمت طلا و ارز و دلار واکنش هیجانی بازار به اقدام جدید امریکا بود که 18 بانک ایرانی را در لیست تحریم‌های ثانویه خود قرار داد. برخلاف هفته‌های قبل از روزهای قبل بازار ارز نزولی شده است؛ سیر نزولی قیمت‌ها در حالی در بازار ارز از عصر چهارشنبه 14 آبان ماه آغاز شده و همچنان ادامه دارد که قیمت دلار با کاهش حدود 7 هزار تومانی همراه بوده و دلار از 30 هزار تومان ظهر چهارشنبه به 23 هزار تومان در صبح روز یکشنبه 18 آبان رسیده است. مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در بازار ارز از دیدگاه فعالان حاضر در خیابان فردوسی، چشم‌انداز مثبت به آینده بازار است؛ از آنجایی که از ماه قبل بازار به انتخابات امریکا چشم دوخته بود و براساس نظرسنجی‌های قبل از انتخابات جهت‌گیری ارز مشخص می‌شد با نهایی شدن گزینه ریاست‌جمهوری امریکا، سناریوهای بدبینانه برای آینده کنار رفته و بازار با امیدواری به آینده شاهد ریزش قیمت‌هاست. دلار صبح روز یکشنبه در صرافی‌ها در کانال 22 هزار تومان قیمت خورده بود ولی در ادامه با افزایش قیمت ارز در بازار آزاد بار دیگر به کانال‌های بالاتر بازگشت.نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و بازار متشکل ارزی متغیر است و متناسب با نوسانات بازار آزاد در طول روز چند بار تغییر می‌کند. تشدید نوسانات ارزی موجب شد بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و بر همین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، ازسرگیری فروش ارز سهمیه‌ای، آزاد شدن فروش ارز پتروشیمی‌ها در صرافی‌های غیربانکی و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد مقدمات کاهش نوسانات قیمتی را در بازار ارز فراهم کرد. بانک مرکزی البته اعلام کرده بود از روز دوشنبه 21 مهرماه نیز روزانه 50 میلیون دلار اسکناس وارد بازار خواهد کرد ضمن اینکه سقف خرید بانک‌ها و صرافی‌ها در بازار متشکل ارزی را به 500 هزار دلار افزایش داده است. گفتنی است، با کاهش اختلاف قیمت ارز بازار آزاد و رسمی، بانک مرکزی ممنوعیت فروش ارز سهمیه‌ای را به هر کارت ملی برداشت؛ بنابراین صرافی‌ها به هر کارت ملی یک بار در سال 2200 دلار ارز سهمیه‌ای می‌فروشند. پیش از این با دستور بانک مرکزی فروش ارز سهمیه‌ای موقتاً در صرافی‌های بانکی متوقف شده بود.
ثبت چهارمین ریزش متوالی دلار
شاخص دلار به میانه کانال ۹۲ واحدی عقب نشست. شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد، در معاملات دیروز با ۰.۱۲ درصد کاهش نسبت به روز گذشته آن در سطح ۹۲.۶۲۵ واحد بسته شد. نرخ برابری هر فرانک سوییس نیز معادل ۱.۰۹۶ دلار اعلام شد.در تازه‌ترین دور از معاملات، پوند با ۰.۱ درصد افزایش نسبت به روز قبل خود و به ازای ۱.۳۱۹ دلار مبادله شد. یورو ۰.۰۹ درصد بالا رفت و با باقی ماندن در کانال ۱.۱۸ به ۱.۱۸۴ دلار رسید. در معاملات بازارهای ارزی آسیایی، هر دلار با ۰.۱۲ درصد کاهش به ۱۰۴.۵۴۲ ین رسید. در برابر همتای استرالیایی، هر دلار امریکا به ازای ۱.۳۶۶ دلار مبادله شد. همچنین نرخ برابری دلار معادل ۶.۵۸۴ یوان چین اعلام شد. به گزارش رویترز، این احتمال وجود دارد که روزهای پایانی دولت ترامپ شاهد به اوج رسیدن تنش‌ها بین چین و امریکا باشد. وبگاه آکسیوس به نقل از منابع آگاه مدعی شده است ترامپ قصد دارد تا پایان دولت خود فشار حداکثری را به چین وارد و تحریم‌های جدیدی علیه این کشور وضع کند که رفع آن برای دولت بعدی دشوار باشد. در دولت ترامپ مناقشات دو طرف به سرعت به حوزه تجاری و سرمایه‌گذاری کشیده است که حتی فاز نخست توافق تجاری نیز نتوانست روابط دو طرف را به حالت قبل بازگرداند. طرف چینی در واکنش به این خبر نسبت به عواقب رگونه اقدام نسنجیده هشدار داده است. تلاش‌های دولت ترامپ برای تقابل با چین در شرایطی انجام می‌شود که طرف‌های خارجی به دنبال حضور پررنگ‌تر در بازار دومین اقتصاد بزرگ جهان هستند و داده‌های منتشر شده از سوی وزارت بازرگانی چین نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری خارجی مستقیم در این کشور در ۹ ماه نخست امسال به ۸۰۱ میلیارد یوان (۱۱۵ میلیارد دلار) رسیده که این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۶.۴ درصد افزایش نشان می‌دهد. پیش از این تنش‌های تجاری بین اتحادیه اروپا و امریکا بالا گرفته و اتحادیه اروپا با انتقاد از رویکرد امریکا در مذاکرات و اشاره به پیشرفت اندک در مذاکرات طرفین اعلام کرده بود حدود چهار میلیارد دلار تعرفه تجاری بیشتر بر روی واردات خود از امریکا وضع خواهد کرد. پیش از این سازمان تجارت جهانی در پرونده شکایت اتحادیه اروپا از امریکا، حق را به این اتحادیه داده بود. با این حال اتحادیه اروپا اعلام کرده است در صورتی که امریکا از موضع قبلی خود در اضافه کردن تعرفه‌ها عقب‌نشینی کند، تعرفه‌های جدید اروپا نیز ملغی خواهد شد. اداره غذا و دارو امریکا مجوز تولید انبوه واکسن ضد کرونای شرکت امریکایی فایزر و شریک آلمانی آن یعنی بیونتک را صادر کرد. انتظار می‌رود در اوایل سال اینده میلادی این واکسن که طبق ادعای سازندگانش باعث ایجاد مصونیت ۹۰ درصدی در افراد مورد آزمایش شده، به‌طور گسترده در اختیار عموم مردم قرار گیرد و قرار است این واکسن ابتدا در امریکا و سپس اروپا و سپس سایر نقاط عرضه شود. تولید انبوه این واکسن به ویژه در شرایطی که سرعت ابتلا به کرونا مجددا رو به افزایش است خبر بسیار خوبی برای بازارهای مالی از جمله بازار ارز محسوب می‌شود به ویژه آنکه اروپا به ویژه شرق و مرکز آن مجددا درگیر همه‌گیری کرونا شده و کشورهای غربی و شمالی نیز ناگزیر به اعمال مجدد قرنطینه‌های سراسری و محدودیت‌های کسب و کار شده‌اند. جو بایدن- نامزد پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا در پیامی توییتری با اشاره به افزایش قابل توجه شمار قربانیان کرونا در امریکا گفته است شرایط کرونا در حال حاضر یک بحران است که نیازمند پاسخی منسجم از طرف دولت فدرال است اما این پاسخ در حال حاضر (از طرف دولت ترامپ) وجود ندارد. وی همچنین خواستار اقدام فوری دولت ترامپ برای مقابله با کرونا شد. جو بایدن و کامالا هریس که قرار است معاون اول وی باشد، همواره از اولویت قرار دادن مساله کرونا به محض ورود به کاخ سفید در ژانویه سال آینده خبر داده‌اند. با احتمال کاهش شتاب رشد اقتصاد جهانی در ماه‌های پیش رو، معامله گران با احتیاط بیشتری در حال معامله هستند و منتظرند تا بانک‌های مرکزی و مقامات اقتصادی کشورهای جهان موضع‌گیری مشخص‌تری را برای هفته‌ها و ماه‌های آینده اعلام کنند. در برخی از نقاط شاهد بازگشت قرنطینه‌ها بوده ایم: وزیر بهداشت آلمان گفته است نمی‌توان تاریخ دقیقی برای پایان محدودیت‌ها اعلام کرد و در فرانسه نیز نخست وزیر این کشور خبر از تداوم محدودیت‌های کنونی داده است. وادار شدن دولت‌ها به حمایت از کسب و کارها و افراد بیکار شده، خود را به شکل افزایش کسری بودجه و تشدید بحران بدهی در شماری از کشورها نشان داده است و این مساله خود ریسک مضاعفی برای رشد اقتصادی ماه‌های آینده محسوب می‌شود. برای نمونه و تنها در ماه اکتبر، میزان مخارج دولت امریکا ۱۳۴.۴ میلیارد دلار بیشتر از میزان درآمدهای آن بوده است. درآمدهای دولت طی این ماه ۱.۲ میلیارد دلار نسبت به ماه قبل کاهش پیدا کرده است. دولت امریکا برای حمایت از اقتصاد این کشور در برابر کرونا مجبور به تخصیص یک بسته ۲.۲ تریلیون دلاری شده بود.
